141
durumlar karşısında modernite, her türlü uygulamayı rasyonelleştirip kendisine vazife
çıkartır.349
Bauman modern öncesi dönemle modern dönemi, kültürel bağlamda
karşılaştırmak için ‘vahşi kültür’ ile ‘bahçe kültürü’ kavramlarını metaforik olarak
kullanır. Modernliğin ortaya çıkardığı kültür olan bahçe kültürü, tam anlamıyla modern
anlayışın uygulama biçimini yansıtmak adına doğru bir benzetmedir. 350 Bu
kültürlerden vahşî kültür, açık alanda yani doğa içinde yaşanan bir kültür olarak
görülmesine karşın, bahçe kültürü (modern ‘katı’laşmanın) ise vahşî kültürün tam tersi
bir noktada kapalı ve sınırları çizilmiş bir alan (bir nevi laboratuvar alanı) olarak
görülebilir.351 Her iki kültürün de kendine has iki kahramanı bulunmaktadır: vahşî
kültürü temsilen ‘avlak bekçisi’ni gösteren Bauman’a göre modern bahçe kültürün
başrolünde ise ‘bahçıvan’ bulunur. İki karakterin kültürel pozisyonu, aralarındaki
farklılığı gösterir.
Bu bağlamda vahşî kültürü tanımlamak için Bauman, Ernest Gellner’a başvurur.
Gellner’a göre, vahşî kültürün temel özelliğine bakıldığında onların “bir kuşaktan
ötekine kendilerini bilinçli bir tasarım, nezaret, gözetim ya da özel beslenme olmaksızın
yeniden üret”meleri gösterilebilir.352 Vahşî kültürün temsilcisi olan avlak bekçilerinin
temel görevi, adlarındaki anlama uygun olarak nezaret etmek ve izlemektir. Bu anlamda
avlak bekçilerinin, kendilerine emanet edilen şeyler üzerinde hiçbir yetkileri veya
inisiyatifleri bulunmamaktadır. Dolayısıyla avlak bekçileri, “bakmaları için kendilerine
emanet edilen arazideki bitki örtüsünü ve hayvanları beslemezler; arazinin durumu,
tasarı ve çabaların ürünü ‘ideal durum’a yakın hale getirmek gibi bir amaçları da yoktur.
Onlar daha çok bitkilerin ve hayvanların sorunsuz bir biçimde yeniden üremelerini
güvence altına almaya çalışırlar: Avlak bekçileri, vasilerinin becerilerine
güvenirler.”353
Avlak bekçilerinin temsil ettiği vahşî kültürün doğayla ilişkisi egemenlik
çizgisinde değilken, modern bahçe kültürü modernliğin tüm arzularını ve reflekslerini
kendinde taşır. Bu nedenle vahşî kültürün bahçe kültürüne dönüşmesi başka bir açıdan
349
Bauman,
Dostları ilə paylaş: