Моррининг сешанба дарслари
Yüklə 1 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Sinfxona
Ovqatlanish xonasi derazasidan tushayotgan quyosh nurlari parket polni yoritib turardi. Biz deyarli ikki soatdan beri suhbatlashayotgandik. Telefon qayta-qayta jiringladi va Morri yordamchisi Konni dan goʻshakni koʻtarishini soʻradi. U Morrining qora rangli kichik uchrashuv qaydlari daftarchasiga qoʻngʻiroq qiluvchilarning ismlarini yozayotgandi. Doʻstlari. Meditatsiya murabbiylari. Muhokama guruhi. Uning suratini jurnalida chiqarmoqchi boʻlgan muxbir. Keksa professorimdan xabar olishga oshiqayotgan bitta men emasligim ayon boʻldi: “Tungi xabarlar”dagi suhbat uni mashhur qilib yuborgandi. Biroq Morrining bunchalik serdoʻstligi meni hayratga soldi, balki bir oz hasad ham qilgandirman. Talabalik yillari mizda atrofimda girdikapalak boʻlgan “oshna”larimni esladim. Qani hozir ular? – Bilasanmi, Mich, oʻlim toʻshagiga mixlanganimdan beri odamlar menga koʻproq qiziqish bildirib qoldi. – Siz har doim qiziqarli inson boʻlgansiz. – O, — jilmaydi Morri. — Juda iltifotlisan. “Hecham iltifotli emasman”, — xayolimdan oʻtkazdim. – Gap shundaki, — davom etdi Morri, — odamlar menga koʻprik sifatida qarashadi. Hozirgi ahvolimda meni tirik deb atash qiyin, lekin hali oʻlganim ham yoʻq. Na u yoqlik va na bu yoqlikman. Uni yoʻtal tutdi, soʻng yana yuziga tabassum yugurdi. – Men buyuk safarga otlandim, odamlar esa soʻnggi yoʻlga nimalarni hozirlash zarurligini aytib ketishimni kutishyapti. Yana telefon jiringladi. – Morri, gaplasha olasizmi, — soʻradi Konni. – Bandman, eski qadrdonim meni koʻrgani kelgan, — taʼkidladi u, — keyinroq qoʻngʻiroq qilishsin. U meni bunchalik iliq kutib olganining sababi menga qorongʻi. Mich Elbom. Morrining seshanba darslari www.ziyouz.com kutubxonasi 27 Menda uni oʻn olti yil oldin tark etgan istiqboli porloq talabadan asar ham qolmagan. “Tungi xabarlar” koʻrsatuvi boʻlmaganida, Morri men bilan qayta koʻrishmasdan oʻlib ketgan boʻlarmidi. Oʻzimni oqlash uchun zamonamizning barcha vakillari keltirishi mumkin boʻlgan yagona bahona bor edi: oʻzimning ham tashvishlarim boshimdan oshib-toshib yotgandi. Juda band edim. “Menga nima boʻldi?”, — savol berdim oʻzimga. Morrining baland va boʻgʻiq ovozi meni boylar – zolim, koʻylak va boʻyinbogʻ – qamoqxona liboslari, tongda oʻrningdan turgach mototsiklda yuzingni shamolga tutib Parij koʻchalari boʻylab uchish yoki Tibetga yoʻl olish erkinligidan mosuvo hayot – hayot emas, deb yurgan talabalik yillarimga qaytardi. Menga nima boʻldi? Saksoninchi yillar keldi. Keyin toʻqsoninchi yillar. Oʻlim va xastalik nimaligini koʻrdim, semirdim, sochlarim toʻkila boshladi. Sanoqsiz orzularimni kattaroq maoshga almashdim, qizigʻi, nimalardan voz kechayotganimni anglab yetganim ham yoʻq. Yonimda oʻtirgan Morri esa, goʻyoki men uzoq taʼtildan qaytgandek, hali ham universitet yillaridagidek dunyoga hayrat bilan boqardi. – Qalbingni tortiq qilishga arzirli insonni topdingmi? — soʻradi u. – Odamlarga yaxshilik qilyapsanmi? – Qalbing xotirjammi? – Qoʻlingdan kelganicha insoniylikka intilyapsanmi? Yillar davomida oʻzimni aynan shu savollar ustida chuqur bosh qotirgandek koʻrsatishga urinib, yolgʻon ketidan yolgʻon qalashtirdim. Menga nima boʻldi? Hech qachon pul uchun ishlamayman, Tinchlik Korpusiga qoʻshilaman, dunyoning goʻzal va ilhombaxsh yerlarida hayot kechiraman deb oʻzimga vaʼda bergandim-ku. Aslida esa, mana oʻn yildirki, faqat bir joyda – Detroytda ishlayman, faqat bitta bank xizmatlaridan foydalanaman va faqat bitta sartaroshga qatnayman. Yoshim oʻttiz yettida; kompyuter, modem va mobil telefonlar asiriga aylanganman, mehnat samaradorligim |