Моррининг сешанба дарслари

 
Davomat
 
Bir necha haftadan soʻng Londonga uchdim. Uimbldon turnirini 
yoritib borishim kerak edi. Dunyoning eng nufuzli tennis musobaqasi 
– 
tomoshabinlar 
oʻyinchilarning 
ruhini 
tushirish 
uchun 
baqirmaydigan va avtoturargohda mast-alast yurmaydigan kam 
sonli tadbirlardan biri. Bunday tadbirlarni kam uchrataman. 
Angliyada havo iliq va bulutli edi, har tong tennis kortlariga yaqin ikki 
cheti qator daraxtlar bilan qoplangan koʻcha boʻylab sayrga 
chiqardim. Yoʻlimda sotilmay qolgan chiptalar uchun navbatda 
turgan oʻsmirlar, qaymoq va qulupnay sotib yurgan chayqovchilarga 
duch kelardim. Darvoza yoniga ilingan yangiliklar peshtaxtasida 
yarim-
yalangʻoch ayollarning rasmlari, qirollik oilasining paparatsilar 
olgan suratlari, munajjimlar bashorati, sport xabarlari, lotereya 
oʻyinlari va oz-moz haqiqiy yangiliklar ham chop etilgan bir qancha 
sariq matbuot roʻznomalari sotilardi. Kunning eng muhim yangiligi 
yangi keltirilgan gazetalar taxlamiga suyab qoʻyilgan kichik 
boʻrdoskaga yozib qoʻyilar va odatda: “Diana va Charlz janjali!” yoki 
“Gazza jamoasiga: Menga millionlar kerak!” kabi sarlavhalardan 
iborat boʻlardi. 

---

Mich Elbom. Morrining seshanba darslari 
www.ziyouz.com
 kutubxonasi 
33
Odamlar mazkur roʻznomalarni bir pasda bitta qoldirmay sotib 
olishar, ularda berilgan gʻiybatlarni maroq bilan oʻqishar edi; oldingi 
Angliya safarlarida men ham hech ulardan qolishmasdim. Endi esa 
har gal biror ahmoqona yoki yengil-
yelpi xabarni oʻqiganimda, 
negadir Morri yodimga tushardi. Xayolimda u hovlisida qizil zarang 
daraxti qad koʻtarib turgan parket polli uyda nafasini sanab, qolgan 
har bir daqiqasini yaqinlari davrasida oʻtkazayotgan holda 
gavdalanard
i. Men esa bu paytda soatlab vaqtimni oʻzim uchun 
zarracha ahamiyati boʻlmagan narsalarga sovurardim: kino 
yulduzlari, supermodellar, Jon Kennedining oʻgʻli, Madonna yoki 
Malika Di hayotidagi soʻnggi mojarolar. Qanchalik gʻalati tuyulmasin, 
Morrining vaqti tobora kamayib borayotganiga achinsam-da, u bu 
vaqtni mendan koʻra mazmunliroq oʻtkazayotganiga hasad qilardim. 
Nega biz vaqtimizni bunday bemaʼni xabarlarga sarflaymiz? Oʻsha 
paytda AQShda O. J. Simpson ustidan borayotgan sud jarayoni ayni 
qizgʻin pallaga kelgan, aksariyat kishilar tushlikka ajratilgan 
soatlarini toʻlaligicha mazkur jarayonni tomosha qilishga sovurar, 
ulgurmay qolgan qismini esa tunda koʻrish maqsadida tasmaga 
yozib olardi. Ularning hech biri O. J. Simpson bilan tanish emasdi. 
Sud ishiga aloqador kishilar bilan ham. Ammo ular bari bir boshqa 
birovning fojiasiga mukkasidan ketib, kunlab, haftalab umrini qurbon 
qilardi. 
Morrining oxirgi suhbatimizda aytganlari yodimga tushdi: “
Mavjud 
qarashlarimiz odamlarga oʻzlaridan qoniqish hosil qilish imkonini 
bermaydi. Jamiyatda mavjud qarashlar hayotingni zaharlasa, ularga 
amal qilma, deyish uchun jasorat kerak
”. 
Shu soʻzlarga amal qilgan Morri xastalikka chalinishidan ancha oldin 
oʻz qarashlarini yaratgan edi. Muhokama guruhlari, doʻstlar bilan 
sayrga 
chiqish, Garvard maydonidagi cherkovda oʻz musiqasiga 
raqs tushish. Morri nochor odamlarga bepul ruhiy xastaliklarni 
davolash xizmatlarini koʻrsatuvchi “Issiqxona” nomli loyihaga asos 

---

Mich Elbom. Morrining seshanba darslari 
www.ziyouz.com
 kutubxonasi 
34
solgandi. U darslari uchun yangi gʻoyalar topish maqsadida kitoblar 
oʻqir, hamkasblari bilan uchrashar, sobiq talabalari bilan xabarlashib 
turar, uzoqdagi doʻstlari bilan xat yozishar edi. U bir daqiqasini ham 
teleseriallar yoki “Hafta filmlari” tomoshasiga sovurmas, boʻsh 
vaqtini koʻproq ovqat va tabiatdan bahra olishga sarflardi. Morri 
suhbat, muloqot va mehr-
oqibatdan iborat mashgʻulotlar toʻplamini 
yaratgan va shu bilan uning hayoti shoʻrvaga limmo-lim toʻla 
kosadek toʻlib turardi. 
Men ham oʻz qadriyatimni yaratgandim: ish. Fokus koʻrsatayotgan 
masxaraboz kabi Angliyada ma
tbuot uchun bir vaqtning oʻzida toʻrt-
beshta vazifani bajarardim. Hikoyalarimni AQSHga yuborish uchun 
har kuni sakkiz soat vaqtimni kompyuter oldida oʻtkazardim. Bundan 
tashqari, televideniye uchun reportajlar tayyorlash maqsadida 
suratga olish guruhi bilan Londonning turli qismlarini kezardim. 
Shuningdek, har kuni tongda va tushdan keyin telefon orqali radio 
reportajlarda ishtirok etardim. Shunday surʼatda ishlashga koʻnikib 
qolgandim. Yillar davomida ish mening eng yaqin hamrohimga 
aylangan, ishdan boshqa barcha narsani bir chetga surib 
qoʻygandim. 
Uimbldonda paytim mittigina yogʻochli ish kabinamda ovqatlanar va 
buni tabiiydek qabul qilardim. Oʻta tigʻiz kunlarning birida, bir toʻda 
muxbirlar Andre Agasse va uning mashhur maʼshuqasi Bruk Shilds 
ortidan qu
vib ketayotib, boʻyniga katta fotoapparat osib olgan ingliz 
muxbirlaridan biri meni turtib yubordi 
– yerga quladim; u esa zoʻrgʻa 
“kechirasiz” deyishga ulgurar-ulgurmas, halloslab yoʻlida davom 
etdi. Oʻshanda Morrining boshqa bir gapi yodimga tushdi: 
“