Моррининг сешанба дарслари
Yüklə 1 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Mich Elbom. Morrining seshanba darslari
www.ziyouz.com kutubxonasi 40 deb dunyoda nimalar sodir boʻlayotganiga qiziqmasligim kerakmi? – Balki. U xoʻrsindi. – Balki sen haqdirsan. Ehtimol, bu narsalar meni qiziqtirmasligi kerakdir. Bari bir ular qanday yakun topishini koʻrishga ulgurmasam. Lekin buni tushuntirish qiyin, Mich. Hozir oʻzim azob chekayotganim uchun boshqa azoblanayotganlarning dardini oldingidan-da yaxshiroq his qilaman. Yaqinda televizordan Bosniyada koʻchani yugurib kesib oʻtayotgan odamlar oʻqqa tutilganini, oʻldirilganini koʻrsatishdi. Begunoh qurbonlarni koʻrib, koʻzimga yosh keldi. Ular chekayotgan azob- uqubatlarni oʻz boshimdan kechirayotgandek his qildim. U odamlarning hech birini tanimayman. Ammo… Qanday tushuntirsam ekan? Me ni...ular bilan qandaydir rishta bogʻlab turgandek tuyuladi. Uning koʻzlari namlandi, men esa mavzuni oʻzgartirishga urindim, biroq u yuzini artib, qoʻlini siltadi. – Salga yigʻlaydigan boʻlib qolganman, — dedi u. — Eʼtibor berma. “Taajjub” ichimda oʻylayman men. Oʻzim yangiliklar sohasida ishlardim. Oʻlganlar haqidagi voqealarni yoritardim. Motam tutayotgan oila aʼzolari bilan suhbatlashardim. Hatto dafn marosimlarida ham ishtirok etardim. Lekin hech yigʻlamagandim. Morri esa dunyoning narigi yarmida yashayotgan insonlarning azoblanishini koʻrib koʻz-yosh toʻkayotgandi. Qiziq, odam umri oxirlaganda shu holatga tushib qolarmikan? Balki oʻlim oxir-oqibat mutlaqo begonalarni ham bir- biriga achinib, koʻz-yosh toʻkadigan qilib qoʻyuvchi ulkan langarchoʻpdir. Morri sochiqchaga burnini qoqdi. – Sen bu narsani toʻgʻri tushunasan, a? Erkaklar ham yigʻlashini? – Albatta, — deb, javob qaytardim tezda. U jilmaydi. – Eh, Mich, men bilan koʻngli boʻsh insonga aylanasan. Kuni kelib, Mich Elbom. Morrining seshanba darslari www.ziyouz.com kutubxonasi 41 yigʻlash normal holat ekanini isbotlayman senga. – Ha, ha, — dedim men. – Ha, ha, — dedi u ham. Ikkimiz ham kulib yubordik, chunki Morrining yigirma yilcha oldin shu gapni koʻp takrorlash odati bor edi. Asosan, seshanba kunlari. Aslida, seshanba har doim birgalikda oʻtkazadigan kunimiz boʻlgan. Morrining men qatnashgan darslari seshanbada boʻlardi, uning qabul soatlari seshanba kunlariga belgilangandi, va nihoyat, men Morri tavsiya qilgan mavzuda diplom ishimni yozayotganimda ham boshidanoq Morri bilan seshanba kunlari goh uning kabinetida, goh universitet oshxonasida, gohida esa Perlman Xoll korpusining zinapoyalarida birga oʻtirib mavzu ustida ishlardik. Shu sababli hovlisida qizil zarang daraxti qad koʻtargan uydagi uchrashuvlarimizni ham seshanbadan boshqa kuni oʻtkazib boʻlmaydigandek tuyulardi. Ketishga hozirlanayotib, Morriga shu haqida eslatdim. – Biz seshanba odamlarimiz, — dedi u. – Seshanba odamlari, — takrorladim men. Morri jilmaydi. – Mich, sen oʻzim tanimagan insonlar haqida ham qaygʻurishim toʻgʻrisida soʻraganding. Lekin shu xastalik tufayli oʻzim anglab yetgan eng muhim narsa nimaligini aytaymi? – Nima ekan? – Hayotda eng muhim narsa bu — oʻzgalarga mehr ulashish va uni oʻzing ham qabul qilishni oʻrganish. Uning ovozi pasayib, shivirlab gapini davom ettirdi. – Mehrni qabul qila bilish. Oʻzimizni mehr-muhabbatga noloyiq deb oʻylaymiz; unga qalbimizni ochsak, oʻta koʻngilchan boʻlib qolamiz deb oʻylaymiz. Ammo Levin ismli bir dono kishi toʻgʻri aytgan: “Mehr- muhabbat — bu yagona oqilona amal”. Taʼsirli chiqishi uchun bir oz tin olib, keyin yana takrorladi: “Mehr- Mich Elbom. Morrining seshanba darslari www.ziyouz.com kutubxonasi 42 muhabbat — bu yagona oqilona amal”. Men odobli talaba kabi bosh irgʻab, tasdiqladim va u beholgina nafas chiqardi. Men uni bagʻrimga bosish uchun egildim. Keyin esa oʻzimga xos boʻlmagan ishni qilib, uning yuzidan oʻpib qoʻydim. Uning siyraklashib borayotgan soqol moʻylari yuzimga botib, bemajol qoʻllarini qoʻllarimga tegganini his qildim. – Demak, keyingi seshanba kelasan, a? — shivirlab soʻradi u. U sinfga kirib, bir soʻz aytmasdan kursisiga borib oʻtiradi. Indamay bizga qaraydi, biz unga qaraymiz. Avvaliga bir-ikki burchakdan qiqirlab kulgan ovoz eshitiladi, biroq Morri faqat yelkasini uchirib qoʻyadi, xolos. Oxir-oqibat, sinfni chuqur sukunat egallaydi va biz eng past tovushlarni ham ilgʻay boshlaymiz: xona burchagidagi is itish radiatorining gʻuvullashi, baqaloq talabalardan birining pishillab nafas olishi. Baʼzilarimiz asabiylasha boshlaymiz. Qachon u biror gap aytarkan? Tipirchilab, qoʻl soatlarimizni tekshiramiz. Baʼzi talabalar oʻzlarini bularning barchasidan yuqoriroq turadigandek tutib, derazadan tashqarini tomosha qiladi. Oʻn besh daqiqacha davom etgan jimjitlikdan soʻng Morri pichirlab, sukunatni buzadi. – Bu yerda nima boʻlyapti? Sekin- asta Morri koʻzlaganidek sukunatning inson munosabatlariga taʼsirini muhokama qila boshlaymiz. Nega jimjitlikdan xijolat chekamiz? Shovqin-suron bizga qanday tasalli beradi? Sukunat menga xalal bermaydi. Doʻstlarim bilan tinimsiz chugʻurlashsam-da, odamlar oldida his- tuygʻularim haqida gapirishdan tortinaman, ayniqsa, ular kursdoshim b oʻlmasa. Agar darsda shu talab qilinsa, men soatlab jimjitlikda oʻtirishim mumkin. Sinfdan chiqayotganimda Morri meni toʻxtatadi. – Bugun kam gapirding, — deydi u. – Bilmasam. Qoʻshimcha qilishga arzirli fikr kelmadi. – Menimcha, senda qoʻshimcha qilishga fikrlar koʻp. Rostini aytsam, Mich Elbom. Morrining seshanba darslari www.ziyouz.com kutubxonasi 43 menga yoshligida sen kabi oʻylarini ichida saqlashni xush koʻrgan bir kishini eslatasan, Mich. – Kimni? – Meni. Yüklə 1 Mb. Dostları ilə paylaş:
|