Mövlüd Süleymanlı
Yüklə 6,83 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
gənclikdəsə özünü soyundurmaq meyli yaranır, hisslərinin, duyğularının, dünyagörüşünün, ən acısı, ağrılısı tərbiyəsinin üstünü açmaq... elə bilir, bununla nəyisə görə biləcək... Bu meylə, bu düşüncəyə görə də çox gənc adamın yaddaşını bom-boş gördüm, bu yaddaşsızlığa görə də onların üstündə Vaxt ilişib qalmır, onların oxuduğum yazılarında da Vaxtı görə bilmədim. Bunu təxminən də olsa özləri də bilməmiş deyil. Boş yaddaşla, yəni yaddaşsız yaşamaqsa olmaz, tələsə-tələsə nə gəldi yaddaşlarına doldurduqları da ona görədi... Yaddaş dediyimizsə əslində milli ruhumuzdu, yaddaşımız necədisə elə də görünürük. Bu cür şeylərdən danışanda da başlarını tutub qaçırlar. Amma hələ bilmirlər ki, heç yana yox, özlərinə qaçırlar. Çünki insanın özündən başqa yana gedən bütün yollar bağlıdır... Midiyanın sonuncu şahı Astiyaqın öz sərkərdəsi Qarpağa dediyi “axmaqlıqlar”sa anlayan üçün dərslikdən başqa bir şey deyil... Mən, əlbətdə, milli ruhlu, yəni, yaddaşı olan gənclərimizi də gördüm və sevindim, dərindən nəfəs dərib yazıya başlaya bildim... Yaddaşı-milli ruhu olan gəncliyimizin nəfəsini-ritmini duydum. www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
Ağlım kəsəndən özümüz haqda belə eşidirəm: “biz triximizi yazmamışıq”. Millət haqqında söz düşəndə həmişə belə deyiblər, “biz tarixi yaratmışıq, amma tarixi yazmamışıq”. Mən belə düşünmürəm. Tarix yalnız yazıya alınmaq üçün, yazıya alınmanın xətrinə yaradılmır. Söhbət yalançı tarixlərdən gedə biməz. Biz hamımız, -yer üzünün insanları, asanca razılaşarıq ki, belə tarix yazanlar və belə yazılmış tarixlər var. İndi bu haqda fikirlərimi, özümü səsi batmış kimi hiss eləsəm də, anlayanların olacağına inanıb yazıram. Bədiilikdən qaçmaq... düşünürəm ki, bu gün bər-bəzəyin yeri deyil, yazdıqlarımı və yazılanları, ümumiyyətlə gördüyüm üzləri, tele-şoulardakı burcutmaları unudub yazmaq. Dediyim kimi tarix yalnız kağıza yazılmır, tarix daşlara da yazılır. Yalnız daşlara da yox, dağlara, sulara, torpağa yazılır. Daha dərinlərə və dəqiqliyə getsək xalq tarixini həm də öz içinə yazır. Bunu əsas götürərək belə bir qənaətə gələk: tarix hər şeydən əvvəl içlərə yazılır. İnanaq ki, şərəfli, şərəfsiz tarixlər milli xarakterləri dəyişə
izlərlə yaşadığı təsadüfi deyil. Cürət edib çəkinmədən deyə bilərəm ki, əsil Tarixi xalq yaradır. Belə desək də
www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
doğru olar; tarixi güclü xarakteri olan, mənəviyyatca zəngin, istedadlı xalqlar yaradır və yaşadır. Su yatağından çıxanda daha asanlıqla axar, çünki ətrafına yayılır, yayıldıqca dayazlaşır, yeni, yad torpaqlara hopa-hopa axır, bilmir ki, bu onun yox olmağıdır. Özünün də xəbəri olmadan bir zaman döğrudan da yoxa çıxır. Tarix də belədir, “yatağından” çıxdı, yox olur, çünki artıq gerçəyi ifadə etməyəcək... Yer
üzündə hər
şeyiylə, - ədəbiyyatıyla, incəsənətiylə, musiqisi, adət ənənəsi-gələnəkləriylə maraqlı xalqlar çoxdur. Bütün bu maraq axır üstümə, bu da dünyagörüşüdür ki, adına TARİX də demək olar və elə belə də deyilir. Tarix yalnız ölümlərlə, qırğınlarla, qan-qadayla bağlı deyil. Tarix yaratmaq, qurmaq təntənəsiylə də bağlıdır. Bunu da etiraf edək ki, tarixdən qıraqda qalan, dediyimiz zidddiyətlər, qırğınlar, təntənələr axınında adı çəkilməyən xalqlar da olub, indi də var. Bu xalqlar tarixin içində olmasalar da elə qıraqdaca oğrun-doğrun özlərinə tarix düzəldiblər... Tarixləri öz istəklərinə uyğun söküb dağıdan, yazılanları, yapılıb yaradılanları yenidən quran və www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
qurmağa cəhd edən, bir sözlə tarixi saxtalaşdıran xalqlar zaman-zaman gözə kül üfürüblər ki, gerçəyi görən olmasın, xalqın özü demiş “bulanıq suda balıq tutmaq asandır...” çox sular bulandırıblar... (Biz bu mənzərəni bir çox qonşu xalqların tarixçilərinin yaradıcılığında gördük) Bütün bunlara görə dedim, əsil tarix xalqın iç aləminə
Ona görə də bir daha qeyd edim ki, tarixi saxtalaşdıran xalqlar olub və var, amma deməliyəm ki, saxtalıqları əslində xalq etməz, xalqın arasında olan ictimai-siyasi tamahkarlıq, paxıllıq, ayrılıqlar, mövqelər,
terrora cəlb edilən öyrədilən insanların münasibəti saxtalıqlar yaradır, yalnız bir idioloji qurumun öyrətdikləri yox...
Bu işi bütün dünyada olduğu kimi Qafqazda da əsasən dini məktəblər həyata keçirtdi. Yəni kilsələr və məscidlər... bizim
eranın Y1-Y11
yüzilliklərindən başlayaraq Azərbaycan ərazisində bütün mənaların, mahiyyətin, - geyimdən tutmuş, ada, soyadacan, - dəyişməsi yönündə məscidlər çalışdı, iş gördü, demək olar ki, müəyyən mənada istədiyinə də nail oldu... minilliklər boyu yaratdıqlarımızdan elə üz döndərdik ki, indi bizim Yüklə 6,83 Mb. Dostları ilə paylaş:
|