Mövzu Turizm resurslarının öyrənilməsinin elmi-nəzəri əsasları Plan: 1
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- CƏDVƏL. 1. REKREASİYA - TURİZM EHTİYATLARININ TƏSNİFATI. RTE
10 qiymətləndirilmənin əsas kriteriyası mövcud resursların turizm sənayesinə cəlb olunma imkanları ilə ölçülür. Həmcinin qiymətləndirilmənin inandırıcı olması və turizm ehtiyyatlarının differensiyası nəzərə alınır. Turizm sistemlərinin formalaşmasında istehlakçı seqmenti mövcud ehtiyyatlara olan tələbata əsaslanır. Turizm sənayesində ayrı – ayrı istehlakçı qruplarının tələbatı müxtəlif olduğuna görə ehtiyyatların da vahid məhsul şəklinə salınması mümkün deyil. Hər bir turizm ehtiyyatlarından istifadə istehlakçı seqmentinə uyğun olaraq individual və qrup halında cəmləşdirilir. Burada turizm ehtiyyatinin birgə istifadəsi də mümkündür. Əksər hallarda turməhsulun hazırlanmasında ehtiyyatlardan kompleks istifadə olunması nəzərə alınır. Bu xüsusilə turist marşurutlarının təşkilində istifadə olunur. Təbii turizm ehtiyatlarına – təbiət abidələri, ekzotik landşaft, ərazinin yaşıllıq (meşəlik) dərəcəsi, Milli Parklar, dağ ekosistemləri, baleneloji və mikroiqlim resursları aiddir. Antropogen turizm ehtiyatlarına tarixi-memarlıq abidələri, mədəni-maarif müəssisələri, milli-irs nümunələri və s. aiddir. Sosial – iqtisadi turizm resurslarına ərazinin iqtisadi inkişafı, əmək ehtiyatları, nəqliyyat imkanları, xidmət sahələrinin inkişafı və s. daxildir. Turizm ehtiyatlarının yayılması və ərazi üzrə təminat səviyyəsi onun növündən asılı olaraq müxtəlifləşir. Təbii turizm resurslarınınyayılma xüsusiyyəti ə razinin coğrafi xüsusiyyətindən, dağ ekosistemlərindən və təbiətdən turizm məqsədilə istifadənin növündən asılıdır. Bu baxımdan təbii turizm ehtiyatlarının yayılması və ərazi üzrə təminat səviyyəsiaşağıdakı amillərdən asılıdır: • Təbii komponentlərdən sağlamlıq və istirahət məqsədilə istifadə olunması. burada əsas göstərici ərazinin ekzotik landşaftı, dağ ekosistemlərində istifadə imkanları, yaşıllıq normasının istirahət təşkili üçün əlverişli olmasıdır. Məsələn istirahət mərkəzlərində qeud olunan yaşıllıq norması 10-15 m 2 təşkil edir. • Təbiətdən dərketmə və ekskursiya məqsədilə istifadə olunması. Burada ekzotik landşaftın olması, Milli Parkların mövcudluğu, təbiət abidələrinin bir- 11 birinə yaxın yerləşməsi daxildir. Təbiətdə sakit istirahət imkanları ekskursiya məqsədindən asılı ola bilər. • Ekoturizm məqsədilə istifadə də ərazinin meşəlik dərcəsi, ətraf mühitin sağlamlığı, Milli Parklardan istifadə imkanları daxil edilir. Bununla yanaşı dağ ekosistemləridən istifadə olunması da aiddir. • Təbii turizm ehtiyatlarından idman və kənd turizm məqsədilə istifadə. Bu məqsədlə təbii turizm ehtiyatlarının daha çox cəməndiyi dağ kəndlərində qeyd olunan turizm növünün inkişafı mümkündür. Təbii turizm ehtiyatlarının ərazi üzrə təminat səviyyəsində ayrı-ayrı komponentlər üzrə qrşılıqlı əlaqəsi: Ekzotik landşaft – təbiət abidələri – Milli Parklar; Meşəlik dərəcəsi – təbiət abidələri – ekzotik landşaft; Çımərlik – meşə - dağ ekosistemləri; Bu əlaqələnirmə mövcud turizm ehtiyatlarının cəlbediciliyi, mənzərə müxtəlifliyi əsasında müəyyənləşir. Təbii turizm ehtiyatlarında cəlbedicilik landşaftın müxtəlifliyinin zəngin olmasına görə müəyyən olunur ki, bu da qeyd ounan komponentlərin qarşılıqlı əlaqələndirilməsi turizm tələbatına təsir etmiş olur. Antropogen ehtiyatların ərazi üzrə yayılması və təminatı onun istifadə xüsusiyyətindən asılı olaraq dəyişir. Ərazi üzrə təminat səviyyəsində nəzərə alınan amillər aşağıdakılardır: Tarixi-memarlıq abidəsinin orjinallığı, bərpa olunarkən əvvəlki görkəminin saxlanılması; Tarixi-memarlıq abidələrinin müəyyən bir ərazidə yığcam yerləşməsi və digər turizm ehtiyatları ilə birgə istifadə imkanları; Ərazidə olan antropogen ehtiyatlarının davamlığı və istifadə müddəti; Milli irsi nümunələrin və etnoqrafik abidələrin müəyyən bir ərazidə yığcam yerləşməsi, beynəlxalq turizmdə istifadə imkanları. 12 Antropogen turizm ehtiyatları ekskursiya məqsədilə daha çox istifadə olunduğuna görə onun yayılma xüsusiyyəti turist marşurutlarının təşkilinə təsir etmiş olur. Bu baxımdan antropogen ehtiyatlarla zəngin olan ərazilərdə səyahət və ekskursiyaların təşkili daha effektiv sayılır. Antropogen ehtiyatlarla zəngin olan qədim mədəniyyətə malik ölkələrdə turizm sənayesindaə əldə olunan gəlirlərin əsas hissəsi bu sahədən gəlir. Antropogen ehtiyatların müxtəlifliyi turizm baxımdan mənimsənilmə imkanların artırmış olur. Tarixi-arxitektur abidələrin zənginliyi turizm ekskursiya işinin səmərəli təşkili ilə yanaşı, digər sosial-iqtisadi resurslardan istifadəyə imkan verir. Bu da ərazi mənimsəniləsi ilə birbaşa bağlıdır. Belə ki, antropogen ehtiyatlarının zənginliyi və onun daha qabarıq təqdim olunması turizm sənayesinin inkişafına təkan vermiş olur. 13 CƏDVƏL. 1. REKREASİYA - TURİZM EHTİYATLARININ TƏSNİFATI. RTE Sosial – iqtisadi turizm ehtiyatları Təbii turizm ehtiyatları Antropogen turizm ehtiyatları Dağ ekosistemləri Milli parklar Təbiət abidələri Nadir landşaft nümunələri Mikroiqlim ehtiyatları Balneoloji resurslar Çimərlik resursları Meşə resursları Tarixi – memarlıq abidələri Arxeoloji abidələr Milli irsi nümunələr Dini abidələr Müasir memarlıq nümunələri Mədəniyyət ocaqları Ə razinin coğrafi mövqeyi Nəqliyyat infrastrukturu Sosial infrastruktur Ə mək ehtiyatları Insan fəaliyyəti ilə bağlı olan Maliyyə ehtiyatları Informasiya Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|