Müdafiə Sektorunda Dürüstlüyün Təmin Edilməsi və Korrupsiyanın Azaldılması: Ən Yaxşı Təcrübələrin Toplusu
Yüklə 2,99 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Haşiyə 13.3. Gürcüstanın Korrupsiya İndeksi Qavrayışı üzrə Reytinqi (KİQ), 2004-2008
196 Müdafi ə Sektorunda Dürüstlüyün Təmin Edilməsi və Korrupsiyanın Azaldılması: Ən Yaxşı Təcrübələrin Toplusu laridən 2 milyard lariyə qədər artırıldı. Ayrılan maliyyə hərbi qulluqçuların yaxşı maaşından əlavə, hərbi avadanlığın və barakların təmirinə, yeni silah və texnika alışına və hərbi təlimlərə sərf olundu. Müdafi ə Nazirliyi yenidən quruldu və mülki şəxs nazir təyin olundu. Hərbi Nazirliyin yenidən strukturlaşdırılması dövlətin imkanları- nı gücləndirmək istiqamətində edilən geniş səylərin tərkib hissəsi idi. Bu səylərin mühüm tərəfi , Gürcüstanın qərbində mövcud olan cinayətkar silah- lı partizan hərəkatinin tərksilah edilməsi və Gürcüstan cinayətkar dünyası- nın liderlərindən “kanonieri kurdi”-yə qarşı cəza tədbirlərin keçirilməsi ol- du. 104
Nəticədə, sadəcə Gürcüstan təhlükəsizlik qüvvələri indi güc işlətmə səlahiyyətinə malikdirlər və əvvəllər nüfuz sahibləri olan yaraqlılar və gizli təşkilatlar bir daha korrupsiya doğuran nüfuzdan məhrum oldular.
aşağı-səviyyəli kiçik korrupsiyanı kütləvi surətdə azaldaraq, hiss olunan nailiyyətlər gətirdi. Müdafi ə sektorunda və digər təhlükəsizlik və hüquq mühavizə strukturlarında çoxlu sayda korrupsiyalanmış şəbəkələr dağıldı və xalqın fi kri dramatik dərəcədə dəyişdi . BŞ-ın korrupsiya indeksi, Gürcüsta- nın anti-korrupsiya strategiyasını yerinə yetirdiyi zaman əldə etdiyi mühüm tərəqqini nümayiş etdirir. (Bax haşiyə 13.3). Hərbi peşəkarlıq baxımından da geniş irəliləyiş olmuşdur. Gürcüs- tan NATO ilə İPAP( İndividual Partnership Action Plan-Fərdi Tərəfdaşlıq Fəaliyyət Planı) proqramını 2004-cü ildə imzalamadan öncə, Gürcüs- tan silahlı qüvvələri vahid təşkilat kimi işlək deyildi. Bu gün onlar daha muasir,intizamlı,yüksək maaşlı,təlim keçmiş və yaxşı silahlanmış ordudur və NATO standartlarına yaxındır və kiçik korrupsiyadan uzaqdır. Bu 2008-ci ildə baş verən Rusiya-Gürcüstan müharibəsi zamanı da nümayiş etdirildi. Yaraqlı- lar və “könüllü” hərbi qruplardan çoxdan azad olmuş, NATO-nun təlim keç- diyi Gürcüstan ordusu Rus ordusundan və onun separatist müttəfi qlərindən daha yaxşı intizam nümayiş etdirdi. Jurnalistlər rus hərbiçilərinin rüşvət, dələdüzluq və qarətə cəlb olunduqları haqda çoxlu sayda videolar çəkmişlər. Artan imkanlar dilemması. Son nəticə odur ki, Gürcüstan dövlət institut- larının, o cümlədən, Müdafi ə Nazirliyinin anti-korrupsiya tədbirləri həyata keçirməsi üçün həm səlahiyyəti, həm də gücü var. Lakin, dövlət imkanla- rının güclənməsi elə bir vəziyyət yaratmışdır ki, Müdafi ə Nazirliyi ilə bağlı məlumatlar almaq çox çətinləşmiş və Müdafi ə Nazirliyini yoxlamalı olan or- qanlar daha da zəifl əmişlər. Beləliklə, 2004-cü ildən bəri, Gürcüstan Müdafi ə Nazirliyində sübut olunan çox az korrupsiya halları olmasına baxmayaraq, 104
Literally,”thieves-in-law”. 197 Həll Olunmamış Ərazi Mübahisələri və ya Dondurulmuş Münaqişələr olan Ölkələrdə Hərbi Xarakterlı Korrupsiyaya Qarşı Mübarizə belə bir fi kir formalaşmışdır ki, kiçik korrupsiya hallarının yığışdırılması, yuxarı-səviyyəli korrupsiyanın artması ilə müşaiyət olunmuşdur. Bir gürcü eksperti bunu belə ifadə edir:”əgər əvvəllər hərbi hissənin aşçısı iki kilo kar- tof oğurlayırdısa, indi o onu etmir, çünki nəzarət və intizam var və....çünki onun maaşı indi 1000 laridir. Lakin, iş tenderə, tikintiyə, maşınların alınması- na, hərbi avadanlıq və sursatların
İl 2004 2005 2006 2007 2008 KİQ 133 130 99 79 67 (of 145) (of 158) (of 158) (of 179) (of 180) Mənbələr :
BŞ Korrupsiya Qavrayışları İndeksi: www.transparency.org/policy_research/ surveys_indices/cpi alınmasına gəldikdə isə, o qədər böyük məbləğə iş görülür ki, kimsə bir gecəyə 42 milyon oğurlaya bilər (42 milyon 2003-cü ildə Gürcüstanın illik hərbi büdcəsi idi) 105
. Bu vəziyyətdən ən çox zərər çəkən şəffafl ıq oldu. Ədalət və Azadlıq Assosiyasiyası(Association for Justice and Liberty) jurnalistlər,ekspertlər və yerli QHT-lər arasında 2008-ci ildə keçirdiyi sorğuda, jurnalistlərin an- caq 23%-ı Müdafi ə Nazirliyinin ictimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinin informasi- ya mənbəsi olduğunu göstərmişlər. Əvəzində onlar, hərbi ekspertlərlə və ya Nazirlikdə işləyən, rəhbərliyin şəxsi yanaşmalarından və qapalı divarlar arxa- sındakı gedişlərdən xəbəri olan şəxslərlə danışıqlara üstünlük verirlər. Daha da narahatedici odur ki, hesabatda bir çox jurnalistlər hökümətdən məlumat almağın “praktiki olaraq mümkün olmadığını” bildirirlər. 106 Problem bunun- la da bitmir. Hərbi büdcənin yarısı “sirli” adı altında gedir və büdcənin nə məqsədlərə işlədilməsi də ümumi göstərilmişdir. 2006-cı ilə qədər, Müdafi ə Nazirliyinin büdcəsinin bir hissəsi gizli Ordu İnkişaf Fondu (Army Deve- lopment Fund) tərəfi ndən maliyyələşirdi və bu fond haqda məlumat almaq mümkün deyildi. Bu fondun sonralar ləğv edilməsi müsbət addım olsa da, büdcə şəffafl ığı çox da təkmilləşmədi. Ən sonuncu tam büdcə ayırmaları ilə bağlı məlumatlar 2007-ci ilə aiddir. Burada da böyük məbləğlər tutqun olaraq 105
“Ədalət və Azadlıq” Birliyinin direktoru Irakli Sesiaşvili ilə müsahibə, 13Yanvar 2009. 106
Irakli Sesiashvili, The Transparency of the Ministry of Defense: The Problems and Prospects (26 April 07), www.ajl.ge/pages.php?lang_id=eng&cat_id=1&news_id=3. Yüklə 2,99 Mb. Dostları ilə paylaş:
|