Müdafiə Sektorunda Dürüstlüyün Təmin Edilməsi və Korrupsiyanın Azaldılması: Ən Yaxşı Təcrübələrin Toplusu
Yüklə 2,99 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Fərdi Davranışın Dürüstlüyü
- Haşıyə 7.7. Hərbi Podratçıların Etik Proqramları üzrə ABŞ Federal Alqı-Satqı Təlimat
100 Hərbi Təhcizat Təhcizat dürüstlüyünü artırmaq üçün hökümətlərin istifadə etdiyi digər vasitə, hərbi təminatçıların etik standartları yerinə yetirmələri ilə bağlı tələblər müəyyən etməkdir. Haşiyə 7.7, 2009-cu ildə əhəmiyyətli dərəcədə gücləndirilmiş ABŞ hərbi norma və prosedurlarını təqdim edir.
Təhcizat xarakterli korrupsiyanın qarşısını almaq üçün tətbiq edilən me- todların, bu işə cəlb olunan fərdlərin dürüstlüyü olmadığı təqdirdə, heç də səmərəsi olmayacaqdır. Bir çox ölkələr çox vaxt həm “sərt” həm də “yumşaq” tədbirlərdən istifadə edib hərbi təhcizat məsələlərində korrupsiyanı azaltma- ğa cəhd edirlər. Maraqlar toqquşmalarında və birbaşa və ya vasitəçilər vasitəsilə baş tutan rüşvət hallarında sərt tədbirlərdən istifadə olunur. Hərbi sektorun rəsmilərinin maraq toqquşmalarını tənzimləyən təlimatlar bütün təhcizat mərhələlərini, həmçinin ayrı-ayrı şəxslərin hərbi təminatçılarla əvvəlcədən olan görüşləri və müdafi ə nazirliyi və ya təhcizat idarəsində bir daha işləmədiyi halda hərbi podratçı şirkətlərlə əlaqədə olmasını əhatə edir. Məsələn, bir çox ölkələr o halları maraq toqquşması kimi adlandırırlar ki, orada hər hansı müdafi ə nazirliyi rəsmisi- mülkü və ya hərbi- nazirlikdən ay- rıldıqdan sonra bir,iki və ya çox illər ərzində hərbi təminatçı şirkətində işləyir, ya da ondan faydalanır. 52 Bu qaydalar təkcə müqavilələrlə işləyən rəsmilərə yox, həmçinin hərbi təhcizatda rolu olan çoxlu mülki və hərbi qulluqçula- ra, yəni tələbatları hazırlayan qrupdan başlayaraq, təhvil verilən məmulat və xidmətlərin keyfi yyətini qiymətləndirən qruplara qədər tətbiq edilir. Şəxsi dürüstlük üçün edilən yumşaq tələblər həmçinin korrupsiya risklərinin azalmasına kömək edir. Etik kodekslər həm yumşaq tələblərə daxil olan hökümət təşkilatlarına, həm də hərbi təminatçılara tətbiq olunur. Sərt və yumşaq tədbirlərin arasında duran başqa tədbir, fəaliyyət dönəmində korrupsiya hallarına rast gəlinirsə və ya bu hallar hökümət müqavilələrində görünürsə, o zaman adamları bu haqda hakimiyyət dairələrində xəbər verməyə həvəsləndirmək və ya onlardan tələb etməkdir. Bu cür həvəsləndirmə ,“xəbər verənlər”-in təhlükəsizliyini qorumağın bütün müddəalarını özündə ehtiva edir. 7.7 haşiyəsi ABŞ-ın təlimatlarını təqdim edir. Bu təlimatlar etik 52
Çox işıqlandırılan iş və həmçinin podratçının və hökümətin reaksiyası ilə bağlı, bax www. iasa.com.au/folders/Publications/Legal_Issues/unethicalboeing.html or www.huizenga. nova.edu/6240/cases/Boeing_AirForceEthicsScandal.htm. For the reaction in Congress, see www.defense-aerospace.com/article-view/verbatim/49262/mccain-exposes-usaf-role-in- tanker-lease.html
101 Müdafi ə Sektorunda Dürüstlüyün Təmin Edilməsi və Korrupsiyanın Azaldılması: Ən Yaxşı Təcrübələrin Toplusu proqramları,səxsi heyətin təlimini,xəbər verməni və xəbər verənlərin qorun- masını bütün hərbi podratçılar üçün məcburi edir. Uyğun xəbər vermə tələbləri dövlət qulluqçularına da tətbiq edilir və hər hansı xəbər poçtla,onlayn və ya telefonla edilsə də anonim qalır və əgər xəbər verən istəsə izsiz qalır.
Hələ 2007-ci ildən öncə,hərbi sifarişləri yerinə yetirən podratçı təşkilatların yüksək dərəcədə dürüstlüyə və düzgünlüyə riayət etmələri ABŞ-dakı hərbi xarakterli nizamnamələrin tələblərindən biri idi. Spesifi k olaraq, podratçıların aşağıda qəbul edilmiş təlimatları yerinə yetirmələri tələb olunurdu: (1)etik davranışla bağlı yazılı kodeks;(2)bütün işçilər üçün etik təlim; (3)işçilərin etik davranış kodekslərinin periodik uyğunluğunun yoxlanılması;(4)daxili və xarici audit və ya hər ikisi;(5)pis davranışa görə inzibati addımlar;(6)hökümət müqavilələrində qanunun pozulması ilə əlaqədar şübhələrin vaxtında uyğun hakimiyyət strukturlarına xəbər verilməsi;və (7)pozuntuları araşdıran və ya onları aradan qaldıran cavabdeh hökümət idarələri ilə tam əməkdaşlıq. Təlimat, sifarişləri yerinə yetirməli olan podratçılara bütün bu yuxarıda sadalananlara riayət etmələrini tələb etsə də, onlar daha çox tövsiyə xarakteri daşıyırdı. 2007 və 2008-ci illərdə qəbul edilmiş iki düzəlişlə Federal Alqı-Satqı Qanunu(Federal Acquisition Regulation-FAR) etik qaydaları həm məcburi etdi,həm də onların tətbiq sahəsini genişləndirdi. İndi bu qaydalar hökümət strukturlarına da şamil edilir. Qanunun müddəaları,hökümətin podratçı təşkilatlarının iş kodekslərinin yazılı surətdə olmasını tələb edir və eyni zamanda podratçı təşkilatın işçilərinin etik qaydalara uyğunluğu ilə bağlı təlim proqramları tələb edir və podratçının iş yerində “fırıldaq qaynar xətti” plakatlarının olmasını tələb edir. Bu plakatlar, podratçı təşkilatın işçilərini müqavilənin icrası ilə bağlı və ya hökümət müqaviləsi ilə bağlı baş verən hər hansı fırıldaqçı fəaliyyəti xəbər verməyə həvəsləndirir. Əlavə olaraq düzəliş edilmiş FAR podratçı etik qaydaları, indi müharibə dövrünün müqavilələrini, məsələn, İraq və Əfqanıstanı da əhatə edir və podratçılardan, cinayət hüququnun pozulduğu halları,məsələn, fırıldaq,maraq toqquşmaları,rüşvət və hədiyyə vermə kimi pozuntuları və ya hökümət müqavilələrini və ya submüqavilələrin imzalanması və ya icrası ilə bağlı mülki “saxta tələblər aktı” (False Claims Act) –na düşən pozuntuların açıqlanmasını da tələb edir. Qeyd etmək lazımdır ki, bu tələblər müqavilələrin maddələri əsasında təmin edilir və onlar məcburidir. Yüklə 2,99 Mb. Dostları ilə paylaş:
|