MüƏLLİF: ustad şƏHİd müRTƏza müTƏHHƏRİ TƏRCÜMƏ edəN: İslamşÜnas ağabala mehdiyev kitabın adı: Kamil insan

Xəstəlikdə olan həsrət və zarıltı,
Xəstəlik vaxtı oyaqlıq vaxtıdır.
Ey əsa axtaran, bu əsa bil ki,
Hər kimin dərdi varsa o başa düşüb.
Şəxs nə qədər oyaq olsa, bir o qədər dərdli,
Nə qədər agah olsa, çöhrəsi bir o qədər solğun olar.
Mövləvi şe
᾽
rin davamında deyir ki, kimin dərdi varsa və o, bu dünyada başqalarından nə qədər çox dərdlidirsə və nə 
qədər çox dərd çəkirsə həmin qədər digərlərindən agah və oyaqdır.
Dərdsizlik hissizlik, şüursuzluq, dərksizlik və durğunluqla, dərd hiss etmək isə agahlıq, oyaqlıq, şüur və dərrakə 
sahibi olmaqla bərabərdir. İnsan, ya rahatlıq və dərdsizliyi, yə
᾽
ni nadanlıq və cahilliyi, ya da agahlıq və dərdliliyi seçməli 
olsa hansını seçər? Görəsən sayıq və agah olaraq dərdə malik olmağı seçər, yoxsa qanmazlıq və axmaqlıqla birgə olan 
dərdsizliyi? Agahlıq və sayıqlıqla birgə olan narahtçılıqlar cahillik və xəbərsizliklə birgə olan rifah və rahatçılıqdan 
üstündür. Məsəl var deyərlər ki, Sokrat kimi arıq və cansızlıq kök donuzluqdan yaxşıdır. Bunun mə
᾽
nası odur ki, 
insanın məhrum alim olması bütün şərait və rifahla yanaşı olan qanmaz donuzluqdan yaxşıdır.
ƏQLDƏN ŞİKAYƏT
Bizim ədəbiyyatımızda gözə çarpan məsələlərdən biri də əqldən şikayət məsələsidir. Biz, ədəbiyyatamızda, xüsusilə 
şe
᾽
rimizdə xalqın «Ey kaş ağlım olmayaydı, cəmiyyətdə ağıllı, oyaq və sayıq olmağın adama nə faydası var?» kimi 
şikayəti ilə rastlaşırıq. Onlar, ağılın insanın asayiş və rifahını pozmasından gileylənirlər.
Bə
᾽
ziləri öz şe
᾽
rlərində belə deyirlər:
Məzmunu:
Mənim ağıl və huşum canımın düşmənidir,
Kaş göz və qulağım açıq olmayaydı!
Digəri isə belə deyir:
Məzmunu:
Ağllı olub dəlilərin dərdini çəkincə,
Dəli ol ağıllılar sənin dərdini çəksinlər.

---

19
Kamilliyə doğru Wap.IXLAS.Az
Bu qism adamlar dəliliklə birgə olan rifah və asayişi ağıl, fikir və dərrakə ilə olan narahatçılıqlardan üstün hesab 
edirlər. Amma bütün bunlar səhv fikirlərdir. İnsanlıq məqamına çatan və dərdli olmağın dəyərini başa düşərək dərk 
edən insan heç vaxt «ağıl və huş mənim canımın düşmənidir» deməz. Bunun yerinə Peyğəmbər (s)-in bu sözlərini 
deyər: