MühaziRƏ Ətraf müHİTİ TƏBİİ obyektləRİİ MÜhafiZƏSİ Ətraf mühitin təbii obyektləri



Yüklə 102,45 Kb.
səhifə3/8
tarix13.10.2023
ölçüsü102,45 Kb.
#127346
1   2   3   4   5   6   7   8
MÜHAZİRƏ 3

Pe = Pe + Pi
İqtisadi və ya səmərəli münbitlik cəmiyyətin məhsuldar qüvvələrinin müəyyən inkişaf səviyyəsində kənd təsərrüfatı bitkiləri tərəfindən istifadə edilə bilən torpaq münbitliyidir.
İqtisadi məhsuldarlıq torpağın məhsuldar xüsusiyyətlərini ən dolğun və hərtərəfli əks etdirir. Torpağın iqtisadi münbitliyini müqayisə etmək üçün münbitlik səviyyəsi kimi göstəricidən istifadə olunur - o, keyfiyyəti nəzərə alınmaqla, ərazi vahidinə düşən kənd təsərrüfatı məhsullarının məhsuldarlığını və ya torpaq vahidinə düşən istehsalın ölçüsünü ifadə edir.
Torpağın rayonlaşdırılması sistemi
Təbii-kənd təsərrüfatı qurşağı təbii -kənd təsərrüfatı rayonlaşdırmasının ən yüksək vahididir. Kəmərlərin ayrılmasının əsas əlaməti 10 ° C-dən yuxarı olan temperaturların cəmi ilə göstərilən istilik təchizatıdır. Rusiya ərazisində soyuq və mülayim zonalar fərqlənir.
Təbii-kənd təsərrüfatı zonası torpaq əmələ gəlməsinin və bitkilərin mineral qidalanmasının əsas xüsusiyyətləri ilə bağlı olan müəyyən istilik və rütubət balansı ilə xarakterizə olunan təbii-kənd təsərrüfatı rayonlaşdırmasının əsas vahididir. Hər bir zonada kənd təsərrüfatı istehsalının xüsusiyyətlərini müəyyən edən torpaq və bitki örtüyünün müəyyən tipləri və yarımtipləri üstünlük təşkil edir. Rusiya ərazisində doqquz düz təbii və kənd təsərrüfatı zonaları müəyyən edilmişdir: qütb tundrası, meşə-tundra-şimal taiga, orta taiga və s.
Təbii-kənd təsərrüfatı əyaləti zonalar daxilində mikroiqlimlə bağlı torpaq örtüyünün özünəməxsus xüsusiyyətlərinə malik, elementlərinin illik dəyişməsi olan zonanın bir hissəsidir. Əyalətlər iqlimin kontinentallığı, qışın şiddəti və qarlılığı, vegetasiya dövrünün istilik və rütubətlə təminatı, torpağın bioloji məhsuldarlığı ilə seçilir.
Təbii-kənd təsərrüfatı rayonu dəqiq müəyyən edilmiş geomorfoloji və hidroloji xüsusiyyətlərə, torpaq əmələ gətirən süxurların spesifik tərkibinə, torpaq əmələgəlmə növünə, makro və mezoklimata malik olan vilayətin bir hissəsidir . Relyefin ümumiləşdirilmiş növləri, torpaqların əsas tipləri və yarımtipləri, onların mexaniki tərkibi və ərazinin drenajı nəzərə alınmaqla rayonlar fərqləndirilir.

Yüklə 102,45 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə