Mühazirə mətnləri Tərtibçilər: Məcid İsmixanov, Rəfiqə Bəxtiyarova

təhsilin məzmununa dair
 
müxtəlif nəzəriyyələr
 mövcud olmuşdur: maddi, formal
və dialektik təhsil nəzəriyyələri. 
Maddi təhsil nəzəriyyəsinə
 görə, təlimin məqsədi tələbələrə həyatda lazım olan
bilik və bacarıqlar verməkdən ibarətdir. 
Formal təhsil nəzəriyyəsinə
 görə, təlimin məqsədi ağlı, zehni qabiliyyətləri inki-
şaf etdirməkdir.
Göstərilən hər iki mövqe yanlış olub, təlimin əsas məqsədlərini bir-birinə qarşı
qoyur. Bu birtərəfli, metafizik nəzəriyyələrdən fərqli olaraq  
dialektik təhsil nəzəriy-
yəsi
  təlimin hər iki məqsədini vəhdətdə götürür: təlim həm bilik verməli, həm də
zehni qabiliyyətləri (ağlı) inkişaf etdirməlidir. Ali təhsilin məzmunu elə qurulmalıdır
ki, tələbələr elmi biliklərlə yanaşı, zehni qabiliyyətlərə, təfəkkür metodlarına da yiyə-
lənmiş olsunlar.