Mühazirə Mövzu Maşınqayırma inkişafında elmin və texnikanın rolu. Əsas istehsal, anlayış və təriflər. Texnoloji əməliyyatların tutumu. Texnoloji sənədlər

Həlqəvi deşmə üçün başlıca olaraq müxtəlif saylı kəsgiləri olan və yonqarların enini və qalınlığını bölmə prinsipi ilə işləyən çoxkəsgili başlıqlardan istifadə edilir.
Həlqəvi deşmə üçün tətbiq olunan beşkəsgili alətlərdən biri 10.9-ci şəkildə göstərilmişdir. Bu başlıq yonqarın qalınlığını bölmə prinsipi ilə işləyir və 110 mm diametrli deşik açmaq üçün tətbiq olunur.
Deşmə zamanı alətə həm içəridə əmələ gələn çubuq, həm də deşik istiqamət verir. Kəsgilərin dal üzündə alətin boyu uzunu 3°maillik vardır.

Şəkii 10.9. Beşağızlı həlqəvi burğunun başlığı.

Kəsgilər deşiyin divarına bu üzlərilə söykənərək aləti mərkəzləşdirir.
Bu üsulun üstünlüyü ondan ibarətdir ki, deşikdən çıxan metalın böyük bir hissəsi yonqara çevrilmir və xırda maşın hissələri qayırmağa yarayır. Lakin bu üsulla deşərkən alət çox yavaş irəliləyir. Ona görə də bu üsuldan başlıca olaraq, qiymətli cins materialları və iri diametrli deşikiəri deşmək üçün istifadə edirlər.
Dərin deşmə əməliyyatı bir və ya ikişpindelli xüsusi horizontal deşmə dəzgahlarında aparılmalıdır. Bə’zən bu işi revolver, yaxud mərkəzli torna dəzgahlarında da yerinə yetirirlər.
Neft maşınlarını hazırlarkən, fırlanğıcın lüləsində, lehmə borusunda, qazma turbininin valında, uzadıcıda, returbendlərdə və başqa hissələrdə dərin (uzun) deşikiər açılır.
Ümumiyyətlə, dərin deşikiərin e’mal etmək üçün deşmədən başqa, içyonuşu, dartma, pardaxlama, xoninqləmə, habelə başqa dəqiqlik və təmizlik yaradan əməliyyat­lar tətbiq olunur. Neft maşınlarının yuxarıda göstərilən hissələrinin iç üzündən yüksək dəqiqlik və təmizlik tələb olunmur. Ona görə də, onların dərin deşikiərini burğu ilə açmaq kifayət edir.


Mühazirə
Mövzu 11. Abraziv emal metodları. Pardaxlama. Superfinişləmə. Abraziv-maye emalı. Sürtmə və cilalama.


Abraziv emal metodları.
Abrazivlə e'mal prosesi mexaniKi e'mal prosesləri içərisində ən böyüK yer tutur. Maşın hissələrindən çoxunun yonma, frezləmə və dartma ilə yarımtəmiz və təmiz hazırlanmış üzləri abraziv e'malı ilə tamamlanılır.
Abraziv e'mal üçün abraziv materialları toz, sement- lənmiş tozdan hazırlanan “daş” və pasta şəKlində işlədilir.
Abraziv e'malı maşın hissələri ünsürlərinin bütün həndəsi formalarına: silindriK üzlərə, Konuslara, yivlərə, düz üzlərə, farsonlu üzlərə, çarxların dişlərinə və s, tətbiq olunur,
Maşın hissələrinin hazırlanmasında tətbiq olunan əsas abraziv e'malı metodları bunlardır:

1. 
   pardaxlama;
   
2. 
   superfinişləmə (titrəyən bülöv daşları ilə tamamlama);
   
3. 
   abraziv-maye e'malı (hidravliK bülövləmə)
   
4. 
   sürtmə və
   
5. 
   cilalama