Mustaqil ish fan: Arxitektura ashyoshunosligi

O’zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi
Buxoro Muhandislik-Texnologiya instituti
Arxitektura va Qurilish fakulteti


MUSTAQIL ISH


Fan:Arxitektura ashyoshunosligi
Bajardi: Xotamova Farangiz
Guruh: 504-22Arx

Tekshirdi: _______________

Mavzu: Kanalizatsiya va drenaj quvurlari
Drenaj quvurlari — gorizontal yopiq drenajning suv yigʻish va uni okizib yuborish vazifalarini baja-ruvchi qismi. Drenaj quurlari sopol, asbest-sement, beton, temir-beton, plastmassa, govak materiallar (plastobeton, keramzit shisha) va b.dan yasaladi. Sopol D. q. keng tarqalgan, uning devori bir xil gʻovakli, zanglamaydi va uzoq muddat chidaydi (tajriba uchastkalarida ular 40 yildan ortiq xizmat qiladi). Hozirgi sharoitlarda melioratsiyada qishloq xoʻjaligi yerlaridagi drenaj shoxobchalarini toʻla mexanizatsiyalashga imkon beradigan va texnologik jarayonning uzluksizligini taʼminlaydigan egiluvchan gofrirlangan (qovurgʻali) plastmassa quvurlar keng qoʻllanilmoqda. Oʻzbekistonda yerning meliorativ holatiga qarab diametri 100—300( sopol), 160— 410, 100—250 (plastmassa), 500 (temir-beton), 125—600 (kanalizatsiya sopol quvurlari) mm li D. q. ishlatiladi. Drenaj quvurlari yotqizish mexanizatsiyalashgan (quvuryotqizgichlar yordamida) va yarim mexanizatsiyalashgan (transheyalar draglayn ekskavatorlari bilan kavlanadi, quvurlar qoʻlda yotqiziladi) usullarda bajariladi.
Qancha drenaj quvurlari mavjud?
Avval polipropilen deb nomlanuvchi 1, pp, drenaj quvurlari uchun maxsus ishlatiladi. Uning asosiy xususiyatlari yuqori qattiqlik, issiqlikka chidamlilik, qarish yo'q va zichlik nisbatan kichik.
2. Keng tarqalgan polietilen vinil deb nomlanadigan PVX, polimer materiallarining bir turidir. Bundan tashqari, eng noyob drenaj materiallaridan biri hisoblanadi.
3. Odatda polietilen sifatida tanilgan PE, suv ta'minoti, drenaj, gaz quvurlari, isitish, elektr, qishloq xo'jaligi va sanoat materiallari qurilishiga ixtisoslashgan.
4. Plastik, asosan, bir xil va qatron bo'lib asos bo'lib, muayyan texnik jarayonda qattiq materiallarni qayta ishlash jarayonida turli xil yordamchi moddalar, plomba moddalar va mustahkamlovchi materiallar qo'shib beradi.
5. Zanglamaydigan po'latdan, chunki uning nomi zanglamaydi, asosan, suv, neft, gaz, gaz va boshqalar kabi suyuqliklar etkazib berish uchun ishlatiladi.
6. PB quvvati: (1) chidamlilik yaxshi, zaharli bo'lmagan zararsiz bo'lishi mumkin: zichlikli polimer bo'lgani uchun molekulyar tuzilma barqaror, xizmat muddati 50-100 yilga etishi va toksik bo'lmagan zararsizlantirilishi mumkin emas. (2) Antifrizga issiqlik qarshiligi yaxshi: 20 ℃ bo'lsa, past haroratga qarshiligiga yaxshi qarshilik qiling, quvur muzlashmaydi, erimay, Qopqoqning asl shakliga qaytarilishi va quyidagi haroratlarga chiday olishi mumkin 100 ℃.
7. PPR quvurlari: Hozirgi nisbatan mukammal bo'lgan suv quvurlari, zaharli bo'lmagan, korroziyaga chidamli, issiq eritma bilan uzluksiz ulanishlar issiq va sovuq suv quvurlari uchun ishlatilishi mumkin, shuningdek dafn mumkin. Qurilishda erigan texnologiyadan foydalanilganligi sababli PP-R quvurlari issiq erigan quvur sifatida ham tanilgan.
Ochiq drenajdan foydalanish uchun qanday sharoitlar talab qilinadi?
1. Korroziyaga chidamli va sirt chidamliligi bilan yumshoq ichki devor.
2. Ma'lum darajada mexanik kuchga ega, tuproqdan va erdan yuk ko'tarish qobiliyatiga chidamli.
3. Sızdırmazlık qobiliyati. Tez-tez ishlatib turadigan tashqi drenaj quvurlari quyidagilardan iborat: beton trubkasi, po'lat quvurlarni mustahkamlash, drenaj quyma temir trubkasi, qattiq PVC trubkasi, sirli gangvashi quvurlari va shunga o'xshab, 400 dan ortiq beton trubaning quvur diametri va odatda yomg'irda ishlatiladi kanalizatsiya tizimi.
Ochiq drenajlarning afzalliklari
1. Yaxshi ishlash. Korozyon qarshiligi, yuqori zarba kuchi, kichik suyuqlik qarshiligi, qarish uchun qarish, uzoq umr ko'rish - bu qurilish drenaji, kimyoviy kanalizatsiya ideal materiali.
2. Oson o'rnatish. Xuddi shu kalibrli quyma temir trubaning faqat 1/7 qismi loyihani amalga oshirishni tezlashtiradi va qurilish xarajatlarini kamaytiradi.
3. Ichki devor silliq va oson emas. Tekshiruv porti dizayni noyobdir, tekshirish jarayoni qulay, hech narsaga muhtoj emas.
4. Iqtisodiy manfaatlar. UPVC drenajidan foydalanish quydagi po'lat quvurning umumiy qiymati va texnik xarajatlaridan bir xil xususiyatlarga ega.
Xususiyatlari:
1. Supero'tkazuvchilar bo'lmagan: tizim xavfsizligini ta'minlash uchun yaxshi izolyatsiya
2. Yumshoq sirt: kabellar yoki suvning silliq o'tishini ta'minlash uchun kichik ishqalanish koeffitsienti
3. Yong'inga qarshilik: o'z-o'zini o'chirish, yonishni qo'llab-quvvatlamaydi
4. Korroziyaga chidamliligi: Quvur liniyasi Qo'shma Shtatlarda JM formulasidan tayyorlangan va uning quvvati, o'rnini bosishi, korroziyaga chidamliligi va kislota va gidroksidi qarshiligi oddiy quvur materiallariga teng.
5. Ta'sir kuchi: siqilishga va ta'sirga chidamliligi, betonda ko'mish uchun mos
6. Ishonchli ulanish: Quvurning po'latdan yasalgan ramkasini rezina halqa va plastmassa trubka armaturalariga singdirib yuborish ehtimolini kamaytirish va pastdan texnik xarajatlarni kamaytirish.
7. Kam ekspluatatsion xarajat: Quvurning ichki devori uzoq vaqt davomida silliq bo'lib turishi va transport xarajatlarini tejashga imkon beradi.
8. Qurilishning arzonligi: engil vazn qurilishni osonroq, samarali va tejamkor qiladi.