____________________________________________
497
161. Yeni Azərbaycan Partiyası (YAP) - Azərbaycanda ən kütləvi-siyasi partiya.
YAP 1992-ci il noyabrın 21-də Naxçıvan şəhərində təsis edilib. 81 rayon və 5 minə
yaxın ilk partiya təşkilatında birləşən 180 min üzvü var. Partiyada Gənclər Birliyi və
Qadın Şurası fəaliyyət göstərir. Parlamentdə 73 deputatla təmsil olunur. YAP
Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin daha da möhkəmləndirilməsində, ölkəmizdə
demokratik hüquqi və dünyəvi dövlət qurulmasında və iqtisadi-siyasi islahatların
həyata keçirilməsində fəal iştirak edir. YAP ölkəmizin ictimai-siyasi həyatında aparıcı
qüvvədir. YAP-m təsis konfransında (1992) o vaxt Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali
Məclisinin sədri işləmiş mərhum prezidentimiz Heydər Əliyev yekdilliklə partiyanın
sədri seçilmişdi. - 262-292.
162. Surət Hüseynov, Hüseynov Surət Davud oğlu (d.1959) - 1993-94-cü illərdə
Azərbaycan Respublikasının baş naziri olmuşdur. 1994-cü ilin oktyabrında
Azərbaycanın müstəqilliyinə, suverenliyinə qarşı yönəlmiş çevriliş cəhdinə rəhbərlik
etmişdir. - 280.
163. Bill Klinton, Uilyam Ceferson Blayd (d.1946) - ABŞ-ın siyasi və dövlət
xadimi. ABŞ-ın 41-ci prezidenti (1992-2000). Klinton xarici siyasətində SSRİ
dağıldıqdan sonra yeni müstəqillik qazanmış dövlətlərlə, o cümlədən Azərbaycan
Respublikası ilə münasibətlərin yaxşılaşdırılmasına mühüm əhəmiyyət vermişdir. -
286,289,290,382.
164. Polad Bülbüloğlu (d.1945) - bəstəkar, müğənni, ictimai və dövlət xadimi.
Azərbaycan Respublikasının xalq artisti. TÜRKSOY Beynəlxalq Təşkilatının Baş
direktorudur. Mahnıları 1960-70-ci illərdə SSRİ məkanında məşhur estrada
müğənnilərinin ifasında səslənmişdir. 1988-ci ildən Azərbaycan Respublikasının
mədəniyyət naziridir.
Polad Bülbüloğlu 2002-ci ildə MDB ölkələri mədəniyyət nazirlərinin mədəni
əməkdaşlıq üzrə Şurasının sədri seçilmiş, "2001-ci ildə Türk dünyasına xidmətlərinə
görə" TÜRKSAV mükafatı laureatı olmuşdur. - 296.
165. Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrı - Respublikanın ən böyük
musiqi teatrı. Azərbaycan XKS-nin 1920-ci il 1 iyul tarixli qərarı ilə Birləşmiş Dövlət
Teatrı tərkibində opera truppası kimi yaradılmışdı. 1924-cü ildə opera truppası bu
teatrdan ayrılaraq müstəqil opera və balet teatrına çevrilmişdir. 1928-ci ildə teatra
M.F.Axundovun adı verilmişdir. 1959-cu ildən Akademik Opera və Balet Teatrı
adlanır. - 293,303.
166. İrina Arxipova, Arxipova İrina Konstantinovna (d.1925) - rus müğənnisi.
SSRİ xalq artisti, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı, Beynəlxalq Musiqi Xadimləri
İttifaqının prezidenti. Dövlət və Lenin mükafatları laureatı. - 294.
____________________________________________
498
167. Ələsgər Ələkbərov, Ələkbərov Ələsgər Hacağa oğlu (1910-1963) -
görkərmli Azərbaycan aktyoru. Azərbaycan və SSRİ xalq artisti. 1933-cü ildən
ömrünün sonunadək Azərbaycan Milli Dram Teatrında işləmişdir. Ələkbərovun
yaradıcılığı Azərbaycan teatrının inkişafında mühüm rol oynamışdır. Ələkbərov
həmçinin Azərbaycan kinosunun görkəmli aktyorlarındandır. -303.
168. İsmayıl Hidayətzadə, Hidayətzadə İsmayıl Hüseyn o ğ 1 u (1901-1951) ~
Azərbaycan aktyoru, rejissor və teatr xadimi. Azərbaycanın xalq artisti. Hidayətzadə
istedadlı aktyor olmaqla yanaşı, həmçinin görkəmli rejissor idi. O, 1937-ci ildən
ömrünün sonuna qədər Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının baş
rejissoru vəzifəsində çalışmışdır. - 303.
169. Rüstəm Mustafayev, Mustafayev Rüstəm Məmməd o ğ 1 u (1910-1940) -
Azərbaycan teatr rəssamı. Azərbaycan realist teatr-dekorasiya sənətinin
yaradıcılarından biri. 1933-38-ci illərdə M.Əzizbəyov adına Azərbaycan Milli Dövlət
Dram Teatrının baş rəssamı olmuşdur. - 303.
170. Firəngiz Əhmədova, Əhmədova Firəngiz Yusif qızı (d.1928) - görkəmli
Azərbaycan müğənnisi, SSRİ xalq artisti. F.Əhmədova Azərbaycan, rus və Qərbi
Avropa bəstəkarlarının operalarında müvəffəqiyyətlə çıxış edir. O, kamera-vokal
əsərlər ifaçısı kimi də məşhurdur. - 304.
171. Rauf Abdullayev, Abdullayev Rauf Canbaxış oğlu (d. 1937) - Azərbaycan
dirijoru. Rauf Abdullayev Ü.Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Simfonik
Orkestrinin bədii rəhbəri və baş dirijorudur. Azərbaycan Respublikasının xalq
artistidir. Azərbaycan Respublikasının "Şöhrət" ordeni ilə təltif edilmişdir. - 307.
172. Tehran - İranın paytaxtı. Ölkənin əsas siyasi, iqtisadi, ticarət-maliyyə və
mədəniyyət mərkəzi. Mərkəz ostanının inzibati mərkəzi. Tehranın əsası IX əsrdə Rey
şəhərinin yyaxınlığında qoyulmuşdur. XIII əsrdə monqollar Reyi dağıtdıqdan sonra
Tehran böyüməyə başladı. 1785-ci ildə İranın paytaxtı elan edilmişdir. - 309,312-
386,426.
173. İslam Konfransı Təşkilatı, İslam Konqresi Təşkilatı - 1969-cu ildə
yaradılmışdır. Müsəlman ölkələrinin çoxunu və Fələstin Azadlıq Təşkilatını
birləşdirir. Nizamnaməsinə görə İslam Konfransı Təşkilatının fəaliyyətı
müsəlmanların həmrəyliyinin möhkəmlənməsinə, üzv-dövlətlər arasında əməkdaşlığa
yönəldilmişdir. İqamətgahı Ciddədədir. (Səudiyyə Ərəbistanı) Azərbaycan 1991-ci
ildən İKT-nın üzvüdür. - 309-386.