____________Milli Kitabxana____________
191
rub deyirsiniz ki, heç kəs məni Milli Məclisin üzvlüyündən çıxara bilməz. Bu
nə deməkdir, siz nəyə arxayınsınız? Mən başa düşə bilmirəm. Əgər məclisin
üzvləri səs versələr, siz çıxacaqsınız. Amma siz deyirsiniz ki, heç kəs məni
çıxara bilməz. Mən bunları ona görə deyirəm ki, siz bu ifadələri işlədəndə
düşünmürsünüz axı! Odur ki, sizə yazığım gəlir. Düşünsəydiniz, belə sözlər
deməzdiniz.
Bax, bunu sizə də, başqalarına da deyirəm. Siz dediniz ki, burada
antikonstitusion yol ilə hakimiyyət dəyişildi. Bu böhtançılıqla nə vaxtadək,
nə qədər məşğul olacaqsınız? Deyirsiniz ki, gedən proseslərə siyasi qiymət
verilməyibdir. Bu böhtançılıqla nə qədər məşğul olacaqsınız? Əl çəkin
bunlardan! Mən bu məsələni müzakirəyə çıxartmışam ki, burada həqiqətən,
sözün
əsl mənasında milli barışıq elan edim.
Gördünüz ki, öz
səlahiyyətimdən istifadə edib, burada çıxış edən iki adama göstəriş verdim.
Amma siz görün nə iddialar irəli sürürsünüz. Nə qədər danışmaq olar?
74 il ərzində buranı dağıdıblar? Yoxsa buranı siz düzəltmisiniz?
Yaşadığınız torpaq da, ev-eşik də, oxuduğunuz, işlədiyiniz məktəb də, bu
bina da - hamısı 74 il ərzində yaradılıbdır. Bəs siz nə yaratmısınız? Hər şeyə
düzgün qiymət vermək lazımdır. 74 il Azərbaycan xalqının tarixidir, bizim
tariximizdir. 74 ildə bir neçə nəsil yaşayıb, qurub-yaradıb. Indi sizin nə
haqqınız var ki, bu 74 ilin üstündən qara xətt çəkirsiniz? Nə haqqınız var?
Hansı xidmətlərinizə görə? Sizin də, sizin başçınız Elçibəyin də, deyin görək,
hansı xidmətləri olub? Göstərin görək, hansı ağacı əkmisiniz? Hansı arxa su
çəkmisiniz? Hansı evi tikmisiniz, hansı binanı ucaltmısınız? Belə olmaz axı!
Sözünüzü deyin, amma bu iddialardan əl çəkin. Özünüzü elə rələmə
verməyin ki, Allah tərəfindən yaradılmış xüsusi bir təbəqəsiniz. Siz də bu
xalqın içərisindən çıxmış, bu xalqın arasında yaşamış adamlarsınız. Sizin
fikriniz belədir, başqalarının fikri ayrı cürdür. Mən gərək hər dəfə sübut edəm
ki, İbrahim İbrahimov demokratik adam deyil, antidemokratik adamdır? Mən
demokratiya ilə məşğul olanda sən hələ kənddə, necə deyərlər, ayaqyalın
gəzirdin. Mən məhz demokratiya ilə məşğulam. İndi sən gəlib Azərbaycanda
demokratiyanın banisi olmusan, demokratiyanın hakimi olmusan? Hələ bir
qiymət verirsən ki, kim demokratiyanın tərəfdarıdır, kim əleyhinədir? Belə
şeylər yaramaz axı, qardaş! Belə olmaz, milli barışığa bu cür getmək olmaz.
Nə haqla deyirsiniz ki, hakimiyyət antikonstitusion yol ilə dəyişib? Bu,
böhtandır. Mən bunu rədd edirəm. Belə düşünürəm ki, bunu bütün məclis
rədd edir. Məsələ xeyli vaxtdır ki, müzakirə edilir. Gəncədə baş vermiş
hadisələr burada iyulun 15-16-da müzakirə olunub, ona siyasi qiymət verilib
və Milli Məclis qərar rəbul edib. Siz o qərarın əleyhinə səs vermisiniz. Əgər
demokratik adamsınızsa, bilməlisiniz ki, siz Milli Məclisin qəbul etdiyi
qərara tabesiniz, müxalifətdə ola bilərsiniz, o qərarın əleyhinə səs verə
bilərsiniz. Ancaq qərar Milli Məclisin qərarıdır. Bu Milli Məclisi isə mən
yox, siz yaratmısınız, Xalq Cəbhəsi yaradıb. Bu, sizin təşkilatdır. Bax, sizin
bu təşkilatınız iyulun
____________Milli Kitabxana____________
192
16-da Gəncə hadisələri haqqında qərar qəbul edibdir. Deyirsiniz ki, referendumu
boykot edirdiniz, buna görə də mitinq çağırmışdınız. Bu, demokratik hərəkətdir?
Nə ixtiyarınız var idi ki, referendumu boykot edəsiniz, bir halda ki, Milli Məclis
referendum haqqında qərar çıxarmışdı? Siz referenduma gedib öz səsinizi verə
bilərdiniz, təbliğat apara bilərdiniz. Amma boykot etməyə ixtiyarınız yoxdur. Siz
özünüz qanunları pozursunuz, insan hüquqlarını pozursunuz, konstitusiyanı
pozursunuz - hamısını pozursunuz. Özünüz də deyirsiniz ki, siz demokratiya
tərəfdarısınız, bəs vaxt gələcək ki, bunlar hamısı dağılacaq və siz burada
demokratiyanı yenidən bərpa edəcəksiniz...
Referendum dünya təcrübəsində müəyyən, mühüm məsələləri dövlət
səviyyəsində həll etmək üçün, xalqın rəyini öyrənmək üçün ən demokratik
yoldur, ən demokratik tədbirdir. Bundan da demokratik tədbir yoxdur. Bu
referenduma da biz birdən-birə getmədik. Azərbaycanın prezidenti Əbülfəz
Elçibəy öz iş yerini qoyub qaçdı. Bunları mən dəfələrlə demişəm. Bu sözləri
deməkdən yoruldum, amma siz məni təkrar deməyə məcbur edirsiniz. Əgər o
çıxıb gedibsə, respublikanı başsız qoyubsa, deməli nə isə etmək, bir iş görmək
lazımdır. Yoxsa, Əbülfəz Elçibəy peyğəmbər idi ki, biz onsuz yaşaya bilmirdik?
Ya gəlib prezidentliyini etməliyli, ya da ki, xalqı bu vəziyyətdə qoymamalıylıq.
İyunun 17-də qaçıb getdi, avqustun 29-da isə referendum keçirildi. Bir təsəvvür
edin, iki ay yarım xalq bu vəziyyətdə qaldı. İndi də deyirsiniz ki, antikonstitusion
yol ilə hakimiyyətə gəliblər. Burada heç kəs konstitusiyaya zidd yolla
hakimiyyətə gəlməyib. Əgər məni deyirsinizsə, məni siz özünüz gətirmisiniz.
İndi deyin görüm, məndən nə istəyirsiniz? Bu sözləri nə qədər təkrar etmək
olar? Mən var qüvvəmlə çalışdım ki, Əbülfəz Elçibəy qayıdıb gəlsin. Amma
gəlmədi. Biz bütün dünyanın təcrübəsindən istifadə etdik. Hamı dedi ki,
referendum olmalıdır. Referendum da keçirdik. Referendumdan sonra prezident
seçkiləri təyin etdik. Mən Xalq Cəbhəsinə müraciət etdim. Əbülfəz Elçibəyə
televiziya ilə müraciət etdim ki, prezident seçkilərində yenə də iştirak etsin. Siz
də, İbrahim bəy iştirak edin. Ədalət Rəhimov da iştirak eləsin, başqaları da . Kimi
istəyirsinizsə, iştirak etsinlər. Bəs niyə iştirak etmirsiniz? İndi də başlamısınız ki,
bəli, biz prezident seçkilərini pozmaq istəyirik. Ayıb deyilmi sizə?
Buna görə də mən Ali Sovetin sədri kimi, vətəndaş kimi, bir daha qeyd
edirəm ki, demokratiyanın bərqərar olması üçün bundan sonra da əlimdən gələni
edəcəyəm. Lakin demokratiyanı təhrif etmək, özünü demokratik adam kimi
qələmə vermək, qalanlarına pis gözlə baxmaq demokratiya prinsiplərinə ziddir.
Qanun pozuntuları da, insan hüquqlarının pozulması da demokratiya prinsiplərinə
ziddir. Fövqəladə vəziyyət rejimi tətbiq edildiyi dövrdə mitinq keçirilməməlidir.
Amma siz, ailədə ərköyün böyüdülmüş uşaq kimi belə hesab edirsiniz ki, nə
istəsəniz edə bilərsiniz. Bax, siz belə bir vəziyyətdəsiniz. Bu vəziyyətdən çıxın.
Siz özünüzü ərköyün uşaq kimi aparırsınız, yəni biz nə istəyirik, onu da edirik:
"fövqəladə vəziyyət rejimi dövründə mitinq də keçirə