|
National University of Uzbekistan Volume 3National University of Uzbekistanbioetikaning-paydo-bo-lishi-uchun-tarixiy-zaruriyatning-yuzaga-kelishiNational University of Uzbekistan
Volume 3 | NUU Conference 2 | 2022
Google Scholar indexed
Current Issues of Social Sciences and Humanities
DOI: 10.24412/2181-1385-2022-2-479-486
Ijtimoiy-gumanitar fanlarning dolzarb masalalari
485
April, 2022
https://nuu.uz/ International Scientific Conference
"To'g'ri klinik amaliyot uchun ko'rsatmalar" xalqaro uyg'unlashtirish konferentsiyasi
tomonidan tayyorlangan (ICH GCP, 1996); "Inson huquqlari va inson huquqlari
umumjahon deklaratsiyasi" (YuNESKO, 1997);
"Evropa Kengashi tomonidan qabul qilingan Evropa Kengashi tomonidan
qabul qilingan" Biologiya va tibbiyot yutuqlari "yutuqlarini qo'llash bo'yicha inson
birlashmalarining huquq va qadr-qimmatini himoya qilish to'g'risidagi konventsiya,
keyingi" qo'shimcha protokollar "; "Bioetika va inson huquqlari bo'yicha
umumbashariy deklaratsiya" (YuNESKO, 2005) va boshqa bir qator hujjatlar.
Biotibinik tadqiqotlar bo'yicha biotibiyatlar va inson huquqlari to'g'risidagi
konventsiyasiga (2005 yil) Evropa Kengashiga qo'shimcha protokol (2005); [ 4,5]
XULOSA
Xulosa o‘rnida shuni aytish lozimki,
bioetika ilmiy texnik taraqqiyot keltirib
chiqarayotgan muammolar bilangina emas, balki bugungi kunda insoniyatni
tashvishga solayotgan global siyosiy, ekologik muammolarni hal etishga ham
qaratilgandir. . Turli xil ma‘naviy-tibbiy va axloqiy dunyoqarashlaming
mavjudligini e‘tirof etgan holda, Butun jahon sog‗liqni saqlash tashkiloti va Butun
jahon tibbiy assotsiatsiyasi xalqaro tibbiy-etika kodekslari va kelishuvlari
yordamida ushbu hamkorlikda yashash munosabatlarini boshqarib turadi. Covid -19
pandimiyasi davrida insoniyat uchun ijtimoiy va tibbiy axloq salomatlik uchun,
yashash uchun zarury omillardan biriga aylanganligini aniq ko‘rsatib berdi[9].
Izlanishlarning kengayishi va kuchayishi insoniyat uchun, avvalambor olimlar
uchun inson tabiatining o'zi ustidan hukmronlik qilish va manipulyatsiya qilish
uchun ulkan imkoniyatlarni ochib beradi. Shu bilan birga, insonning o'ziga va
umuman insoniyatga zarar etkazish ehtimoli xavfi kuchaymoqda. Eng insonparvar
maqsadlar ba'zan asl g'oyani buzadigan juda kutilmagan oqibatlarga olib keladi.
Ruxsat berish, ichki cheklovlarning yo'qligi, «o'z majburiyatlarining oqibatlari» ni
oldindan bilishni istamaslik xafa natijaga olib kelishi mumkin. Har bir olim-
eksperimentator agar uning izlanishlari natijasida atrofdagi olamda insonning o'rni
va imkoniyatlari qayta ko'rib chiqilishi mumkin bo'lsa, aql-idrokni va eng muhimi,
o'z xatti-harakatlari uchun javobgarlikni ko'rsatishi kerak. Inson haqida «yangi so'z»
aytmoqchi bo'lgan har qanday tadqiqotchi bu so'z odamga zarar etkazmasligiga
amin bo'lishi kerak.
Dostları ilə paylaş: |
|
|