“Navoiyshunoslik” 5120100-Filologiyava tillarni o’qitish: o’zbek tili

Zarrot aro har zarraki bor, zikringa zokir,

Amtor aro har qatraki, bor, hamdinga go’yo –

Mazkur baytda “zarrot” va “zarra”, “zikr” va “zokir” so’zlari vositasida qanday badiiy san’at yuzaga kelgan?

Tanosub;

Istiora;

Tashbeh;

Ishtiqoq.

№ 137 Manba: Ma’ruzalar matni. Qiyinlik darajasi – 1.

Ey Navoiy, aqlu hush yag’mo qilur davron mayi,

Chiq ravon bu bazmdin filjumla hushung borida –

Mazkur baytdagi “may” so’zining ma’nosi to’g’ri izohlangan javobni toping:

Ma’rifat ma’nosida;

Ishq ma’nosida;

Iymon ma’nosida;

O’z ma’nosida.

№ 138 Manba:D.Yusupova. O’zbek mumtoz va milliy uyg’onish adabiyoti. Toshkent: Tamaddun, 2016. Qiyinlik darajasi – 2.

Jomi Jam birla Xizr suyi nasibimdir mudom,

Soqiyo, to tarki joh aylab gado bo’ldum sanga –

Ushbu baytdagi “joh” so’zining ma’nosi to’g’ri ko’rsatilgan javobni toping:

“jon” ma’nosida;

“jaholat” ma’nosida;

ma’no anglatmaydigan modal so’z;

amal, mansab, martaba ma’nolarida.

№ 139 Manba:D.Yusupova. O’zbek mumtoz va milliy uyg’onish adabiyoti. Toshkent: Tamaddun, 2016.Qiyinlik darajasi – 1.

39. Quyidagi baytlardan qaysi birida “tajohuli orifona” san’ati qo’llangan?

A. Jomi Jam birla Xizr suyi nasibimdir mudom,

Soqiyo, to tarki joh aylab gado bo’ldum sanga;

V. Zarrot aro har zarraki bor, zikringa zokir,

Amtor aro har qatraki, bor, hamdinga go’yo;

S. Yuz eshigining tufrog’ig’a surta olg’aymenmu deb,

Charx qasridin quyosh har kun tushar olam aro;

D. Yuzni gullardin bezabmu bizni qurbon aylading,

Yo yuzungga tegdi qonlar bizni qurbon aylagach.
№ 140 Manba:D.Yusupova. O’zbek mumtoz va milliy uyg’onish adabiyoti. Toshkent: Tamaddun, 2016.Qiyinlik darajasi – 3.

Chekmay malak lutfung kuni juz zikr ila tasbih uni

Odam debon qahring tuni har dam “zalamno rabbano” –

Mazkur bayt qaysi mavzudagi g’azaldan olingan va qanday she’riy san’atlar qo’llangan?

Oshiqona g’azaldan, husni ta’lil, baroati iste’lol, tazod, iqtibos;

Hamd g’azaldan, talmeh, tazod, iqtibos;

Na’t g’azaldan, talmeh, iqtibos, husni ta’lil;

Orifona g’azaldan, husni ta’lil, baroati iste’lol, tazod, iqtibos.

№ 141 Manba:D.Yusupova. O’zbek mumtoz va milliy uyg’onish adabiyoti. Toshkent: Tamaddun, 2016.Qiyinlik darajasi – 2.

Eti iqlim ila ila to’quz gardun,

Balki bu dabdabai kunfayakun,

Bo’lg’anidin sen eding barcha g’araz

Kim, yaratmadi zotingg’a evaz –

“Soqiynoma”dan olingan ushbu baytlar kimning ta’rifi haqida?

Abdurahmon Jomiy;

Shayxim Suhayliy;

Pahlavon Muhammad;

To’g’ri javob yo’q.

№ 142 Manba:D.Yusupova. O’zbek mumtoz va milliy uyg’onish adabiyoti. Toshkent: Tamaddun, 2016.Qiyinlik darajasi – 3.

Sinuq safolki, may durdin ichkali topsang,

Qabul aylamagil jomi saltanat Jamdin.

Ilikka kirsa quruq non, maosh uchun chekma

Nashot ne’matining minnatini Hotamdin –

Mazkur qit’ada ilgari surilgan g’oya qaysi javobda to’g’ri izohlangan?

Hasaddan tiyilish haqida;

Qanoatga targ’ib;

To’g’riso’zlik haqida;

To’g’ri javob berilmagan.

№ 143 Manba:D.Yusupova. O’zbek mumtoz va milliy uyg’onish adabiyoti. Toshkent: Tamaddun, 2016.Qiyinlik darajasi – 2.

Navoiy qit’alari sharhiga bag’ishlangan “Kamol et kasbkim...” asarining muallifi kim?

N.Komilov;

N.Jumaxo’ja;

Yo.Ishoqov;

I.Haqqul.

№ 144 Manba:D.Yusupova. O’zbek mumtoz va milliy uyg’onish adabiyoti. Toshkent: Tamaddun, 2016.Qiyinlik darajasi – 2.

G’azalda uch kishi tavridur ul nav’

Kim, andin yaxshi yo’q nazm ehtimoli –

Ushbu bayt bilan boshlanadigan she’r janri qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan?

G’azal;

Ruboiy;

Muxammas;

Qit’a.

№ 145 Manba:D.Yusupova. O’zbek mumtoz va milliy uyg’onish adabiyoti. Toshkent: Tamaddun, 2016.Qiyinlik darajasi – 2.

Elni xor aylagan tama’ bilgil,

Doimo azza manqana’ bilgil –

Mazkur baytning janri va manbasi to’g’ri ko’rsatilgan javobni toping:

G’azal, “G’aroyib us-sig’ar”;

Fard, “Navodir ush-shabob”;

Soqiynoma, “Badoe’ ul-vasat”;

Fard, “Favoyid ul-kibar”.

№ 146 Manba:D.Yusupova. O’zbek mumtoz va milliy uyg’onish adabiyoti. Toshkent: Tamaddun, 2016.Qiyinlik darajasi – 2.

Navoiy sehr emas go’yo Kalimulloh asosidur,

Bu mo’’jizlarki, zohir bo’ldi kilki nuktaposhimdin –

Mazkur baytda “Kalimulloh” so’zi vositasida qaysi payg’ambarga ishora qilingan?

Muso;

Iso;

Ibrohim;

Lut.

№ 147 Manba:D.Yusupova. O’zbek mumtoz va milliy uyg’onish adabiyoti. Toshkent: Tamaddun, 2016.Qiyinlik darajasi – 2.

Etmasa gardi rahing ko’hli bo’lib Ruhulloh

Ojiz aylar chog’i xuffosh a’mosig’a davo –

Mazkur baytda “Ruhulloh” so’zi vositasida qaysi payg’ambarga ishora etilgan?

Muso;

Ibrohim;

Iso;

Lut.

№ 148 Manba: Sh.Sirojiddinov va b. “Navoiyshunoslik”, Toshkent, Tamaddun, 2018. Qiyinlik darajasi – 1.

Senga etishmasa tong yo’q bu aqli zulmoniy,

Ki mehr sham’ig’a parvona bo’lmadi xuffosh –

ushbu baytdagi “xuffosh” so’zining ma’nosi to’g’ri berilgan javobni toping.

Kapalak;

Parvona;

O’rgimchak;

Ko’rshapalak.

№ 149 Manba: Sh.Sirojiddinov va b. “Navoiyshunoslik”, Toshkent, Tamaddun, 2018. Qiyinlik darajasi – 1.