saxlandığı üstüörtülü yer.
KÜZ II (Tivi, V
ənənd) – payız. –Küz gərəx' torpəği
belliy
əsan ki yaza qəşəng ola.
162
Qq
QABAX
(Naxçıvan) – balqabaq. –Qabax mirəbbəsi
aşmışam, gə bir çay içəx'.
QABAXDANGƏLMİŞDİX'
ELƏMƏX'
(
əksər
şivələrdə) – öz günahını başqasının üzərinə qoymaq. –Orda da
qabaxdang
əlmişdix' elə qoy ta bir söz diyəmməsinnər.
QABAX-
QƏNŞƏR (Babək, Culfa, Kəngərli) – üzbəüz.
–El
ə bir həyətdə iki qardaş qabax-qənşər əv tix'mişix'.
QABARMAX (Bab
ək, Naxçıvan) – üzünə ağ olmaq,
söz qaytarmaq. –
Uşax elə qabardı ki, anasının üsdünə mən
qaldım baxa-baxa.
QALIN_(_əksər_şivələrdə)_–_qanmaz._–_Hesd_əndim,_Əliyə_dedim_ki,_mən_sə:n_kimin_qabırqasıqalın_adam_görm_əmişəm._QABQARMAX'>QABIRQASIQALIN (
əksər şivələrdə) – qanmaz. –
Hesd
əndim, Əliyə dedim ki, mən sə:n kimin qabırqasıqalın
adam görm
əmişəm.
QABQARMAX (S
ələsüz) – yığışdırmaq, əşyaların
hazırlamaq.
QABLAMA (Ordubad) –
ağzı qapalı mis qab, qazança.
–
Bınnan əzələ həmi əvdə qablama işdədərdi.
QАBLIХ (Qazançı) - iynə sаncılаn yаstıqçа. -Qаblığın
üsdün
ə iynə sаncırıх.
QACAX
(Bulqan, Naxçıvan, Tumbul) – qarğıdalının
gövd
əsi. –Qacax məkənin kötüyüdü, yeyilimir o.
QAÇARAX (
əksər şivələrdə) – tələsik. –Gedirdim
şəhərə elə yolda oğlum qaçarax çatdı ma: ki, bə qəyit əvı su
basdı.
163
QAÇARĞA (Şahbuzkənd) – qaçqın. –Ermənsdannan
qaçarğa tüşənnərdən də var bizim kətdə.
QADAX
(Culfa, Naxçıvan) – dilin altında olan və
danışmağa mane olan nazik pərdə. –İndi bilmişix' ki, bı uşağın
qadağı var, una gora da qəşəx' danışammır.
QADAXLI
I (Naxçıvan) – dilinin altında pərdə-qadağı
olan adam. –
Uşax qadaxlıdısa, gərəx' onu kəsdirəsən.
QADAXLI II (Axura,Qorçulu) – qoz.
QAFĞAKEŞ (Bulqan, Cəhri) - əzabkeş, əzab-əziyyətə
dözümlü. –M
ə:m yekə qızım qafğakeşdi, heş şikəyət eləməz.
QAHMAR (Bab
ək, Culfa, Naxçıvan)//QƏHMƏDAR
(Şahbuz) - tərəf saxlayan adam. –Hammı Fatıya qahmar çıxdı,
m
ən qaldım ortada təx'.
QAXET
(Naxçıvan) – arıq, cansız. –Qaxet Hüsen indi
b
ələdiyədə işdiyir.
QAXINC
(Kırna) – başa vurulan söz, tənə. –Oğlanın
işdəməməyi də mənim başıma qaxınc olup.
QAQA
(Şahbuz) – ağacın meyvəsi. –Bı armudun
qaqası şipşirindi.
QALABAŞMAĞI (Biçənək) – qadın ayaqqabısı.-
H
əməşə аrvаtdаr qаlаbаşmаğı gеyirdilər.
QALAX (Bab
ək) – kərmə yığını. –Kərməni kəsənnən
sora qalax eliyirix', yanı yığırıx üsd-üsdə.
QАLIB (Biçənək) - аrı səbəti. -Аrı qаlıbdа yахşı
b
əslənir.
164
QALIN I
(Ağbulaq, Cəhri, Nəzərabad) – çörək növü. -
Qalın yağlı çörəx'di, bınnan əzəl onu təndirdə yapardıx.
Qalın sacda bişirilən çörək mənasında Cəbrayıl,
Qarakils
ə, Zəngilan, Zərdab şivələrində də işlənir (1, s.303).
QALIN
II (Culfa, Şahbuz, Şərur) – qaba, cod yun. –
Qalın yun get-gedə lap da coddaşır.
QALIN
III (Naxçıvan) – söz təsir etməyən. –Dədəsi
oqq
ədə söz dedi, elə salıp qalın yerinə.
QАLLАХ (Cəhri) - lаğ еtmək. -Kətdə çох küçədə
durup dаnışаnnаrа qаllах еliyərlər.
QALTAX
(Nursu, Şahbuzkənd) – yəhərin primitiv
forması.
QAMQAX//QAMQALAX
(Naxçıvan, Ordubad,
Şərur) – taxta qırıntısı. –Qamqalağı da hərdən tökürüx' peçə.
QАNАTMА//QАYNАTMА (Didivar, Nəzərabad) –
sаqqız. -Qаnаtmа qаrа irəngində sаqqızdı.
QANBAĞIR (Naxçıvan) – nəfəsi kəsilmiş, yorulmuş. –
Tamara eşidən kimi qanbağır qaşdı gəldi.
QANIX VERMƏX' (Naxçıvan) – doyurmaq,
susuzluğunu yatırmaq. –Həvix' dəyil öz suyumuz, bı sudan ha
içir
əm qanıx vermir.
QANIRMAX
(Əlincə, Saltaq) - arxaya əymək, burmaq,
dönd
ərmək. –Başımı dala qanıranda boynumun damarı atdandı.
QАNQА (Əlincə) - kələf. -Bir yumахdа uniki-unbеş
qаnqа оlur.
165
QAPAN-
QAPIŞ (Bulqan, Naxçıvan, Nəzərabad) –
talan etm
ək, dağıtmaq. –Tükana təzə mal gəlmişdi, bir qapan-
qapış tüşdü iki göz isdiyirdi tamaşa eliyə.
QАPI (Dırnıs) - üstüаçıq еyvаn. -Nərgiz, qаpıyа pаlаs
sаl оturах.
QAPIBAŞI (əksər şivələrdə) – qapı asılacaq yerdə üst
t
ərəfdən qoyulan ağac. –Usda qapıbaşını yaxcı qoymuyup.
QAPIKƏSDİ//QƏPİKƏSDİ (Badamlı, Şada) – gəlinin
çıxdığı qapını kəsənə verilən pul. –Qapıkəsdini verillər qapını
tutan uşaxlara.
QAPILIX
(Bab
ək, Şahbuz, Şərur) – alaçığın
qapısından asılan keçə. –Qapılığı dağda çadırımızın qapısınnan
asırıx.
QАRАÇÖRƏK (Оrdubаd) - qаrа хаşхаş. -Qаrаçörəyi
əpbəyin üsdünə vurаllаr.
QARADABAN (Keçili) –
uğursuz. -Bı qaradaban
g
əldi-gəlmədi işdərimiz düz getmir.
QARADİŞ (Şahbuz, Şərur) – altı yaşdan yuxarı qoç. –
Sürüd
ə bir qaradiş qoçum da var.
QАRАĞULUS (Yengicə) - buğdа növü. -Qаrаğulus
buğdа düz qаlхır.
QARAXAN (Milax, L
əkətağ) – qara qoyun. –İrəngi
qara ulanda qoyuna h
əylə deyirix'.
QARAQƏYİŞ (Babək, Şahbuz) – xışa və ya kotana
qoşulan ikinci cüt öküzlər.
166
Dostları ilə paylaş: |