Nəsrin SÜleymanli
Yüklə 2,28 Mb. Pdf görüntüsü
|
221 da‖, ―Za rubejom‖, ―Novaya vremya‖, ―Soyuz‖, ―Şit i meç‖ və s. mərkə- zi qəzetlərdə də çoxlu sayda ermənipərəst yazılar çap olunmuşdur. Yuxa- rıdakı siyahıda olan qəzetlərdəki erməni mövqeyini əksetdirən yazılar və informasiyaların elektron variantı da hazırlanmışdır. Qəzet yazılarının elek- tron variantının mövcudluğunun özü də informasiya vasitələrindən biri- dir. İlkin müşahidələrin aparılması ilə bu yazıların birtərəfliliyini və ob- yektivlikdən uzaqlığını görmək mümkündür. Xüsusilə SSRİ rəhbərliyi- nin qəbul etdiyi qərarlar arasında erməni millətçilərini və separatizmini dəstəkləməyən qərarların mətni adı çəkilən qəzetlərin internetə çıxarıl- mış yazılarının arasında tapmaq mümkün deyildir. XX əsrin sonlarına qədər mətbuat orqanları öz kütləviliyini qoruyub saxladılar. Bu vasitələr həm də daha münasib maliyyə xərcləri ilə idarə oluna bilirdi. XX əsrin sonlarından etibarən informasiya vasitəsi kimi elektron vasitələrdən istifadə xeyli aktuallaşdı. Bu vasitələr daha az ma- liyyə xərcləri ilə informasiyanın beynəlxalq aləmdə daha tez yayılmasına imkan verir. Ona görə informasiya vasitəsi kimi elektron vasitələrin Dağ- lıq Qarabağ münaqişəsinin informasiya modelinin yaradılmasındakı rolu xeyli artdı. Bununla belə, mətbuat vasitələrinin istifadəsi heç də dayandı- rılmadı. Bu vasitələrin kütləviliyinin artırılması üçün onların elektron versi- yasının hazırlanması da informasiya siyasətinin mühüm elementlərindən birini təşkil edir. Hazırkı kitabın sonunda erməni informasiya məkanını formalaşdıran bir sıra informasiya vasitələrinin adları verilmişdir. Bu siyahı heç də tam deyildir. Bununla belə, həmin siyahıda Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin informasiya modelinin formalaşdırılması üçün saysız-hesabsız informa- siya vasitələrinin təsis edildiyini görmək mümkündür. Həmin siyahı dün- ya erməniliyinin adam sayına görə informasiya vasitələri ilə yüksək sə- viyyədə təmin olunduğunu nümayiş etdirir. Erməni informasiya vasitələrinin sayının artmasını bir tərəfdən təbii saymaq olar. Çünki indi Azərbaycanın obyektiv informasiya siyasətinin qarşısını alımaq üçün dünya erməniliyinin daha çox informasiya vasitələ- rinə ehtiyacı vardır. İctimai-siyasi məzmunda olan elə bir erməni mətbuat orqanı tapmaq mümkün deyil ki, həmin orqan Dağlıq Qarabağ mövzusuna toxunmamış olsun. Bu orqanlar elə indi də destruktiv fəaliyyətlərini aparmaqdadırlar. Doğrudur, bəzi orqanlarda bu mövzu ifrat çoxluq təşkil etmir. Amma elə orqanlar da var ki, onlar sanki Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin mahiyyəti- nin təhrif edilməsi üzrə ixtisaslaşıblar. Söylənilənlərin əsaslandırılması 222 üçün ―Azq‖, ―Qolos Armenii‖ və ―Respublika Armeniya‖ qəzetlərinin müşahidəsi aparılmışdır. Qeyd etmək lazımdır ki, müşahidəyə bu qəzet- lərin rus dilində olan elektron variantları cəlb olunmuşdur. Bu qəzetlər arasında ―Azq‖ qəzeti daha kiçik həcmlidir və onun hər nömrəsi orta he- sabla 4-5 yazıdan ibarətdir. Müşahidə üçün bu kitab üzərində iş aparıldığı dövr, 2011-ci ilin ilk üç ayı götürülmüşdür. 2011-ci ilin üç ayı Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ətra- fında xüsusi gərginliyin olmadığı bir dövrdür. Bununla belə, bu qəzetlər- də Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ətrafında kifayət qədər informasiya və ya- zıların getdiyini görmək mümkündür. Qəzetin adı Neçə nömrə üzərində müşahidə aparılıb Dağlıq Qarabağ münaqi- şəsi haq- qında ya- zılar Azərbay- can haq- qında ya- zılar Qondarma soyqırımı haqqında yazılar Minsk Qrupu və digər bey- nəlxalq qu- rumlar haq- qında yazılar ―Azq‖ ―Qolos Armenii‖ ―Res. Armeniya‖ 56 32 20 38 135 27 22 55 14 22 18 1 13 43 6 Yuxarıdakı cədvəldə Azərbaycan haqqında olan o yazılar nəzərə alın- mışdır ki, onlar bu və ya digər şəkildə Qarabağ münaqişəsi ilə bağlıdır. Minsk Qrupu və digər beynəlxalq qurumlar haqqında olan yazılar da Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı olan yazılardır. Nəzərə almaq la- zımdır ki, erməni dilində çap olunan mətbuat orqanları daha kütləvi mət- buat orqanlarıdır və təsəvvür etmək çətin deyil ki, həmin mətbuat orqan- larında Dağlıq Qarabağ münaqişəsi haqqında çap olunan yazılar xeyli çoxdur. Qeyd etmək lazımdır ki, əsas informasiya vasitəsi kimi mətbuat or- qanları müxtəlif ölkələrin erməni diasporu tərəfindən çap edilir. Dağlıq Qarabağ münaqişəsi erməniliyin diqqət mərkəzində dayanan başlıca mə- sələ kimi, sözsüz ki, bu mətbuat orqanlarının da əsas mövzusunu təşkil edir. Həmin mətbuat orqanlarının istiqamətləndirilməsində Ermənistan dövləti də fəal şəkildə iştirak edir. 2010-cu ilin oktyabrında Xankəndində təşkil olunan dünya erməni jurnalistlərinin forumunda erməniliyin təbli- ğindəki fəal roluna görə bir sıra mətbuat və media orqanları xüsusi mü- kafata layiq görüldülər. Ermənistan dövləti tərəfindən təşkil olunmuş hə- min toplantıda Beyrutda çap olunan ―Azdak‖ qəzeti ―ən yaxşı kütləvi in- formasiya vasitəsi‖ adına layiq görüldü. Aylıq mətbuat orqanları arasın- 223 da isə bu ada Amerikada çap olunan ―Amaynapatner‖ dərgisi layiq gö- rüldü. Adıçəkilən toplantıda Livanda yerləşən ―Vanın səsi‖ radiosu er- məniliyin ən yaxşı radiosu adına, Amerikada fəaliyyət göstərən ―ARTN- Shant‖ televiziyası isə erməniliyin ən yaxşı televiziyası adına layiq gö- rüldü (11). Bir daha qeyd edilməlidir ki, bu təqdimat mərasimi dünya erməni jur- nalistlərinin Xankəndində təşkil olunmuş toplantısında həyata keçirilirdi. Elə bu faktın özü də həmin media orqanlarının Dağlıq Qarabağ münaqi- şəsinin erməni yozumlu informasiya modelinin formalaşdırılmasındakı fəal roluna dəlalət edir. Yeri gəlmişkən bildirmək lazımdır ki, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı təşkil olunan müxtəlif toplantılar, dəyirmi stollar, müzakirələr və s. tədbirlər də erməni informasiya vasitələri rolunda çıxış edirlər. Bu müx- təlif formalar da erməni informasiyalarının yayılmasına xidmət edir. Müxtəlif ölkələrdə erməni millətçilərinin Dağlıq Qarabağla bağlı təş- kil etdikləri telemarafonlar, sərgilər kimi təbliğat formaları da erməni in- formasiya-təbliğat fəaliyyətinin digər vasitələridir. Bu istiqamətdə ermə- ni millətçiləri kifayət qədər təşəbbüskarlıq göstərməyi bacarırlar. Televi- ziya və kino ekranlarına çıxarılan saxta materiallar kilsələrdə səsləndiri- lən moizələr, Dağlıq Qarabağa həsr edildiyi bildirilən musiqilər, erməni adına çıxarılan digər xalqların mədəni dəyərləri və s. də erməniliyin in- formasiya-təbliğat vasitələri rolunu oynaya bilir. Hazırda erməniliyin informasiya vasitələri arasında elektron informa- siya vasitələri də xüsusi yer tutur. Əhatə dairəsinin və istifadə imkanları- nın kütləviliyi etibarilə internet indi erməni informasiya məkanını forma- laşdıran çox ciddi bir vasitədir. Ona görə bu informasiya ehtiyatları da ermənilik tərəfindən səfərbərliyə alınmışdır. Erməniliyin nəzarətində olan kütləvi informasiya vasitələrinin və elektron medianın fəaliyyətinin er- məniliyin mənafeyi baxımından daha səmərəli istifadə edilməsi yuxarıda xatırlanan toplantıda, yəni 2010-cu ilin oktyabrında Xankəndində təşkil olunan dünya erməniliyi jurnalistlərinin toplantısında da əsas müzakirə mövzularından biri idi. Bu toplantıda qeyd olundu ki, erməni informasi- ya vasitələri Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin informasiya siyasəti sahə- sində Azərbaycan-Türkiyə informasiya siyasətinə müqavimət göstərməli, guya Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin ―ədalətli‖ həllində fəal rol oynama- lıdır (12). Ermənistanın diaspor naziri toplantıda çıxış edərkən erməni informa- siya vasitələrinin qarşısında beş əsas vəzifə dayandığını bildirdi və ilkin Yüklə 2,28 Mb. Dostları ilə paylaş:
|