fəlsəfi məzmunu yüksək poetik dillə, aydın, anlaşıqlı bir tərzdə
oxucularına çatdırıla bilmişdir. Elə bu səbəbdəndir ki, yazıldıqları
dövrdən 800 ildən artıq bir vaxt keçməsinə baxmayaraq, onun
əsərləri öz bədii dəyərini bu gün də saxlayır. Əziz oxucu, böyük
şairin yaradıcılığının məhz bu xüsusiyyətini nəzərə alaraq onun
gələcək nəsillər üçün qoyub getdiyi zəngin irsdən bəzi nümunələr
bu kitabda öz əksini tapmışdır. Lakin müəllif Nizaminin əlimizdə
olan əsərlərini dövrün tələbinə uyğun olaraq fars dilində
yazdığından şairin poemalarından seçdiyi əfsanələri, rəvayətləri
və ibratəmiz hekayələri doğma dilimizə tərcümə etmişdir.
Əziz oxucu, Nizami yaradıcılığını kiçicik bir giriş sözündə
əhatə etmək mümkün deyil və biz də qarşımıza belə bir məqsəd
qoymamışıq. Şairin özü və yaradıcılığı haqqında məlumat bu
kitabda toplanmış, onun ölməz poemalarından (“Xəmsə”sindən )
seçilmiş kiçicik, lakin son dərəcə qiymətli incilər məhz elə bu
kitabda çap olunmuşdur. Bötövlükdə isə Nizami yaradıcılığının
möhtəşəm bir söz məbədinin olduğunu bu kitabda öyrənəcəksiniz.
Təbiətin Azərbaycan xalqına bəxş etdiyi cahanşümul
əhəmiyyətli bir mütəffəkkirin anadan olmasının 875 illiyi
münasibətilə kitabxanalarda keçiriləcək tədbirlərə sual-cavab
gecəsini də daxil etmək olar. Sual-cavab gecələri bir çox başlıqlar
altında keçirilə bilər. “Nizami Gəncəvini necə öyrənirik”,
“Təsviri sənətimizdə Nizami Gəncəvinin obrazı necə yarandı?”,
“Nizami müasirliyi”, “Nizami yaradıcılığında uşaq ədəbiyyatı
nümunələri”, ”Nizami yaradıcılığının şagirdlərin mənəvi
tərbiyəsində rolu”, “Nizaminin irsi ölməzdir” və s. mövzularında
keçirmək məsləhətdir. İndi isə tədbirin suallarını sizə nümunə
üçün veririk:
1.
Nizami Gəncəvi kimdir?
2.
Nizami Gəncəvi neçənci ildə və harada anadan olmuşdur?
3.
Nizami Gəncəvinin hal-hazırda neçə illik yubileyi qeyd
olunur?
4.
Nizami Gəncəvinin hansı əsərlərinin adlarını çəkə
bilərsiniz? Və bu əsərlər ümumilikdə necə adlanır?
5.
Nizami Gəncəvinin adına ucaldılmış kompleks və abidə
hansı şəhərdədir?
6.
Əgər Gəncə şəhərində olmusunuzsa, şəhərin girəcəyində
Nizami Gəncəvinin hansı əsərlərinin illustrasiyaları çəkilib?
7.
Bakı şəhərində Nizami Gəncəvinin adını daşıyan küçə,
metro, kinoteatr, institut və s. yerlərin adlarını çəkə bilərsinizmi?
8.
Nizami Gəncəvi öz poema və əsərlərində hansı müsbət və
mənfi keyfiyyətləri önə çəkir?
9.
“Yахşılıqlа çаtdırsа hər кəs işini sоnа,
Yахşı üz göstərəcəк öz yахşılığı оnа”
cümləsi Nizami Gəncəvinin hansı əsərindəndir?
10.
Nizami Gəncəvinin “Leyli və Məcnun” əsəri necənci ildə
tamaşaya qoyulub və ilk Leyli və Məcnun rolunun ifaçısı kim
olub?
Tədbirin sonunda kitabxananın təşkilatçılığı ilə oxucular Opera
və Balet teatrında “Leyli və Məcnun” tamaşasına baxa bilərlər.
Böyük söz sərrafı, şair-mütəffəkkir N. Gəncəvinin ədəbi irsinin
müxtəlif
yönlərdən
tədqiqi
və
öyrənilməsi
dünya
nizamişünaslığında zəruri məsələ olub, ildən-ilə genişlənir və yeni
məzmun kəsb edir. Elə bu baxımdan da Nizami Gəncəvi
yaradıcılığına bir daha müraciət etmək, onun yaradıcılığını geniş
oxucu kütləsinə sevdirmək üçün kitabxanalarda ədəbi-bədii gecə
və ya poeziya gecəsinin keçirilməsi məqsədəuyğundur.
“Nizami dünyasının işığı” adlı ədəbi-bədii gecəyə kitabxanaçı
bir ay qabaqcadan hazırlaşır. Tədbirə bir çox şair və yazıçılarla
yanaşı ədəbiyyat müəllimlərini, kitabxanaçıları, tələbə və
şagirdləri və həmçinin Nizami yaradıcılığının tədqiqatçılarını
dəvət etmək olar. Tədbirin ədəbi hissəsi çıxış və məruzələrlə
başlanır. Bədii hissədə Nizaminin kəlamlarından, şeirlərinə
yazılmış musiqilərdən və əsərlərindən parcalar səsləndirilir.
Həmçinin dahi şairin bir çox şeirlərinin əsasında səhnəciklər
göstərilə bilər. Səhnə gül dəstələri ilə bəzədilir. Şairin portreti
səhnənin divarından asılır. N.Gəncəvinin hikmətli sözlərindən
istifadə edilir.
Dəmiri aynatək parladan insan,
Pası silməlidir öz vicdanından.
I Aparıcı: Xalqımızın dahi şairi səkkiz əsrdən çoxdur ki,
oxunur, öyrənilir, tədqiq edilir. Bu mənada Nizami irsini qiymətli
metallarla zəngin olan nəhəng dağ silsiləsinə bənzətmək olar.
Dünya ədəbiyyatı və mədəniyyətinin görkəmli nümayəndələri
səkkiz əsrdən çoxdur ki, bilici geoloqlartək bu dağ silsiləsindən
qızıl külçə, almaz, cəvahir götürürlər. Lakin onun sərvəti
tükənmir, əksinə daha da zənginləşir, yeni laylar tapılır. Səkkiz
yüz ildən çoxdur ki, Şərqin və Qərbin böyük filosofları, şairləri
Nizami haqqında, onun ədəbi-fəlsəfi irsi və şəxsiyyəti haqqında
yazır, qiymətli sözlər deyirlər.
Nizami
Şərq
ədəbiyyatı
ənənələrinə
sadiq
qalaraq
“Xəmsə”sində yaradanı (Allahı), peyğəmbəri, peyğəmbərin
meracını, dövrünün şahlarını mədh etməklə yanaşı, yeri gəldikcə
özü haqqında fəxriyyələr də söyləyir:
Nizaminin yanında özünü öyən olmaz,
Nizami olan yerdə şairəm deyən olmaz.
Əlçatmaz zirvədəyəm, sarsılmazdır dayağım,
Bundan da yüksəklərə dəyməlidir ayağım.
II Aparıcı: Nizami yeni tərzdə, yeni üslubda söz deyən nadir
sənətkardır. Nizami ürəyi ulduzlara nur saçan Zöhrədir.
Nizamiyəm, xəyala dönənin biriyəm mən,
Həyacanlı sözümlə əbədi diriyəm mən.
Nizami beyninin yağı ilə özünü yandıran nurlu çıraqdır. O,
sözü ilə əbədiyyət fərşi toxuyur, gözlərilə ürəkləri, ərşi oxuyur,
hünəri ilə göylərə yüksəlir.
Dostları ilə paylaş: |