Nnovasiya menecmenti V

1.İNNOVASIYA VƏ VƏ ONUN CƏMİYYƏT ÜÇÜN  ƏHƏMİYYƏTİ   

Innovasiya- elmi- texniki şərtlərini təmin etmək, keyfiyyəti artırmaq və digər keyfiyyət 

artırıcı və təkmilləşdirici  fəaliyyət mənasını ifadə edir. 

---

burada 2 cəhəti qeyd edə bilirik –ilki yeni ideya , təhsil xidmətidir; ikincisi isə istehsala 

yeniliyin tətbiq edilməsidir ki, nəticədə istehsal sisteminin özü dəyişir, isthsalat prosesi 

keyfiyyətli  vəziyyətə  keçir.  (13.

  səh.2-17)

  Innovasiya  prosesi  müxtəlif  yollarla  həyata 

keçirilə bilər. Konkret halda ən səmərəli yolun seçilməsi texnologiyanın xarakterindən, 

son  məhsul  bazarından,  firmanın  potensialından,  iqtisadi  mühitdən,  rəhbərin 

səriştəliliyindən  və  s.  asılıdır.      Innovasiya  prosesinin  məqsədini  aşağıdakılarla  izah 

etmək olar: 

-

 

məsələnin yeni texniki həllini tapmaq- 

-

 

elmi- tədqiqat və təcrübə işlərinin aparılması 

-

 

satışın hazırlanması və təşkili 

-

 

yeni brendlərin bazarda yer tutması 

Innovasiyanın  milli  və  regional  iqtisadiyyatların  təməl  inkişafında  əvəzsiz  rola 

malik  olduğunu  nəzərə  alaraq  onun  iqtisadiyyat,  cəmiyyət  və  müəssisələr  üçün 

əhəmiyyətini üç başlıq altında cəmləşdirmək mümkündür(8).  

1.

Milli və regional iqtisadiyyat üçün davamlı iqtisadi böyümənin stimullaşdırılması 

2.Cəmiyyət üçün sosial inkişaf və refah səviyyəsinin yüksəldirilməsi  

3.Həm müəssisələr həm də milli iqtisadiyyat üçün rəqabət gücünün təməl dinamikasına 

çevrilməsi. 

Yuxarıda qeyd olunan innovasiyanın  cəmiyyət, müəssisələr və  ölkə iqtisadiyyatı üçün 

meydana  gətirəcəyi  müsbət  nəticələri  daha  da  detallı  bir  şəkildə  aşağıdakı  kimi 

sıralamaq mümkündür(5).  

Müəssisələrə yönəlik nəticələr: 



 

Rəqabət üstünlüyünü təmin etməsi 



 

Maliyyətləri azaltması 



 

Səmərəliliyin artımı 



 

Bazar payının artması 



 

Mənfəətin artması 



 

Xammalın effektiv istifadə olunması 



 

Keyfiyyətin artması 



 

İnformasiyanın iqtisadi dəyərə çevrilməsi 



 

Yeni bazarların meydana gətirilməsi 



 

Məhsul xəttinin və kompleksinin genişləndirilməsi 



 

Müştəri məmnuniyyətinin maksimuma çatdırılması 



 

Yeni bazarlara girişin asanlaşdırılması 



 

İstesalda, tədarükdə və marketinqdə elastiliyin təmin olunması 

---



 

Əmtəə  və  xidmətlərin  istehsal  müddətlərinin  qısaldılması  və  tullantıların 

minimum çatdırılması 



 

Əmək şəraitinin yaxşılaşdırılması 



 

Müştəri,  tədarükçü  və  vasitəçilərlə  ünsiyyətin  inkişaf  etdirilərək  informasiya 

paylaşımının təmin olunması 

Cəmiyyət və iqtisadiyyata yönəlik nəticələr: 



 

İctimai rifahın artışı 



 

Həyat standartının yüksəldilməsi 



 

Davamlı iqtisadi böyümənin təmin olunması 



 

Məşğulluğun artması 



 

 Resursların effektiv və səmərəli istifadə olunması 



 

Yeni xammal resurslarının ortaya çıxarılması 



 

Ixracat artımının təmin edilməsi 



 

Patent saylarında artım 



 

Regional inkişafa qatqı təmin etmək 



 

Enerji resurslarının effektiv istifadə olunması 



 

Sahibkarlığın artması 



 

Xaricdən asılılığın azalması 

  Innovasiyanın  ister  müəssisəyə,  istərsə  də  cəmiyyət  və  iqtisadiyyata  yönəlik  bu 

müsbət  təsirlərindən  yararlanmaq  üçün  ilk  növbədə  fərd,  cəmiyyət  və  qurumlar 

müəyyən  bir  fərqindəliyə  sahib  olmalıdırlar  və  innovasiyanın  əhəmiyyətliliyini  d

ə

rk 

etməlidirlər(9).  Məsələnin  vacibliyinin  fərqində  olduqdan  sonra  lazımi  bütün 

mexanizmlər  qurulmalıdır  və  bu  mexanizmlər  arasında  ünsiyyət  və  təsirlənmə  təmin 

edilməlidir.  Bunun  üçün  isə  bir  çox  ölkə  yeni  bir  yenilik  sistemi  quraraq  bu  sistemin 

qlobal  sistemlərlə  inteqrasiyasını  təmin  etməyə  çalışırlar.  Təbii  olaraq  bu  yenilik 

sisteminin  nə  dərəcədə  effektiv  işləyəcəyi  dövlətin  bu  işə  hansı  səviyyədə  dəstək 

verəcəyinə  və  milli  innovasiya  strategiyasına  bağlıdır(10.s132).  Sistematik  və  öyrənən 

şəbəkə  modelinə  dayalı  milli  innovasiya  sisteminin  effektivliyinə  dövlət  dəstəyinin, 

qurumların və ictimaiyyətin təsirini aşağıdakı kimi sıralamaq olar: 



 

Dövlətin bu sistem içərisindəki rolu və dəstəyi 



 

Dövlət, ictimaiyyət və müəssisələrin bu prosesdə aktiv iştirakı 



 

Universitet və sənaye əməkdaşlığı 



 

Çevrə dəyişikliklərinin və onların təsirinin analiz edilməsi 



 

İnformasiyanın əldə edilməsi və paylanması 

 

Bu  məsələdə  sadəcə  dövlətin  təsir  dairəsini  ələ  alsaq  dövlətin  innovasiya  proseslərinə 

qatılımının zərurilik səbəblərini maddələr şəklində aşağıdakı kimi sıralaya bilərik: 

---



 

İnnovasiyanını  əsasından  ibarət  məlumatın  dövlət  əhəmiyyətli  xüsusiyyətə 

malik olması 



 

İnnovasiya  prosesində  müəssisələrin  öhdəsindən  gələ  bilməyəcəyi  bəzi  qeyri-

müəyyənliklərin ortaya çıxması 



 

Texnologiyanın 

yayılması 

və 

tədbiqi 

üçün 

lazımi 

infrastrukturun 

formalaşdırılması 



 

Bəzi tamamlayıcı qayda qanunların qoyulması 



 

İnnovasiya ilə bağlı bəzi iqtisadi və siyasi qərarların alınması