asoslangan davlat hisoblanadi. U shbu davlatda budjet tizim i konfe-
derensiyaga kiruvchi a ’zo davlatlarning budjetlaridan tashkil topadi.
S h u n i t a ’kidlash lozim ki, h o zirg i v a q td a d u n y o d a k o n fe d e ra tiv
tizim dagi davlatlar ju d a k a m uchraydi. B unga y o rqin misol qilib
Shveytsariyani keltirish m u m k in . Shveysariya davlat tizim i u n in g
boMinmalari hisoblangan k a n to nlardan iborat b o ‘lib, davlat budjeti
esa konfederatsiyaga a ’zo b o 'lg a n kantonlarning badal ajratm alari
hisobiga tashkil topadi.
0 ‘zbekiston Respublikasi siyosiy tuzilmasiga asosan u n ita r davlat
hisoblanadi. U nda yagona K onstitutsiya amal qiladi va b a rc h a uch u n
bir xil q o n u n la r mavjud. M a m la k a tim iz d a b u d je t tiz im i tashkil
topishining huquqiy asosini 0 ‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi
va 0 ‘zbekiston Respublikasining «Budjet tizimi t o ‘g ‘risida»gi Q onuni
tashkil etadi. Ushbu qonunchilikka asosan Respublikam izning budjet
tizimi ikki b o ‘g ‘indan iborat:
1. Respublika budjeti.
2. M ahalliy budjetlar.
0 ‘zbekiston Respublikasining hozirgi davr budjet tizim ini 7-chiz-
m ada ko'rish mumkin.
B und a O 'zbekiston Respublikasi budjet tizim ini «Budjet tizim i
to ‘g ‘risida»gi Qonuniga asosan va unda ko ‘zda tutilgan m o d d alarn in g
tasnifi b o ‘yicha chizm a tay yorlandi va uni tahlil etishga h arak at
qildik.
C hizm a m a ’lumotlaridan k o ‘rinib turibdiki, 0 ‘zbekiston Respub-
likasining Respublika budjeti va mahalliy budjetlardan tashqari bir
necha budjetdan tashqari jam g'arm alarni: Respublika y o ‘l ja m g 'a r-
masini, davlat bandlik jam g'arm asini, Respublika pensiyajam g'arm asini
va 0 ‘zbekiston Respublikasi Davlat Mulk Qo'mitasining maxsus fondini
o ‘z tarkibida birlashtiradi.
Budjet tizimi to ‘g‘risidagi q o n u ng a asosan mahalliy budjetlarga
Q oraqalpog‘iston Respublikasi budjeti Toshkent sh a h ar va viloyat-
larning budjetlari kiradi. Viloyatlar budjeti o ‘z
tarkibiga viloyat budjeti,
tu m a n la r budjeti va viloyatga b o 'ysunuvchi shaharlarning budjetini
oladi.
«B udjet tizim idagi» Q o n u n g a a so sa n Q o r a q a lp o g ‘isto n R e s
publikasi budjeti va viloyatlarning budjeti o ‘z tarkibiga viloyat b u d
jeti, tu m a n la r budjetlari va u lar h u d u d id a joylashgan yirik sanoat
markazlari ham da Respublika ah am iy atig a ega sh a h arlarn in g budjet-
larini o ‘z ichiga oladi.