Of azerbaijan high technical educational institutions

PAHTEI 
PROCEEDINGS OF AZERBAIJAN HIGH TECHNICAL EDUCATIONAL INSTITUTIONS 
VOLUME 27 ISSUE 04 2023 
E-ISSN: 2674-5224 
Ümumilikdə, Azərbaycanda pandemiya ilə bağlı biznes strukturlarının idarə edilməsi çeviklik, 
uyğunlaşma qabiliyyəti və pandemiyanın yaratdığı çətinliklərin öhdəsindən gəlmək üçün yeni 
strategiyalar tətbiq etmək və sınaqdan keçirmək istəyi tələb edərdi. 
Bununla belə, pandemiya zamanı Azərbaycandakı müəssisələr müştərilərə çatmaq, tələbatdakı 
dəyişikliklərə uyğunlaşmaq və öz gəlirlərini saxlamaq üçün müxtəlif marketinq strategiyalarından 
istifadə etmiş ola bilər. Pandemiya zamanı müəssisələrin istifadə etdiyi marketinq 
strategiyalarından bəziləri aşağıdakıları əhatə edə bilər: 
Onlayn marketinq: Daha çox insanın evdə qalması, məlumat və əyləncə üçün internetə güvənməsi 
ilə müəssisələr vaxtlarını keçirdikləri müştərilərə çatmaq üçün marketinq səylərini onlayn rejimdə 
keçirmiş ola bilər. 
Sosial media marketinqi: Facebook, Instagram və Twitter kimi sosial media platformaları 
müştərilərlə əlaqə saxlamaq, məhsul və xidmətlər haqqında məlumat paylaşmaq və xüsusi 
təkliflər və ya endirimləri təşviq etmək üçün istifadə edilmiş ola bilər [2]. 
E-poçt marketinqi: E-poçt marketinqi müştəriləri biznes əməliyyatlarında dəyişikliklər barədə 
məlumatlandırmaq, yeni məhsul və ya xidmətlər haqqında xəbərləri paylaşmaq və sağlamlıq və 
təhlükəsizlik protokolları haqqında yeniləmələr təqdim etmək üçün istifadə edilmiş ola bilər. 
Məzmun marketinqi: Bloq yazıları, məqalələr və ya videolar kimi məzmun marketinqi müştərilərə 
faydalı məlumat vermək, biznesi öz sənayesində nüfuzlu şəxs kimi qurmaq və yeni müştəriləri 
cəlb etmək üçün istifadə edilmiş ola bilər. 
Yerli marketinq: Müəssisələr müştərilərlə əlaqələr qurmaq və sədaqəti artırmaq üçün marketinq 
səylərini yerli icmalarına yönəltmiş ola bilər. 
Ümumiyyətlə, pandemiya zamanı müəssisələrin istifadə etdiyi marketinq strategiyaları sənaye, 
hədəf auditoriya və pandemiyanın yaratdığı xüsusi problemlər kimi bir sıra amillərdən asılı olardı. 
Müvəffəqiyyətli müəssisələr öz marketinq strategiyalarını müştərilərinin dəyişən ehtiyac və 
gözləntilərini qarşılamaq üçün uyğunlaşdıra, eyni zamanda brend şəxsiyyətlərini və dəyərlərini 
qoruya bilərdilər. 
COVID-19 pandemiyası qlobal səviyyədə mövcud sistemimizin mühüm sütunu olan təşkilatlar və 
işçi qüvvəsi qarşısında böyük problemlər qoyub. Yuxarıda qeyd edildiyi kimi, epidemiya kimi 
qorxu və qeyri-müəyyənliyin mövcud olduğu bu çətin mühitlərdə əməliyyatı davam etdirmək, 
işçiləri idarə etmək və dəyişən şərtlərə tez reaksiya vermək üçün təşkilat daxilində müxtəlif 
idarəetmə tədbirlərinin həyata keçirilməsi qaçılmaz olmuşdur.
Pandemiya dövründə bu qədər böyük məsuliyyəti üzərinə götürən idarəetmə anlayışı bir çox 
araşdırmaların mövzusu olsa da, onun haqqında ümumi tərif vermək çətin bir anlayışdır. 
İdarəetmə, ən çox razılaşdırılmış tərif ilə “başqaları vasitəsilə fəaliyyət göstərmək” kimi izah edilə 
bilər. Menecer isə idarəetmə peşəsi ilə məşğul olan və başqaları vasitəsilə işləmək tərifində 
“başqalarını” idarə edən, yəni planlaşdırma, təşkilat, icra və nəzarət yolu ilə işçiləri, yəni 
idarəetmə funksiyaları ilə idarə edən şəxsdir. Planlaşdırma, təşkil etmə, icra və nəzarətdən ibarət 
idarəetmə funksiyaları müəssisələrdə bütün səviyyələrdə idarəetmə fəaliyyətinin əsasını təşkil 
edir. Müəssisələr üçün bu funksiyalar biznesin bütün fəaliyyətlərində yerinə yetirilir. Bütün bu 
funksiyalar bir-biri ilə sıx əlaqədədir və bir-birini qidalandırır. Bu funksiyalardan birincisi 
planlaşdırma funksiyasıdır və bütün təşkilati addımları əhatə etsə də, orta və yüksək səviyyəli 
menecerlər planlaşdırma üçün daha çox vaxt və səy sərf etməlidirlər. Çünki qərar vermə 
səlahiyyəti adətən bu idarəçilərin əlində olur. Planlaşdırma funksiyasında müəssisələrin ümumi 
məqsədləri müəyyən edilir, bu məqsədlərə çatacaq alternativlər müəyyən edilir və alternativlər 
arasında müqayisələr aparılaraq nəticəyə gətirib çıxaracaq ən uyğun variant seçilir. Pandemiya 

---

498