Undosh tovushlar
Ilmiy yozuv sanaladigan transkripsiyada b, d, z, m, n, p, r, s, t, sh
undoshlari o‘zgarishsiz, o‘z holicha ishlatiladi. Qolgan undosh tovushlar esa
quyidagi transkriptsiyon belgilar bilan berilishi maqsadga muvofiq hisoblanadi:
v – lab-lab ; [v] lab-tish undoshi uchrab qolsa, uni alohida izohlash kerak:
v
כּ
h,
כּ
vqat,buvə, buvi, təv // t
כּ
v, elluv(ellik), chivin, j
כּ
vlik // jəvlik, baruvdыm
.
y - ruscha [y] tovushiga nisbatan torroq talaffuz qilinadigan tovush:
yəv
כּ
n, kuyəv, qəynəgəchi, qəynənə, qəynətə, əyə, qoy, zəynəvi, yozgəchən,
yorək, həyunchək
.
g‘ - chuqur til orqa, sirg‘aluvchi tovush:
qul
כּ
g‘ъ,
כּ
g‘aynъ,
g‘alvir,
sarig‘ , g‘əm
.
g - sayoz til orqa, portlovchi tovush:
gөz, gul, go‘sh, gap, gavda, gazet
(gazeta), gəvhər
.
j - sirg‘aluvchi undosh:
ajdar, jurnal, jaqti, jaqыn, jog‘ ari, jora, jol
.
dj yoki җ - qorishiq undosh:
җol
yoki
djol, jajar(tor yoriq joy)
.
q - chuqur til orqa , portlovchi tovush:
shutanaq, qaychы, sig‘anaq
(och-
ko‘z
).
k - sayoz til orqa, portlovchi tovush:
kərъm, kөch, ko‘kazan (
xasis
)
.
l - til orqa:
altыn, l
כּ
lə, ləchirə, lingi(
kasalmand)
, lapa
(konvert),
kol
.
l - til oldi, yumshoq:
kyl, kel, bil, jilli(iliq), til,l
כּ
vqi(
sust eshak
), singil
.
ң - til orqa, burun tovushi:
kongil, ishiң , məңə qara, havlaki (
befarosat).
f - lab-lab va lab-tish:
tuf, puf
.
ch - qorishiq tovush:
chəy, ъchək, chorsillagan (
ishchan
)
.
x - chuqur til orqa, sirg‘aluvchi tovush:
xamыr, X
כּ
lmat
.
h - bo‘g‘uz tovushi:
hamma ,həylə, əvhəl, haltannan(
hozirdan
)
.
Dostları ilə paylaş: |
