Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences

Oriental Renaissance: Innovative, 
educational, natural and social sciences 
 
VOLUME 2 | ISSUE 2 
ISSN 2181-1784 
Scientific Journal Impact Factor
 
 SJIF 2022: 5.947 
Advanced Sciences Index Factor 
 ASI Factor = 1.7 
915 
w
www.oriens.uz
February
2022
 
tashkiloti qonunchilikka muvofiq budjetdan tashqari mablag`lar yuzasidan tashkil 
bo`lish manbalari va foydalanish yo`nalishlari ko`rsatilgan holda budjetdan tashqari 
mablag`lar bo`yicha smetalar doirasida xarajatlarni amalga oshiradi. Oxirgi yillarda 
davlat moliyasini isloh qilish loyihasini amalga oshirish doirasida so`nggi natijaga 
yo`naltirilgan budjetlashtirish tamoyillarining joriy qilinishi, budjetining g`azna 
ijrosiga o`tilishi, o`rta muddatli budjet istiqbollarini belgilash siyosatining ilgari 
surilishi, davlat hamda budjet siyosatidagi boshqa o`zgarishlarning amalga oshirilishi 
budjet tashkilotlarida o`z xarajatlarini aniqlash va smetalarni ishlab chiqish, 
budjetdan tashqari mablag`larni safarbar qilish tartiblarini takomillashtirishni talab 
etmoqda. 
Budjet tizimida amalga oshirilayotgan islohotlar jarayonida mablag’lardan 
maqsadli va oqilona foydalanishga alohida e’tibor qaratilmoqda. Bu borada budjet 
hisobining xorij tajribalarini o’rganish ilmiy tadqiqot ishlarini olib borishda alohida 
axamiyat kasb etadi. Shuningdek, budjet hisobi va hisobotini takomillashtirishda 
byudjet hisobining xorij tajribalri, ularni qo’llashning afzallaliklari va bosqichlarini 
chuqur o’rganishni talab etadi.
O’zbekiston Respublikasi davlat sektorida buxgalteriya hisobi va hisobotini 
takomillashtirish Budjet tizimida amalga oshirilayotgan islohatlarni asosiy 
yo’nalishlaridan biri sifatida belgilandi va kontseptsiya qabul qilindi. Kontseptsiyaga 
ko’ra Budjet hisobi standartlarini qabul qilish belgilandi. 
Davlat sektorida buxgalteriya hisobi xalqaro standartlarini mamlakatlarda 
qo’llash yanada yuqori sifatli moliyaviy hisobotlar davlat sektori faoliyati natijalarini 
baholashga katta imkoniyat yaratadi, axborotlarni shaffofligini oshiradi, Budjetga 
moliyaviy hisob va statistik hisobotlarni yuqori darajada integratsiyalashuvini 
ta’minlaydi, axborotlarni ishonchliligi va to’liqligini oshishi hisobiga davlat 
aktivlarini samarali boshqarish imkonini beradi, moliyaviy hisobotlarni boshqa 
mamlakatlar moliyaviy hisobotlari bilan solishtirish imkoniyati yaratiladi, xalqaro 
munosabatlarni globallashuvi sharoitida mamlakat majburiyatlari qandayligi va uni 
o’z resurslari bilan qanday boshqarayotganligi shuningdek moliyaviy xolatni 
tushinish asosida chet el ivestitsiyalarini xajmini oshishi va donorlik mablag’larini 
ko’payishi imkonini beradi. 
Yuqoridagilardan aytish mumkinki Davlat sektorida buxgalteriya hisobi Xalqaro 
Standartlari butun jahonda yanada kengroq foydalanilmoqda va tan olinmoqda. Hatto 
ba’zi mamlakatlar Davlat sektorida buxgalteriya hisobi Xalqaro Standartlarini o’z 
standartlaridek o’zgarishlarsiz ishlatishmoqda, ba’zilari esa mamlakat xususiyatidan 
kelib chiqib ba’zi o’zgarishlarni kiritmoqdalar. 

---