Orxan pamuk
Yüklə 4,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
78 onların oturub dincəldikləri ağacların birinin budağından Xosrovun rəsmini asır. ġirin yaraĢıqlı Xosrovun o gözəl bağın bir ağacından asılan rəsmini görən kimi ona aĢiq olur. Bu məqamı, nəqqaĢların dediyi kimi, bu məclisi, Xosrovun budaqdan asılı rəsminə ġirinin heyranlıq və çaĢqınlıqla baxmasını göstərən çox rəsm çəkilib. Qara atamla iĢləyəndə dəfələrlə görüb, bir-iki kərə də baxa-baxa düz eynisi kimi üzünü köçürmüĢdü. Sonra mənə aĢiq olanda bir dəfə də özü üçün yenidən çəkib. Amma rəsmdəki Xosrovla ġirinin yerinə özüylə məni – Qarayla ġəkurəni rəsm eləyib. Rəsmdəki qızla kiĢinin biz olduğumuzu altındakı yazı olmasaydı, təkcə mən baĢa düĢə bilərdim, çünki bəzən zarafatlaĢanda məni və özünü eyni xətlərlə, rənglərlə rəsm eləyərdi: mən mavi rəngdə, özü də qırmızı olurdu. Bu yetmirmiĢ kimi, bir də Xosrov və ġirinin rəsmlərinin altına adlarımızı yazmıĢdı. Rəsmi günah iĢlədən adam təki mənim görəcəyim bir yerə atıb qaçmıĢdı. Rəsmə baxmağımı, ondan sonra neyləyəcəyimi gözlədiyini xatırlayıram. ġirin kimi ona aĢiq ola bilməyəcəyimi çox yaxĢı dərk elədiyimdən əvvəlcə heç rəng vermədim. Deyilənə görə, düz Uludağdan gətirilən buzla soyudulan viĢnə Ģirəsiylə sərinləməyə çalıĢdığımız o yay gününün axĢamı Qara evinə gedəndən sonra
79 onun mənə eĢq elan elədiyini atama söylədim. Qara o vaxtlar mədrəsədən yeni çıxmıĢdı. Kənar məhəllələrdə müdərrislik eləyir,
özünün istədiyindən artıq atamın təkidiylə çox güclü, çox etibarlı olan Naim paĢayla münasibət qurmağa çalıĢırdı. Atama görə, o, yelbeyin idi. Naim paĢanın yanına girməsinin, ən azı, katibliklə iĢə baĢlamasının dərdini çəkən, Qaranın da bundan ötrü elə bir iĢ görmədiyini, yəni ağılsızlıq elədiyini söyləyən atam o axĢam bizi nəzərdə tutub: «Deyəsən, fağır
gədənin gözü
daha da
yuxarılardaymıĢ», – demiĢdi. Anama eĢitdirməyib, belə də demiĢdi: «Deyəsən, güman elədiyimizdən də ağıllıymıĢ». Ondan sonrakı günlərdə atam nələr elədi, mən Qaradan necə uzaq durdum, əvvəlcə evimizdən, sonra büsbütün səmtimizdən ayağı necə kəsildi, bütün bunları kədərlə xatırlayıram, amma sizə danıĢmaq istəmirəm: çünki atamı və məni sevməzsiniz. Mənə inanın, baĢqa çarəmiz yox idi.
adamlar
alicənablıqla «bizi
bir-birimizə yaraĢdırmadılar» deyə haqlı olaraq məsələni heç uzatmazlar: elə beləydi. Anamın bir neçə kərə «barı uĢağın qəlbini qırmayın» dediyini xatırlayıram.
80 Anamın «uĢaq» dediyi Qara iyirmi dörd, mənsə onun yarı yaĢındaydım. Atam Qaranın eĢq elanını ədəbsizlik saydığından, anamın xahiĢini qəsdən yersiz də hesab eləyə bilər. Ġstanbuldan getməsindən xəbər tutanda onu büsbütün unutmasaq belə, könlümüzdən tamamilə çıxarmıĢdıq. Ġllərlə heç bir Ģəhərdən xəbərini də almadığımızdan çəkib mənə göstərdiyi rəsmi uĢaqlıq xatirələrimizin, uĢaqsayaq dostluğumuzun niĢanəsi kimi saxlamağımın təbii olduğunu fikirləĢmiĢdim. Qabaqlar atam, sonralar da savaĢçı ərim rəsmi tapıb kefi pozulmasın, qısqanmasın deyə altındakı ġəkurəylə Qara kəlmələrinin üstünü babamın Hasan
paĢa mürəkkəbiylə sanki damcılayan, damcıdan da çiçəklər yaranan kimi ustalıqla örtmüĢdüm. Bu gün həmin rəsmi ona geri yolladığıma görə aranızda pəncərə qabağında onun qarĢısına çıxmağımı mənim əleyhimə yozmağa çalıĢanlar varsa, bəlkə bir az utanar, bəlkə bir az düĢünərlər. Onun qarĢısına on iki il sonra birdən-birə çıxandan sonra pəncərənin qabağında, axĢam günəĢinin qızılı Ģəfəqləri içində bir müddət dayanıb qaranlıqda həyətin o iĢıqda xəfifcə qırmızımtıl rəngə, naringi rənginə bürünməsinə əməlli-baĢlı üĢüyənə qədər baxdım. Külək-filan yox idi. Küçədən keçən bir adam, ya da ki lap atam məni
81 açıq pəncərə qabağında görsəydi, yaxud Qara at belində qayıdıb qarĢımdan keçsəydi, nə deyəcəkləri vecimə deyildi. Həftədə bir kərə gülə-oynaya hamama getdiyim Zivər paĢanın qızlarından – o həm elə hey gülən, əylənən, həm də ən gözlənilməz vaxtda ən heyrətamiz söhbət eləyəni idi – Məsrurə bir dəfə mənə demiĢdi ki, insanın özü heç vaxt nə barədə fikirləşdiyini əməlli-başlı bilmir. Mən belə düĢünürəm: bəzən bir Ģey deyirəm, onu fikirləĢdiyimi deyəndə baĢa düĢürəm, amma baĢa düĢdüyüm vaxt tamamilə əksi barədə əminliklə düĢünürəm. Atamın evə çağırdığı, hamısını bir-bir sınadığımı sizdən gizlətməyəcəyim nəqqaĢlardan yazıq Zərif əfəndinin ərim kimi yoxa çıxmasına kədərləndim. NəqqaĢların arasında ən yaramaz və yoxsul ruhlusu da o idi. Pərdəni örtdüm, otaqdan çıxıb aĢağı, mətbəxə endim. «Ana, ġövkət sənə qulaq asmadı», – Orxan dedi. «Qara axurdan atını çıxaranda mətbəxdən çıxıb deĢikdən ona baxdı». «Nə olsun!» – ġövkət əlini havaya qaldırıb dedi. «Anam da ona dolabın içindəki deĢikdən tamaĢa eləyirdi». «Xeyriyyə», – dedim. «AxĢama bunlara badam əzərsən, azacıq yağda Ģirin çörək qızardarsan».
Yüklə 4,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|