68
(aramızda, amma arxada bir ağac da vardı) nə qədər
də çox oxĢadığını xeyli sonra, mənə verdiyi
məktubu açanda, içindəki rəsmi görüb baĢa düĢəndə
– sevdiyimiz, heyran olduğumuz o kitablarda rəsm
edildiyi kimi eĢqdən korun-korun yanırdım.
69
8. MƏNİM ADIM ESTERDİR
Qaraya verdiyim məktubda nələr yazıldığının
hamınızı maraqlandırdığını bilirəm. Bu, məndə adət
olduğuna görə hamısını öyrəndim. Ġstəyirsiniz,
özünüzü elə göstərin ki, guya hekayənizin
səhifələrini geri vərəqləyirsiniz, görün mən o
məktubu ona verməzdən daha əvvəl nələr oldu, onu
danıĢaq.
Ġndi axĢamüstündəyik, Xalicin çıxıĢındakı,
bizim yəhudi məhəlləciyimizdəki evimizdə ərim
Nəsimlə otururuq, biz iki ahıl adam ocağa of-püflə
odun atıb, qızınmağa çalıĢırıq. Ġndi özümə ahıl
deməyimə baxmayın, ipək köynəklərin, əlcəklərin,
mələfələrin, Portəgiz gəmisindən çıxma rəngli
köynəkliklərin arasına həm bahalısından, həm
ucuzundan, üzük, sırğa, gərdənlik kimi, arvadları
həyəcanlandıracaq mur-muncuq da qoydummu,
boğçamı qolumdan asaram. Ġstanbul qazan, Ester
çömçə, girmədiyim küçə qalmaz. Qapıdan qapıya
aparmadığım məktub, dedi-qodu yoxdu, bu
Ġstanbulun
qızlarının
yarısını
da
mən
evləndirmiĢəm, amma indi bu sözü öyünmək üçün
açmamıĢdım. Deyirdim ki, axĢamüstü otururduq,
tıq-tıq, qapı döyüldü, getdim, açdım, qarĢımdakı o
baĢıboĢ cariyə Xeyriyyədi. Əlində də məktub var.
70
Soyuqdanmı, həyəcandanmı, baĢa düĢəmmədim,
titrəyə-titrəyə mənə ġəkurəmin nə istədiyini danıĢır.
Əvvəlcə həmin məktubun Hasana çatacağını
hesab eləyib çaĢdım. Gözəl ġəkurənin savaĢdan
gəlib çıxmayan əri – mənə qalsa, o bəxtsiz çoxdan
qurd-quĢa yem olub – var axı. Hələ evinə
qayıtmayan savaĢçı ərin bir gözü qızmıĢ qardaĢı da
var. Hasandı adı. Amma baĢa düĢdüm ki, ġəkurənin
məktubu Hasana yox, bir baĢqasınaymıĢ. Nə yazır
məktubda? Ester maraqdan quduracaq. Axırda
məktubu oxumağı bacardım.
Sizlərlə də elə çox tanıĢ deyilik. Açığı, birdən
utanıb sıxıldım. Məktubu necə oxuduğumu sizə
deməyəcəyəm. Bəlkə mənim marağımı – siz də
sanki hər Ģeyə, ən azı, bərbərlər qədər maraq
göstərmirsiniz – ayıb sayar, mənə xor baxarsınız.
Sizə təkcə məktubu mənə oxuduqları vaxt
eĢitdiyimi söyləyəcəyəm. Belə yazmıĢdı Ģirin
ġəkurə:
«Qara əfəndi, atamla olan yaxınlığını bəhanə
eləyib evimə gəlirsən. Amma zənn eləmə ki, məndən
hər hansı bir işarə alacaqsan. Sən gedəndən bəri
çox şey baş verdi. Ərə getdim, iki şir kimi uşağım
var. Biri Orxandı, bir az qabaq içəri girib,
görübsən. Mən dörd ildi, ərimi gözləyirəm, başqa
bir şey də fikirləşmirəm. Özümü iki uşaq və qoca
atayla kimsəsiz, çarəsiz, gücsüz hiss eləyə bilərəm,
71
bir kişinin gücünə, himayəsinə ehtiyacım ola bilər,
amma kimsə bu vəziyyətdən istifadə eləyəcəyini
ağlına gətirməsin. Buna görə də, zəhmət olmasa,
bir də qapımızı döymə. Bir kərə elə biabır
eləyibsən, onda atamın nəzərində özümü təmizə
çıxarmaq üçün nə qədər sınaqdan keçməli
olmuşdum. Sənə bu məktubla birgə yelbeyin gənc
olanda nəqş eləyib mənə yolladığın rəsmi də geri
göndərirəm. Ona görə ki, heç bir ümid
bəsləməyəsən, heç bir səhv işarə almayasan.
İnsanların rəsmə baxıb, aşiq ola biləcəklərini zənn
eləmək yalanmış. Ayağın evimizdən kəsilsin, ən
yaxşısı budu».
Yazıq ġəkurəciyim, kiĢi, bəy, paĢa deyil ki,
altına niĢanlı möhürünü vursun! Kağızın aĢağısına
adının ilk hərfini ürkək quĢ kimi atıb, vəssalam.
Möhür dedim. Mənim həmin möhürlü
məktubları necə açıb-bağladığımla maraqlanırsınız.
Məktublar möhürlü deyil ki. Əziz ġəkurəm
fikirləĢir ki, «Bu Ester cahil yəhudidi, bizim
yazımızı açmaz». Doğrudu, mən sizin yazınızı
oxuya bilmirəm, amma baĢqasına oxuduram.
Məktubunuzusa özüm çox gözəl oxuyuram.
Fikriniz qarıĢdımı?
Belə izah eləyək ki, ən kütbeyininiz də baĢa
düĢsün.
72
Məktub deyəcəyini yalnız yazıyla demir.
Məktub eynilə kitab kimi, qoxulana-qoxulana,
toxuna-toxuna, əllənə-əllənə də oxunur. Buna görə
də ağlı olanlar deyirlər, «oxu, görək məktub nə
deyir». Səfehlər deyirlər, «oxu, görək nə yazırlar».
Ustalıq təkcə yazını deyil, bütöv məktubu
oxumaqdadı. Dinləyin, görək ġəkurə baĢqa nə
deyib:
1. Deyir ki, məktubu gizlicə yollasam da,
məktub daşımağı iş və xasiyyət eləmiş Esterlə
yollamaqla elə bir gizlilik məqsədim yoxdu.
2. Kağızın gözmuncuğu kimi dönə-dönə
qatlanması da gizlilik və sirr mənasına gəlir. Onun
məktubusa açıqdı. Üstəlik yanında iri bir rəsm var.
Məqsəd guya budu ki, «amandı, sirrimizi hamıdan
gizlədək». Bu da eşqi rədd eləmək məktubundan
çox, eşqə dəvət məktubuna oxşayır.
3. Elə məktubun qoxusu da bunu təsdiqləyir.
Əlinə alanın tərəddüd eləyəcəyi qədər adi (yoxsa
bilərəkdənmi qoxu sürtülüb?), amma laqeyd
qalmayacağı qədər cəlbedici (bu, ətir qoxusudumu,
yoxsa onun əlinin qoxusudumu?) olan bu qoxu
məktubu mənə oxuyan yazığın ağlını başından
almağa yetdi. Hesab eləyirəm, Qaranın da eyni cür
ağlını başından alacaq.
4. Mən oxuyub-yazmağı bacarmayan Esterəm,
amma xəttin axışından, bu qələmin «amandı,
Dostları ilə paylaş: |