Orxan pamuk
Yüklə 4,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
99 cəhənnəmə gedəcəyini deyirmiĢ. Ay sivaslı, sən mənim bu yoğun budağımın necə əyildiyini unutdunmu? Sizə danıĢım, amma kimsəyə deməyəcəyinizə and için, çünki Allah quru iftiradan saxlasın. Bir də gördüm, bir səhər yuxarıda adı çəkilən, maĢallah, minarə boylu, aslan pəncəli, div kimi bir adamla mənim bu budağıma çıxıb, sıx yarpaqlarımın arasında gizləniblər, bağıĢlayın, taqqataqla iĢ görürlər. Sonra Ģeytan olduğunu baĢa düĢdüyüm div bizimkini becərəndə gözəl qulağından həm Ģəfqətlə öpür, həm də içinə: «Qəhvə haramdır; qəhvə günahdır...» – pıçıldayır. Ona görə qəhvənin zərərinə inanan gözəl dinimizin buyruqlarına yox, Ģeytana inanır. Bir də axırda firəng nəqqaĢlarından söz açacağam ki, onlara can atan əsil-nəcabətsiz varsa, ibrət alsın. Ġndi həmin firəng nəqqaĢları kralların, keĢiĢlərin, bəylərin, hətta xanımların üzlərini elə nəqĢ eləyirlər ki, o adamın rəsminə baxıb küçədə tanıya bilirsən. Bunların arvadları onsuz da küçədə sərbəst gəzir, artıq gerisini siz fikirləĢin. Amma bu da bəs eləməyib, iĢləri daha da irəli aparıblar. Dəllallıqda yox, naxıĢda deyirəm. Bir böyük ustad firəng nəqqaĢı və baĢqa böyük nəqĢ ustası firəng çəmənliyində gedir, ustalıq və sənət barədə danıĢırlarmıĢ. QarĢılarına bir meĢə çıxıb. Daha usta olanı o birinə: «Yeni üsullarla
100 çəkmək elə bir bacarıq tələb eləyir ki, – deyib, – bu meĢədəki ağacların birini çəkdinmi, rəsmə baxan həvəskar bura gəlib, istəyərsə, o ağacı digərlərindən ayırd eləyib tapır». Mən fağır, gördüyünüz ağac rəsmi belə bir ağılla çəkilmədiyimdən Allahıma Ģükür eləyirəm. Firəng üsullarıyla rəsm edilsəydim, məni həqiqi ağac sayan Ġstanbulun bütün itlərinin üstümə iĢəyəcəyindən qorxduğuma görə naĢükür də deyiləm. Mən ağacın özü deyil, mənası olmaq istəyirəm. 11. MƏNİM ADIM QARADI
Gecədən xeyli keçəndən sonra baĢlayan qar səhərə qədər yağdı. ġəkurənin məktubunu bütün gecəni dönə-dönə oxudum. BoĢ evin boĢ otağında aĢağı-yuxarı hirsli-hirsli gedib-gələndə Ģamdana yaxınlaĢır, solğun Ģamın titrəyən iĢığında sevgilimin acıqlı hərflərinin əsəbi titrəyiĢlərinə, mənə yalan demək üçün elədiyi tənələrinə, sağdan- sola qıvrıla-qıvrıla baĢ alıb getmələrinə tamaĢa eləyirdim. Bəzən gözümün qabağına pərdənin
101 qəfildən açılması, sevgilimin qarĢımda peyda olan üzü və kədərli təbəssümü gəlirdi. Son altı-yeddi ildə beynimdə «ġəkurədir» deyib, dəyiĢdirə- dəyiĢdirə gəzdirdiyim, viĢnə rəngindəki ağızları getdikcə geniĢlənən üzlərin hamısını onun gerçək üzünü görən kimi unutmuĢdum. Gecənin bir məqamında özümü evlilik düĢüncələrimin ixtiyarına verdim. Xəyalımda eĢqimə də, eĢqimin qarĢılıqlı olduğuna da heç Ģübhəm yox idi. Beləcə, biz böyük xoĢbəxtlik içində
evlənirdik, amma
pilləkənli evdə
xəyallarımdakı xoĢbəxtlik alt-üst olurdu: doğru- dürüst bir iĢ tapammır, arvadımla dalaĢır, sözümü yeridə bilmirdim. Bu tutqun xəyalları Ərəbistandakı subay gecələrim vaxtı oxuduğum Qəzzalinin «Ġhya-i Ġlum»unun evliliyin zərərləri hissəsindən götürdüyümü baĢa düĢəndə ağlıma eyni səhifələrdə evliliyin faydaları barədə daha artıq söz açıldığı gəldi. Amma özümü bu qədər məcbur eləməyimə baxmayaraq, neçə kərə oxuduğum həmin faydaların yalnız ikisini xatırlayırdım. KiĢi evlənən kimi ev iĢlərini nizama salırdı, amma xəyalımdakı pilləkənli evdə heç bir nizam yox idi. Ġkincisi, suçlu-suçlu özümü rahatlamaqdan, daha böyük günah içində qaranlıq dalda küçələrdə dəllalların arxasınca fahiĢə dalınca sürünməkdən qurtulurdum.
102 Bu qurtuluĢ düĢüncəsi gecədən xeyli keçəndən sonra yadıma yenə özümü rahatlatmağı saldı. Təmizlənmək istəyi ilə ağlıma gələni tez beynimdən çıxarmaq üçün həmiĢəki vərdiĢlə otağımın bir guĢəsinə çəkildim, amma bir müddət sonra özümü rahatlada bilmədiyimi baĢa düĢdüm.
Bu qəti sübut qəlbimə elə həyəcan və qorxu saldı ki, otaqda Ģamın iĢığı kimi az qala titrəyə- titrəyə gəzdim. ġəkurə pəncərənin qabağında özünü göstərəcəkdisə, bir də düz tərsinə məntiqi hərəkət olan o məktuba nə ehtiyac vardı ki? Qızı məni o qədər istəmirsə, atası niyə çağırır, bunlar – ata-qız mənimlə oyunmu oynayırlar? Otaqda var-gəl eləyir, qapının, divarın, cırıldayan döĢəmənin hər sorğuma qarmaqarıĢıq cavab verməyə
çalıĢa-çalıĢa kəkələdiyini duyurdum. Neçə illər qabaq çəkdiyim o rəsmə – ġirinin bir ağac budağından Xosrovun asılmıĢ Ģəklini görüb ona vurulduğunu təsvir eləyən rəsmə baxdım. Onu Təbrizdən gəlib əniĢtəmin əlinə yeni keçmiĢ ortabab bir kitabdakı eyni rəsmdən aldığım ilhamla çəkmiĢdim. Rəsmə baxmaq nə sonrakı illərdə hər xatırlayanda olduğu kimi məni utandırdı (rəsmin və eĢq elanının bəsitliyi üzündən), nə də xoĢbəxt gənclik xatirələrinə geri apardı. Səhərə yaxın ağlım vəziyyətə hakim oldu, rəsmi yollamasını da Yüklə 4,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|