|
Oyisha Kuchkarova Samarqand davlat tibbiyot instituti annotatsiyaACADEMIC RESEARCH IN EDUCATIONAL SCIENCESmaktabgacha-yoshdagi-bolalarni-kitob-oqishga-qiziqtirishda-psixologiyaning-orniACADEMIC RESEARCH IN EDUCATIONAL SCIENCES
VOLUME 2 | ISSUE 4 | 2021
ISSN: 2181-1385
Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723
DOI: 10.24411/2181-1385-2021-00552
Academic Research, Uzbekistan 50 www.ares.uz
berganlar. Ovozli o‟qish va so‟zlab berish bolani kitobga jalb qilishning tabiiy
usuli bo‟lib, undan oilada ham keng foydalaniladi[6,13]. Mashhur pedagog
A.S.Makarenko oilada ovozli o‟qish muhim ahamiyatga ega ekanligini ta‟kidlab:
Imkoni boricha o‟qish har kuni va doimiy ravishda olib borilishi lozim[5]. Avvalo ota
– onalar o‟qib berilsa, so‟ngra bu ishni bolalarning o‟ziga topshirishsa maqsadga
muvofiq bo‟ladi” degan edi. Ovozli o‟qish va so‟zlab berish maktabgacha yoshdagi
bolalar bilan ishlashda muhim o‟rin egallaydi. Ular ham o‟qish texnikasini yaxshi
egallamagan bo‟ladilar. Shuning uchun bu yoshdagi bolalar birinchi – ikkinchi
yilda o‟qishga qiynalishlari sababli o‟qishdan ko‟ra eshitishni yaxshi ko‟radilar. Bundan
tashqari, bolalar o‟qishgagina emas, diqqat bilan eshitishga ham, eshitganlarini
o‟zlashtirishga va aytib berishga ham o‟rganishlari kerak.
Ovozli o‟qishga yoki so‟zlab berishga xalq ertaklari juda qiziq manba bo‟lib
xizmat qiladi. Har xil fantastik sehrli ertaklarni so‟zlab berish maqsadga muvofiq. Aniq
va yorug‟ obrazli kichik, qiziqarli ma‟nodor ertaklar bolalarni atroflarini o‟rab turgan
dunyo bilan tanishtiradi. Ularning ko‟pgina savollarga javob beradi. Xalq ertaklariga xos
bo‟lgan xususiyat haqiqatni yomonini, rostni yolg‟on ustidan g‟alaba qilish xususiyati
bolalarda haqgo‟ylikni tarbiyalaydi. Natijalar ertaklar bolalarda badiiy adabiyotga
qiziqish uyg‟otadi. Ammo hamma xalq ertaklari ham bolalarga to‟g‟ri qilavermaydi.
Ertak tanlayotganda bolalarning yosh xususiyatiga, ertakning g‟oyasi va mazmuniga
e‟tibor berish kerak.
Maktabgacha yoshdagi bolalarni kitobxonlikka qiziqtirishning yana bir usuli
so‟zlab berishdir. So‟zlab berish asar tanlangandan so‟ng birinchi marta o‟qib,
hamma tomoniga e‟tibor berish kerak. Uning mazunini bilan shunday tanishishi va
eshituvchilarga ham hikoyaga asardan qanday ta‟sirlangan bo‟lsa, shunday
ta‟sirlanishlari kerak. Shundagina kitobdagi hamma narsalar eshituvchilarning esida
qoladi, ular holatlarini hatto so‟zma – so‟z bilib olishadi. So‟zlab berishda ma‟noga
amal qilish lozim [4].
Dostları ilə paylaş: |
|
|