O`zbekiston respublikasi jismoniy tarbiya va sport vazirligi o`zbekiston davlat jismoniy tarbiya va sport universiteti jismoniy tarbiya, sport nazariyasi va uslubiyati

1.4. Kuch layoqatini rivojlantirish usullari

Kuch layoqatining yo`naltirilgan rivojlanishi faqat mushaklar maksimal taranglashgandagina yuz beradi. Shuning uchun kuch tayyorgarligi usuliyatining asosiy muammosi, mashg`ulotlar jarayonida mushaklar kuchlanishining eng yuqori darajasini ta`minlashdir. Usuliy jihatdan maksimal kuchlanishlar hosil qilishning turli yo`llari bor o`ta og`ir yuklarni bir necha marta ko`tarish, katta bo`lmagan og`irlikdagi yuklarni ko`p martalab ko`tarish mushaklar doimiy cho`zilgan holda tashqi qarshiliklarni yengish va h.k. Keltirilgan mushak kuchlanishlarini hosil qilishning quyidagi usullari mavjud:

1. 
   Maksimal urinishlar usuli
   
2. 
   Chegaraviy bo`lmagan urinishlar usuli
   
3. 
   Izometrik urinishlar usuli
   
4. 
   Izokinetik urinishlar usuli
   
5. 
   Dinamik urinishlar usuli
   
6. 
   “Jadal” usul
   

Ta`kidlab o`tish kerakki, usullarning bunday nomlanishi kuch mashg`ulotlari nazariyasi va amaliyotida keng tarqalgan ularning yaxshi tomoni qisqaligida. Lekin ilmiy nuqtai nazardan kuchni rivojlantirish usullarini bunday nomlash juda ham to`g`ri emas, chunki masalan, maksimal izotermik va izokinetik urinishlar usullari, qaytarma mashqlar sinfiga ham kiradi. Mushaklarning dinamik qisqarishi nafaqat dinamik urinishlar usuliga, boshqa ko`plab usullar uchun ham xosdir.