O`zbеkistоn respublikasi оliy vа o`rtа mахsus tа`lim vаzirligi nаmаngаn dаvlаt univеrsitеti

Tadqiqot ob'ekti - ziddiyat va muammoli vaziyat tug’diruvchi, bilishga
qaratilgan ilmiy taxlilga muxtoj ob'ekt.


Tadqiqot predmeti - bevosita o’rganilishi lozim bo’lgan va amaliy yoki
nazariy jixatdan muxim axamiyat kasb etadigan ob'ektning moxiyati, ma'lum bir
tomoni, xususiyati.

Tayzik o’tkazish - uyatga qo’yish, aybdorlik xissi yoki ko’ngli
chukkanlarning fikri, xissiyoti, intilishi va moyiliggi ularning ongidan xalos qilish.


Takabbur - o’z manfaatlarini yuqori quyuvchi, manman shaxs.

Takt - misli ko’rilmagan tarzda o’zini tuta bilish.

Ta'lim - I) shaxsning jismoniy va ma'naviy shakllanishining yagona jarayoi,
ijtimoiy etalonlarnipg ijtimoiy ong sifatida u yoki bu darajada qayd qilingan,
tarixan shartlangan ideal timsollarga ongli yo’naltirilgan ijtimoiylashish jarayoni;
2) muayyan bilimlarni egallash g’oyaviy-axloqiy kadr, malaka, ko’nikma, axloq
me'erlariga qaratilgan jamiyat a'zolarining ta'lim va tarbiyasi vazifasini bajaradigan
nisbiy mustakil tizim Tarbiya - 1) shaxsning ma'naviy va jismoniy xolatiga
muntazam va maqsadga muvofiq, tasir etish;
2) pedagogik jarayonda ta'lim maqsadlarini amalga oshirish uchun pedagog va
tarbiyalanuvchilarning maxsus tashkil etilgan faoliyati.

Pedagogik faoliyat - ta'lim maqsadlarini amalga oshirishga qaratilgan
ijtimoiy faoliyatning aloxida turi.


Pedagogik uyin - bilim olishga qaratilgan va ma'lum bir pedagogik natijani
ko’zlagan xamda ta'lim jarayonida muayyan maqsadni amalga oshiruvchi faoliyat
turi.
Bilish, anglash-dunyo xakidagi yangi bilimlar xisoblanadigan sub'ekt va

ob'ektning uzaro ta'sirini, vokelikning ruxiyatda kayta ta'sir etilishi va aks ettirish

jarayonidir.
Dars- ma'lum maksad asosida, belgilangan vaktda aloxida, bir xil yoshdagi
ukuvchilar, yoshlar bilan ukituvchi raxbarligida olib boriladigan ta'lim jarayoni.
Darslik- maxsus ravishda ukuvchilar uchun yozilgan kitob darslik deb
ataladi.

Jamoa-insonparvrlik va javobgarlik ma'suliyatlariga boglikligi bilan

xarakterlanadigan munosabatlar xamda xamkorlikdagi ijtimoiy ijobiy faoliyatiga
asoslangan, kishilarning tashkil etilgan umumiyligi, jamoasidir.
Idrok- mazkur muddatda sezgi organlarida ularning bevosita ta'sir etishi
davomidagi bir butun xodisalar yoki narsalarning inson ongida aks etishidir.
Maksad-bulgusi natijalar xakida xar doim aklan uylab kurilgan,
rivojlantirilgan xayoliy tasavvurlar, kelgusidagi rejalar.
Shaxs dinamikasi - kishiipng ontogenetik rivojlanishini uz ichiga olgan
xolda sub'ektning xususiyatlari va sifatining vaktga nisbatan uzga-rish jarayoni.
Shaxsiy fazilat - shaxs tomonidan uzining axlokiy, ruxiy va ishchan-lik
kobiliyatining ijtimoiy axamiyatini, jamiyatdagi urnini anglay olish xususiyati.
E'tikod - shaxs amal kiladigan bilim, tamoyil va xodisalarning kalban va
asosli ishonch bilan boglangan, uning atrof-muxitga xamda uzining xattixarakatlariga
bulgan sub'ektiv munosabati.
Evristika ilmiy tadkikotning mantikiy usullari va metodik kursatmalari.
Empirik - tajribaga asoslangan.
Empirik boskich tadkikot ob'ekti tugrisida xar tomonlama tasavvur xosil
kilish, ta'lim amaliyoti, ilmiy bilimlar saviyasi va xodisalar moxiyatiga erishishga
bulgan talab urtasidagi ziddiyat, ilmiy muammoni nomlash.
Estetik tarbiya - guzallikni xis kilish, atrof-muxitdan guzallikni paykay
olish va tushunishga bulgan kobiliyatni tarbiyalash.
Extiyoj - individning biror narsa-xodisaga muxtojligi va kishining ruxiy
kuvvati xamda faolligi manbai xisoblanadigan asosiy xususiyati.
Extimollik - tasodifiylik, pedagogik xayotdagi uzgarishlarni anik aytib
berish mumkin bulmagan, extimol kutilgan jarayon.
O’yin faoliyatnini bir turi bulib, ijtimoiy tajribalarni uzlashtirish va bunyod
etishga, uz xatti-xarakatlarini takomillashtirishga karatilgan buladi.
O’z-o’zini baxolash - shaxsning uz psixologik sifatlari, xulki, yutuklari va
muvaffakiyatsizliklari, kadr-kimmati, kamchiliklarini baxolay olishi.
O’z-o’zini tarbiyalash I) shaxsga xos bulgan madaniyatning shakllanishi
va rivojlanishiga karatilgan izchil va ongli faoliyati; 2) shaxsning uz jismoniy,
ruxiy va axlokiy sifatlarini tinmay amalga oshirish.
O’qitish - ta'lim oluvchining bilish faoliyatini boshqarishga qaratilgan
O’qituvchining faoliyati.
O’qitish - 1) ta'limning uziga xos usuli bulib, shaxsga nazariy va amaliy
bilimlar berish jarayonida uning rivojlanishi ta'minlanadi; 2) talaba va o’qituvchi,
talabaning boshqa talabalar bilan aloqasi natijasi o’larok atrof-muxit, uning
qonuniyatlari, taraqqiyot tarixi va ularning o’rganilish usullarini bilishning
muntazam boshqarilish jarayoni.
O’qituvchining innovatsion faoliyati - ijtimoiy pedagogik fenomen bulib,
ijobiy imkoniyatni aks ettirish, kundalik faoliyatdan chetga chikishdir.
O’qitish vazifasi - ta'limiy, tarbiyaviy va rivojlanish vazifalari.
O’qitish turlari - soqratcha suxbat metodi, ta'lim berish, izoxlash-namoyish
etish asosida o’qitish, bilimlarni mustaqil egallash, dasturlashtirilgan ta'lim, o’quv
jarayonini algoritmlash, differensiatsiyali xamda individual ta'lim va boshqalar.
O’qish – o’quvchining uz qobiliyati, bilimi, malaka va kunikmalarini
rivojlantirishga qaratilgan xarakat.
Talabalarni kasbga yo’naltirish - talaba-yoshlarga kelajakda o’z kasblarini
aniqlab olish uchun yordam ko’rsatishga qaratilgan ijtimoiy-iqtisodiy,
psixologik, pedagogik, tibbiy-biologik va ishlab chiqarish texnik
tadbirlarnnng asoslangan tizimi.
O’quv-bilish faoliyati - insoniyat tomonidan to’plangan madaniy boylikni
egallash bilan bog’liq faoliyat.
O’quv faoliyati shaxsning yangi bilim, malaka va k’nikmalarni
egallash jarayoni.
Qiziqish - shaxs xarakatiga sabab bo’ladigan faoliyat yo’nalishining ongli
shakli.
Xalollik - shaxsiy va ijtimoiy majburiyatlarni, axloqiy me'yorlarni

Rostgo’ylik bilan saqlash.

Xasad – o’zgalarning muvaffaqiyatlarini ko’ra olmaslikdan kelib chiqadigan
Tuyg’u.