O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti axborot texnologiyalari kafedrasi

Nero 6 dasturi yordamida DVD diskka kasbiy sohamizga oid musiqiy fayllarni 
yozish. 
Nero dasturini ishga tushuring buning uchun Пуск Программы 

nero 6

Nero 
Burning ROM ni bosish orqali dasturni shga tushirib olamiz. Shundan so’ng dastur 
oynasi ochiladi va uing umumiy ko’rinishi quyidagichava kirgan paytimiz noviyni 
Ma’lum vaqtdan so’ng diskdagi ko’pchilik fayllar fragmentlarga ajralib, diskning har 
xil bo’laklarida joylashib qoladi, bu esa faylni o’qish va saqlash ishlarini 
sekinlashtiradi. Fayllarni bir joyga to’plash va ularni siqish jarayoni Defragmentatsiya 
deb yuritiladi. Bu jarayon fayllarni yozish va o’qishni tezlashtirish imkonini beradi. 
Nero 6 dasturi yordamida biz ma’lumotlarni disklarga yozish imkoniyatiga ega 
bo’lamiz. Dasturning umumiy ko’rinish quyidagicha bo’lib, uning dastur ilovasi 
unchalik kata emasdir.
18-AMALIY MASHG’ULOT: Arxivlashtirish dasturlari. Fayllarni arxivlash 
Kompyuterlar bilan ishlash paytida informatsiya (fayl, dastur) yukotilishi 
mumkin. Chunki tasodifiy yuk kilish, virusdan zararlanishi (yuktirish), disklarni 
yaroksizlanishida uchraydi. Axborotni himoyalash uchun uning zahira nusxalari arxiv 
holda bulishi lozim. Arxivlash saklanayotgan axborotni ixchamlashga imkon yaratadi. 
? 
? 
? 
? 
DISKLARGA 
XIZMAT 
KҐRSATUVCHI 
DASTURLAR 

---

164 
Boshka tomondan, axborotning kompyuterlar orasida disket orkali kuchirilishi doimo 
kulay, ayniksa, ixcham yoki zichlangan holda.
Arxivlar (fayllar tahlami) yaratilishi uchun maxsus dasturlar –arxivatorlar 
kullaniladi. Arxivatorlar axborotni maxsus ixchamlashtirish usullarini kullash 
yordamida fayllarni kichik ulchamli nusxalarini yaratadi va bir necha fayllar 
nusxalarini yagona arxiv faylga jamlashi mumkin.
Arxivator dasturlar. Arxiv fayl yaratishda kuyidagi dasturlar kullaniladi, ularni 
ikki sinfga bulish mumkin:
1. Ixchamlovchi, tahlovchi dasturlar, arxivatorlar; 
2. Zahira nusxa olish dasturlari.
Tahlovchi dasturlar axborotni ixchamlashning maxsus usullarini kullash 
yordamidafayllarning kichik ulchamli nusxalarini yaratadi va bir necha fayllar 
nusxalarini yagona arxiv faylga jamlashi mumkin. Zahira nusxa olish programmalari 
kattik diskdagi axborotni stimer kassetalari yoki disketaga nusxasini olish uchun 
muljallangan.
Arxiv fayl. Arxiv fayl ixcham holda joylashtirilgan bir yoki bir necha fayllar 
yiGindisidan iborat bulib, yaxlit fayldan ularning zarurat tuGilishida dastlabki 
kurinishda chikarib olish mumkin. Arxiv fayl uzida mundarijani aks ettiradi va unda 
kuyidagi axborot mavjud:
Fayl nomi, katalog haqida ma’lumot, faylni aniklash sanasi va vakti, diskdagi 
fayl ulchami, arxivdagi ulchami, arxiv butunligini tekshirish uchun har bir faylni tsiklik 
nazorati, Arj, Pkzip, JHA, Pkpak, Jce.
Мавзу буйича “Nima uchun” sxemasi” асосида олган билимлар 
мустахкамланади.