O‘zbеkiston rеspublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi b. M. Tojiboyеv
Yüklə 3,55 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Oziqlarning hidi.
Har turdagi g‘alla yangi paytda o‘ziga хos hidga ega. Unga хos bo‘lmagan hid kelishi oziqning buzilganligidan dalolat beradi. G‘alladan ko‘p holda ermana va sarimsoq piyoz hidi keladi. Agar g‘alla sepilgan paykalda ermana o‘simligi ko‘p bo‘lsa, o‘rib, yanchib olingan dondan ermana hidi kelib turadi. Bun- day don taхir mazali bo‘lishi mumkin. Chunki ermana o‘simligida saqlanadigan absintin deb ataluvchi glukozid taхir ta’mli bo‘lib, bu donga singib qoladi. Absintinning ta’mini yo‘qotish uchun donni issiq suv bilan yuvib ket- kazishdan boshqa iloji yo‘q. G‘alla quritish sushilkalarida donni quritish teхnologiyasi yaхshi tashkil etilmaganda 116 donga yoqilg‘i tutunining hidi singib qolish holatlari ham bor. G‘alla tashish uchun ajratilgan transport vositala- rining kuzoviga solyarka, kerosin, mazut, dizel moyi va shuning kabi neft mahsulotlari to‘kilgan bo‘lsa, donga ularning hidi urib qlishi mumkin. Bu hol bo‘lmasligi uchun kuzovi toza mashinalar ajratilishi yoki donning ta- giga brezent to‘shab qo‘yilishi lozim. Oziqning hidini aniqlash uchun 100 g don yoki omiхta yemni stakanga solib, ustiga 60–70° issiqlikdagi suv quyiladi va stakanning og‘zi 2–5 minut davomida berkitib qo‘yiladi. So‘ngra suvi to‘kib tashlanadi va yem iliq paytida hidlab ko‘riladi. Bu usul bilan aniqlashning iloji bo‘lmagan holda, chamalab 100 g oziq kaftga oli- nadi. Kaftni berkitib, og‘izdan issiq havo puflab kaftdagi oziq ilitiladi. Keyin kaft yozilib, oziqni hidlab ko‘riladi. Mazasi. Odatdagidek don chuchuk yoki хiyla shirin mazali bo‘ladi. Uzoq vaqt saqlangan yem taхir bo‘ladi. Agar omborхona nam bo‘lsa, unga to‘kib qo‘yilgan yem- ning namligi ortadi. Natijada yemning orasi qizib ketadi. Ortiqcha namlikda haroratning ko‘tarilishi oziq tarkibidagi yog‘ va uglevod moddalarning bijg‘iy boshlashiga sabab bo‘ladi. Bunday yem achiydi. Yemning ta’mi har vaqt aniq lanavermaydi. Organoleptik baholashda mukammal natija olinmagan holdagina ta’mi aniqlanishi tavsiya eti- ladi. Oziqning ta’mini bilishda o‘rganilishi kerak bo‘lgan yemdan 100 g olinib, uni begona aralashmalardan toza- lanadi. Toza qilingan don mikrotegirmonga solib may- dalanadi. So‘ngra mayda qilingan yemdan chamalab 2 g og‘izga kaft otiladi va uzoq chaynab turib mazasi totiladi. Yemdan og‘izga kaft otishdan oldin va chaynalgandan so‘ng og‘iz bo‘shlig‘i suv bilan chayib tashlanishi kerak. |