246
qolgan holda buyurtmalarni taqsimlash, xom ashyo sotib olish,
ishlab chiqarilgan
mahsulotni sotish uchun o‘zlarining tijorat faoliyatlarini birlashtirib, yagona idora
tuzadi.
Sivilizasiyalashgan raqobat nazariyasi (теория цивилизованной
куренции /
theory of civilized competition)
– firmalarning
vertikal birlashuvi
monopol mavqyeni mustahkamlashga qaratilgan bo‘lib, firmaning bozor
munosabatlari sharoitida tirik qolishini ta‘minlaydi va transaksion xarajatlarning
tejalishiga olib keladi.
Spens modeli (модель Спенса /
model of Spence)
–
oligopoliyaning
Kurno va Shtakelberg modellarida ilgari surilgan g‘oyalarga asoslanib ishlab
chiqarish quvvatini tejash modelidir. Ushbu modelga ko‘ra firmalarning
mustahkam o‘rnashib olishi ularning uzoq muddatli davrda kapital jamg‘arish
imkoniyatini yaratib beradi.
So’rov (опрос /
interview) —
monopoliyaga
qarshi organ rahbari
(o‘rinbosari) tomonidan imzolangan, xo‘jalik yurituvchi subyekt,
davlat
boshqaruvi organlari, mahalliy davlat hokimiyati organlari hamda fuqarolar
tomonidan belgilangan muddatda taqdim etilishi lozim bo‘lgan, tahlil o‘tkazish
uchun zarur ma‘lumot (hujjat, material)lar ro‘yxatini o‘z
ichiga olgan yozma
talabnoma.
Tabiiy monopoliya (естественная монополия /
natural monopoly)
-
tovar bozorining holati bo‘lib, unda texnologik xususiyatlar tufayli muayyan
tovarlar (ishlar, xizmatlar) turlariga bo‘lgan talabni qondirishning raqobatli
sharoitlarini yaratish mumkin emas yoki iqtisodiy
jihatdan maqsadga muvofiq
emas.
Dostları ilə paylaş: 
