O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti f. T. Bazarova

 
Makromarketingga 
quyidagi sohalar: marketing texnologiyasi, 
tovarning sifat va miqdoriy ko‘rsatkichlari, iqtisodiy resurslarni 
kengaytirish va jamlash marketingi, ijtimoiy marketing va h.k. kiritildi. 
Samarali makromarketing tizimi iqtisodiy rivojlanishning mahsulidir. 
Samarali makromarketing tizimi iqtisodiy rivojlanish uchun zarur. 
Rivojlanmagan jamiyat: hamma o‘zi uchun mahsulot ishlab chiqaradi va 
sotuvchilar bo‘lmaydi, vositachilik rivojlanmaydi. Rivojlangan jamiyat: 
hamma narsa bozor orqali, degan g‘oyaga amal qiladi. 
Makromarketing – «mahsulot va xizmatlarini ishlab chiqaruvchidan 
iste’molchiga jamiyat talab va istaklaridan kelib chiqqan holda yetkazib 
beriladigan ijtimoiy jarayondir»: 
- Butun bir tizimni qamrab oladi. 
- Bu samarali va adolatlimi? 
Savdo va moliya sohasida marketing hozirgi kunda juda keng 
qo‘llanmoqda. Turizmning rivojlanishi tabiiyki, turizm marketingini, 
ta’lim xizmati bozorlarining kengayishi ta’lim xizmatlari marketingiga 
ehtiyojni keltirib chiqardi.
Agromarketing 
esa oziq-ovqat mahsulotlari va qishloq xo‘jaligi 
sohasining o‘ziga xos tadqiqotlar kompleksidir. 
Notijorat tashkilotlarda marketing falsafasi vositalariga kompleks 
yondashuv talab etiladi. Bunga sabab quyidagilardir. 
•
Notijorat tashkilotlar maqsadlarining ko‘p qirraliligi va 
daromadni oshirish maqsadining yo‘qligi
•
Qabul qilinayotgan qarorlarning tavakkalchilikka asoslanganligi 
tufayli daromadning pasayishiga olib kelishi 
•
Notijorat tashkilotlar bozorida raqobatning kuchliligi 
•
Davlatning notijorat tashkilotlarga e’tiborining kuchliligi 
Ko‘rib chiqilgan marketing tavsiflaridan tashqari (Amerika, Skan-
dinaviya, G‘arbiy Yevropa) maktablarining marketing klassifikatsiyalari 
mavjud. 
Global marketing
– jahon iqtisodiyotining globallashuv jarayonida 
trans milliy korporatsiyalar tomonidan qo‘llanilayotgan faoliyat bo‘lib, 
zamonaviy telekommunikatsiya va axborot texnologiyalari asosida glo-
bal marketing strategiyalaridan foydalanadi. Jahon yagona bozor, deb 
qaraladi va bir xil marketing strategiyasi qo‘llaniladi. Masalan, “Pepsi 

---

84 
Cola”, “Coca-Cola”, “Macdonalds”, “Adidas”, “Sony”, “Toshiba” va 
boshqa kompaniyalar faoliyati. 
 
4.1- jadval