O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti f. T. Bazarova

To‘g‘ri marketing
- Interaktiv marketing tizimi bo‘lib, iste’mol-
chining istagini uyg‘otish, uning buyurtmasini olish uchun bir yoki bir 
necha media reklama vositalaridan foydalanadi. To‘g‘ri marketingni 
iste’molchidan to‘g‘ri buyurtma olish marketingi ham deyiladi. To‘g‘ri 
marketing xaridorlar bilan uzoq muddatli munosabatlarni o‘rnatish va 
saqlab qolishga imkon beradi. To‘g‘ri marketing - kataloglar, pochta 
orqali to‘g‘ri jo‘natish va telemarketlardan foydalanib savdo qilishni 
bildiradi. 
Tashkilot marketingi
- alohida aniq tashkilotlarga tegishli bo‘lgan 
vaziyatni qo‘llab-quvvatlash yoki o‘zgartirish, shuningdek, kerakli 
muhit tashkil qilish maqsadida qo‘llaniladigan amaliy faoliyat.
9
Ijtimoiy marketing
– ijtimoiy dasturlarni ishlab chiqish, ularni 
amalga oshirish va nazorat qilish bilan bog‘liq bo‘lgan marketing 
faoliyati harakatlaridir. 
Ijtimoiy- etik marketing – 
bu marketing turi uzoq muddatga 
mo‘ljallangan marketing faoliyati bo‘lib, iste’molchilar talab va 
ehtiyojlardan kelib chiqqan holda korxonaning kelgusidagi faoliyati 
haqida qaror qabul qilish. Bu jarayonda mahsulotlar ekologik sofligi va 
korxonaning atrof-muhitga zarar yetkazmasligiga alohida e’tibor 
qaratiladi.
Hozirgi vaqtda egomarketing, g‘oyalar marketingi, xizmatlar 
marketing rivojlanib bormoqda. 
 
4.3. Marketingning ichki va tashqi soha tushunchalari va ularning 
o‘zaro bog‘liqligi 
Marketingning funksiyasi juda keng bo‘lishi yoki savdo-sotiq va 
reklama bilan chegaralanishi mumkin. Marketingning roli qancha 
ahamiyatli bo‘lsa, korxonaning kuchli marketing sohasini (potensialini) 
yaratish ehtimoli shunchalik kuchli bo‘ladi. Korxonaning marketing 
9
Marketing, Bozorshunoslik / A.Soliyev, S.Buzrukxonov /T.: IQTISOD-MOLIYA, 2010 y.

---

86 
sohasi uning 3 xil ishlab chiqarish funksiya holatini: analitik, ishlab 
chiqarish va savdo, kommunikativ sohasini aks ettiradi. 
Analitik soha: 
- Marketing tadqiqotini o‘tkazish qobiliyatini. 
- Firma raqobatda aniq ustuvorlikka ega bo‘la oladigan segmentni 
tanlay olish qobiliyatini. 
-Korxonaning marketing axborot tizimini shakllantiradi
.