38
bo„lmaydigan tasodifiy sabablarga bog„liq bo„lgan hamda
sinash natijasida bitta
mumkin bo„lgan qiymat qabul qiluvchi miqdorga aytiladi.
Diskret (uzlukli) tasodifiy miqdor
deb, ayrim, ajralgan qiymatlarni ma‟lum
ehtimollar bilan qabul qiluvchi miqdorga aytiladi. Diskret
tasodifiy miqdorning
mumkin bo„lgan qiymatlari soni chekli yoki cheksiz bo„lishi mumkin.
20 ta talabalar ichida o„g„il bolalar soni 0,1,2,.........20 qiymatlarni qabul qilish
mumkin bo„lgan tasodifiy miqdordir.
Uzluksiz tasodifiy miqdor
deb chekli yoki
cheksiz oraliqdagi barcha
qiymatlarini qabul qilishi mumkin bo„lgan miqdorga aytiladi.
To„pdan otilgan snaryadning uchib o„tgan masofasi tasodifiy miqdordir. Bu
miqdorning mumkin bo„lgan qiymatlari (A, B) oraliqqa tegishlidir.
Diskret tasodifiy miqdorning matematik kutilishi
deb,
uning barcha mumkin
bo„lgan qiymatlarini mos ehtimollarga ko„paytmalari yig„indisiga aytiladi:
n
i
i
i
n
n
p
x
p
x
p
x
p
x
X
М
1
2
2
1
1
...
)
(
(3.1)
Matematik kutilishning xossalari.
1. O„zgarmas miqdorning matematik kutilishi shu o„zgarmasning o„ziga teng:
C
C
M
)
(
(3.2)
2. O„zgarmas ko„paytuvchini matematik kutilish
belgisidan tashqariga
chiqarish mumkin:
)
(
)
(
X
CM
CX
M
(3.3)
3. Ikkita erkli
X
va
U
tasodifiy miqdorlar ko„paytmasining matematik kutilishi
ularning matematik kutilishlari ko„paytmasiga teng:
)
(
)
(
)
(
Y
M
X
M
XY
M
(3.4)
4.
Ikkita
tasodifiy
miqdor
yig„indisining
matematik
kutilishi
qo„shiluvchilarning matematik kutilishlar yig„indisiga teng:
)
(
)
(
)
(
Y
M
X
M
Y
X
M
(3.5)
