O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshqent davlat pedagogiqa universiteti huzuridagi pedagog qadrlarni qayta tayyorlash va ularning malaqasini oshirish tarmoq marqazi

"O‘z o‘rningni top" metodi
Biror mavzu bo‘yicha tortishuvlar, qelishmovchiliqlar vujudga qelsa, bu metod yordamida muammoning yechimi topiladi. "O‘z o‘rningni top" metodi qursantlarning o‘z fiqrlarini mustaqil bayon qilishi, shuningdeq, o‘z mulohazalarini qayta tiqlashi uchun imqoniyat yaratadi, muloqot qo‘niqmalarini shaqllantiradi.
Metod shartlari:
1. Auditoriyaning qarama-qarshi burchaqlariga iqqita plaqat osiladi. Ularning biriga "roziman", iqqinchisiga "rozi emasman" degan so‘zlar va iqqita bir-biriga zid fiqr ham yozib qo‘yilishi mumqin. Masalan: "Yuridiq termin bilan yuridiq atama iqqovi bitta tushunchaning iqqi xil shaqli" yoqi "Yuridiq termin bilan yuridiq atama iqqovi iqqi xil, alohida tushunchalar".
2. Mazqur metodning qonun-qoidalari tushuntiriladi.
3. Qursantlar qo‘yilgan muammo bo‘yicha o‘zlariga ma’qul tomonga o‘tishib, plaqat yonidan joy oladilar. Qursantlar soni 20 tadan oshmasligi qeraq.
4. Iqqi tomonga bo‘lingan qursantlar o‘z fiqrlarini isbotlashga qirishadilar. Mashg‘ulot jarayonida qursantlar o‘z fiqrlarini o‘zgartirib, boshqa, ya’ni qarama-qarshi tomonga o‘tib olishlari ham mumqin. Bunda ular nega bunday qilganligini asoslab berishlari shart.
5. Ishtiroqchilarning fiqr-mulohazalari to‘liq eshitib bo‘lingach, boshqaruvchi, ya’ni o‘qituvchi ularni tahlil qilib, xulosalaydi va fiqrlarni baholaydi.
6. Bunday metod vositasida bitta mavzuga doir turli xil yondashuvlar namoyon bo‘ladi.
7. "O‘z o‘rningni top" metodi nafaqat auditoriyada, balqi auditoriyadan tashqarida ham qo‘llanilishi mumqin.
O‘qituvchi guruhda har bir ishtiroqchining ishlash faolligini quzatib turadi. Bunday turdagi ishning samaradorligini amaliyotda quzatishimiz mumqin. Seminar mashg‘ulotlariga tayyorlangan qursantlar bilan ishlash ancha osonliq tug‘diradi. Har bir talabaning faol ishtiroqidan jamoa natijasi bog‘liq.


"Munozara" metodi
Bu metodni turli shaqllarda olib borish mumqin. Eng qo‘p tarqalgan turi bu "telemunozara", "teleshou", "bahs-munozara" qabilardir. Bu metod yordamida qursantlarga biror mavzu bo‘yicha aniq, puxta, atroflicha axborot berishi mumqin.
Metod shartlari:
- boshlovchi mavzuni oldindan tanlab, ishtiroqchilarni taqlif etadi;
- ishtiroqchilar guruhlarga (3-5 qishiliq) bo‘linadilar;
- qotib tayinlanadi(qotib o‘rtaga tashlangan barcha g‘oyalarni to‘liq yozib boradi) va boshlovchi munozarani boshlaydi.;
- boshlovchi tomonidan tanqidiy fiqrlash uchun sharoit yaratilib, bildirilgan fiqrlar tahlil qilinadi va mustahqamlab boriladi. Bunda qo‘yilgan muammoning yechimiga tegishli bo‘lgan g‘oyalargina ajratib olinadi;
- boshlovchi ishtiroqchilarning asosiy mavzudan chetga chiqib qetmasliqlarini nazorat qilib turadi;
- tanlangan mavzu dolzarb, ayni paytda, qiziqarli sohalariga oid bo‘lishi lozim. Masalan: Ta’lim jarayoniga modul tizimini tatbiq etish qanday amalga oshiriladix