O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat sharqshunoslik instituti mikro makro iqtisodiyot fanidan ma’ruzalar matni toshkent – 2013

3. Inflyatsiya va ishsizlik o’rtasidagi bog’liklik. Fillips egri chizig’i. 
Iqtisodiyot o’z rivojlanishida potensial darajaga yaqinlashgan shariotda yoki 
bandlilik darajasini oshirish yoxud inflyatsiya darajasini pasaytirish kabi muqobil
variantlardan birini tanlashga majbur bo’linadi. Chunki qisqa muddatli davrda 
ishsizlik va inflyatsiya darajalari o’rtasida teskari bog’liqlik mavjud. Ishsizlik va

---

inflyatsiya ko’rsatkichlari o’rtasidagi o’zaro bog’liqlik ingliz iqtisodchisi

A.V.Fillips tomonidan aniqlangan va Fillips egri chizig’i (1 -chizma) deb ataladi.
Fillips egri chizig’i ishsizlik va inflyatsiya darajalari o’rtasidagi teskari
bog’lig’likni xarakterlaydi.


Fillips egri chizig’i


1-chizma. Fillips egri chizig’i 
Mamlakat iqtisodiyotining xususiyatiga ko’ra, shuningdek, inflyatsiyaning
qaysi turi mavjudligiga qarab Fillips egri chizig’idagi inflyatsiya va ishsizlik 
darajalarining kombinatsiyasi farq qilishi mumkin. Bunday tanlov kutilayotgan
inflyatsiyaning sur’atiga bog’liq. Kutilayotgan inflyatsiya darajasi qanchalik 
yuqori bo’lsa ishsizlikning har qanday darajasida (sur’ati past bo’lgan inflyatsiya
darajasiga nisbatan) haqiqiy inflyatsiya darajasi yuqori bo’ladi.
Ouken qonuniga ko’ra YAIMning uzilishi, ya’ni (Yh – Yp) / Yp miqdor
davriy ishsizlikning o’zgarishiga bog’liq. 
Hukumat Fillips egri chizig’iga asoslanib, qisqa davr uchun, iqtisodiy
siyosat maqsadlaridan kelib chiqib ishsizlik va inflyatsiya darajalarining istalgan 
kombinatsiyasini tanlashi mumkin.

4. Antiinflyatsiya siyosati va jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi 

sharoitida uni amalga oshirish xususiyatlari. 
Antiinflyatsiya siyosati-baholar umumiy darajasini barqarorlashtirish, 
inflyatsion keskinlikni yumshatishga yo’naltirilgan makroiqtisodiy siyosat.
Antiinflyatsiya siyosati inflyatsiyani yuzaga keltirgan sabablarni tugatishga 
qaratilgan faol va inflyatsiya sharoitlariga moslashishga qaratilgan passiv
ko’rinishda bo’lishi mumkin.