O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

Yalpi ichki mahsulot 
(YaIM)
 
– mamlakat iqtisodiy faoliyatining muayyan 
davr davomidagi umumiy natijalarini tavsiflaydigan ko’rsatkich. Mamlakat hududida 
joylashgan barcha korxonalar (chet el va qo’shma korxonalari ham shu hisobga 
kiradi) jami ishlab chiqarish omillari bilan ishlab chiqarilgan tovarlar va 
xizmatlarning bozor qiymatlaridagi ifodasi bo’lib, uning miqdori milliy hisoblar 
tizimi asosida hisoblab chiqiladi. 
Yalpi milliy mahsulot 
(YaMM)
 
– mamlakatning ma’lum muddat ichida 
umumiy iqtisodiy faoliyatini tavsiflovchi yakuniy makroiqtisodiy ko’rsatkichlaridan 
biri. YaMM davlatning bozor narxlarida ifodalangan barcha birlamchi daromadlari 
(ularning mamlakat hududida yoki uning tashqarisida ishlab chiqarish omillari tufayli 
yuzaga kelishidan qat’iy nazar) jami yig’indisini ko’rsatadi. YaMM milliy hisoblar 
tizimi asosida hisoblanadi. 

---

288 
«O’zbekinvest» eksport-import milliy sug’urta kompaniyasi 
– yagona 
korporativ tizimga ega bo’lgan ko’p tarmoqli sug’urta kompaniyasi. Vazirlar 
Mahkamasining 1994 yil 13 apreldagi tegishli Qaroriga muvofiq milliy sug’urta 
kompaniyasi tarzida tashkil etilgan. 1997 yil 28 fevraldan hukumatning eksport va 
import sug’urtasi bo’yicha maxsus sug’urta agenti maqomidagi O’zbekiston 
Respublikasi eksport-import milliy sug’urta kompaniyasi. 
O’zbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy faoliyat Milliy banki 
– yirik kredit-
moliya muassasasi. O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 1991 yil 7 sentyabrdagi 
Farmoniga ko’ra tashkil etilgan. Muassisi O’zbekiston Respublikasi Vazirlar 
Mahkamasi. Bank loyihalarni moliyalashtirish, universal tijorat, investitsiyalarni 
yo’naltiruvchi va chakana bank vazifalarini bajaradi. 
Qimmatli qog’ozlar 
–
 
1) o’z egasiga mulkka egalik huquqini va daromad 
ko’rinishida muayyan pul summasini olish huquqini beradigan pul yoki tovar 
hujjatlari (aktsiya, obligatsiya, akkreditiv, veksel, chek va b.); 2) o’zining egasiga 
dividend va foiz ko’rinishida daromad olish huquqini beruvchi mulk tituli. Ularning 
tarkibiga aktsiyalar, obligatsiyalar va boshqalar kiradi.
Qurilish 
– moddiy ishlab chiqarishning yirik sohalaridan biri; turli 
maqsadlardagi bino va inshootlarni qurish va rekonstruktsiya qilish; ishni yuritish 
uchun foydalaniladigan hudud bilan birga qurilayotgan bino (inshoot), keng ma’noda 
yaratuvchilik jarayoni. Tugallangan va foydalanishga topshirish uchun tayyorlangan 
ishlab chiqarish korxonalari, turar-joylar, jamoat binolari, inshootlari va boshqa 
ob’ektlar qurilishi mahsuloti hisoblanadi. Qurilishda ishlab chiqarish tsikli nisbatan 
uzun bo’lib (bir necha oydan bir necha yilgacha), ishlab chiqarish jarayoni turli ob-
havo sharoitida ochiq usulda olib boriladi. Pudrat va xo’jalik usulidagi qurilishni va 
montaj ishlarini, shuningdek, bino, inshootlarni kapital ta’mirlash ishlarini qurilish 
tashkilotlari va maxsus tashkilotlar; loyihalash, loyiha-konstruktorlik va qidiruv 
tashkilotlari; foydalanishga topshirish va qidiruv-parmalash tashkilotlari amalga 
oshiradi.