O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi urganch davlat universiteti Sirtqi bo’limi

Darsning metodi: suhbat, izlanish metodi
DARSNING BORISHI:
1.Uy vazifasi tekshiriladi.
2. “” mavzusi esga tushiriladi.
O’quvchilar diqqatiga quyidagi lar havola qilinadi:
1. O’qituvchi bolalarni o’qitadi. 
2. Kuzda har xil mevalar pishadi. 
3. Tikuvchi kiyimlarni tikadi. 
4. O’quvchilar kitoblarni sevib o’qiydilar.
– nimalardan tashkil topadi?
– Og’zaki nutqda biz bir ni ikkinchisidan qanday ajratamiz?
– Yozuvda ning boshi va oxiri qanday belgilanadi?
O’qituvchi yuqoridagi savol-javobdan so’ng, o’quvchilar javobini umumlashtiradi:
– Demak, tugallangan mazmun bildiradi. oxiriga uning mazmuniga qarab nuqta, so’roq va undov belgisi qo’yiladi. so’zlardan tuzilib, uning birinchi so’zi bosh harf bilan yoziladi.
3. O’qituvchi o’quvchilar diqqatini jadvalga qaratadi. Har bir quyidagicha tahlil qilinadi: 
– Birinchi da kim haqida aytilgan?
– “O’qituvchi” so’ziga savol bering? (Kim?) Uning tagiga bir chiziq chizamiz (O’qituvchi jadvalga chizadi).
– O’qituvchi haqida nima deyilgan?
– “O’qitadi” so’ziga savol bering (Nima qiladi?). Uning tagiga ikki chiziq chizamiz (O’qituvchi jadvalga chizadi).
– Ikkinchi nima haqida aytilganligini qaysi so’z bildiryapti? (Mevalar) Bu so’zga savol bering (Nimalar?). Tagiga chizamiz.
– Mevalar haqida nima deyilgan? (pishadi) Tagiga chiziladi.
SH u tariqa keyingi lar ham tahlil qilinadi. SHundan so’ng o’qituvchi tagiga chizilgan so’zlar ning asosiy mazmunini bildirishini, yana shunday so’zlar ishtirokisiz hosil bo’lmasligini, agar ning asosini bildiruvchi so’zlardan loaqal bittasi ham da ishtirok etmasa, mazmun jihatdan yakunlanmay qolishi yoki noaniq bo’lib qolishi tushuntiriladi. Bu holatlar misollar bilan ko’rsatiladi. Masalan, “O’quvchilar maktabga boradilar” ida ning asoslaridan biri – “o’quvchilar” so’zi tushib qolsa, imiz noaniq bo’lib qoladi, o’quvchilar haqida nima deyilgan so’z (boradilar) tushib qolsa, mazmun ifodalamaydi.
Darslikdagi qoida o’qitiladi.
4. Darslik bilan ishlash. 261-mashq yozma bajariladi. O’quvchilar matnda nechta mavjudligini, ning grammatik asoslarini o’qituvchi yordamida topadilar va ularning tagiga chizadilar. 262-mashq yuqoridagi mashq asosida o’quvchilar tomonidan mustaqil bajariladi (Bunda o’quvchilar ushbu mashqni maxsus mustaqil ish daftarlariga yozib o’qituvchiga topshiradilar).
O’qituvchi dagi so’roqlar o’rniga qo’yish uchun kerakli bo’lgan so’zlarning rasmlarini ko’rsatadi (shifokor, mushuk, tuya). O’quvchilar tayanch so’zlar yordamida larni o’qiydilar va lar og’zaki tahlil qilinadi.
6. Taxminiy tayyorgarlik ko’rib, bog’lanishli tuzish va uni yozish.
Texnik vosita orqali “Bog’bonlarga yordam” lavhalari ko’rsatiladi va hikoya yozish topshiriladi. tuzishda har bir so’zni takroriy ishlatishning oldini olish uchun ma’nosi yaqin so’zlardan foydalanish tushuntiriladi (masalan: bolalar, qizlar, o’quvchilar, o’rtoqlar).