O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta ta`lim vazirligi o‘zbekiston respublikasi sog‘liqni saqlash vazirligi

7.3-§. Excel elektron jadval dasturi da ishlash.

Excel muharriri menyusi oynani yuqori qismida joylashgan bo’lib u 8 bo’limdan iborat: Файл, Правка, Вид, Вставка, Форамат, Сервис, Таблица va Окно. Bu bo’limlar yordamida biz matn fayllari, matn, rasm va istalgan obyektlar ustidan har hil amallarni bajarishimiz mumkin. Endi bu bo’limlar bilan yaqinroq tanishaylik.

7.1-rasm. Excel dasturi interfeysi
Fayl menyu komandalarining mazmuni:
1. Создать - Yangi ish kitobini yaratish, tayyor shablondan foydalanish mumkin.
2. Открыть - Mavjud ish kitobini ochish.
3. Закрыть - Joriy ish kitobini berkitish.
4. Сохранить - Joriy ish kitobini xotirada saqlab qo’yish.
5. Сохранить как . . . - Joriy ish kitobini yangi nom ostida saklab qo’yish yoki boshqa biror bir katalogga joylashtirish.
6. Сохранить рабочую Область . . . - Berilgan konfiguratsiya ishlash imkoniyatini saqlagan holda ekranning ko’rinishini va sistema sozlanish holatini saqlab qo’yish.
7. Свойства - Joriy ish kitobini xususiyatlari xaqidagi ma’lumotlaraks etgan va zaruriyat bo’lganda, o’zgartirishlar kiritish mumkin bo’lgandagi dialog oyna.
8. Доступ . . . - Faylga bir qator qo’shma murojaatlar holatini o’rnatish yoki bekor qilish.
9. Параметры страницы . . . - Ishchi saxifa, varaq chegaralari, qolontitul va pechatlashga oid parametrlardan iborat dialog oynasini hosil qilish.


7.2-rasm. Excelda sahifa kattaliklarini sozlash.

СТРАНИЦА qismi yordamida varaqa razmeri va ko’rinishini, ПОЛЯ qismi yordamida esa xoshiyalar xajmini o’zgartirishimiz va jadvalni varaqada joylanishini sozlaymiz. КОЛОНТИТУЛЫ qismi yordamida biz yuqoridagi va quyidagi qolontitullarni sozlaymiz va ularni yaratamiz. ЛИСТ qismi yordamida yeea bosmaga chikdigan soxani va qaysi satrlar va ustunlar har bitta varaqada chiqishini, varaqalarni pechatlash tartibini sozlaymiz.

10. Область печати - Bosmaga chiqarish uchun kataklari (xona) diapazonini berish (Задать) yoki olib tashlash (Убрать).
11. Предварительный просмотор - Bosmaga tayyorlangan hujjatni sahifaga joylashishini oldindan ko’rish.
12. Печать - Faylni bosmaga chiqarish.
13. Отправить - Faylni boshqa kompterga jo’natish
14. Свойства - Fayl haqida ma’lumotlarsaqlash
Yordamchi tugmalar satridagi ko’p tugmalari bizga Microsoft Word dasturi orqali tanish bo’lib ular ГЛАВНАЯ panellari. Ammo Shusatrlarda joyldashgan bir nechta tugmalar faqat Microsoft Excel dasturiga xos bo’lgan. Shuning uchun Shu star tugmalari bilan yana bir bor tanishaylik.