O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta

 
69 
3.4.  Mustaqil  ishlashlari  uchun  vazifa  beradi:  (1)  keyingi 
seminar  mashg‘ulotiga  mustaqil  tayyorlanishlari  uchun 
nazorat savollariga og‘zaki javob berish.  
 
 
Vazifani yozib oladilar. 
 
1-ilova 
Ekspert guruhlari ish natijalarini baholash mezonlari 
M e z o n l a r  
Maks. 
ball 
Guruh faoliyati natijalarini bahosi 
Ma‘lumotning to‘laligi 
1,0 
 
 
 
 
Ma‘lumotning aniq, chizmali tarzda taqdim 
etilganligi 
0,5 
 
 
 
 
Guruh ishtirokchilarining faolligi (to‘ldirish, savollar 
berish, javoblar berish) 
0,5 
 
 
 
 
Ballarning maksimal hajmi 
2 
 
 
 
 
 
1,5 – 2 ball - «a‘lo» 
1,0 – 1,4 ball - «yaxshi»  
0,5 – 0,9 ball - «qoniqarli» 
0 - 0,4 ball - «qoniqarsiz» 
 
2-ilova 
 
«Koop-koop» («Birgalikda o’qiymiz») texnikasini o’tkazish qoidasi 
Faoliyat 
bosqichlari 
Faoliyat mazmuni 
Ta‟lim beruvchi 
Ta‟lim oluvchi 
1. 
Turli  xil  o‘zlashtirish  darajalariga  ega 
bo‘lgan,  3  va  5  kishidan  iborat  kichik 
guruhlarni tashkil qiladi 
 
2. 
Har bir guruhga butun o‘quv guruhi ishlashi 
lozim bo‘lgan, mavzuning bir bo‘lagi bo‘lib 
hisoblangan,  bitta  topshiriq  beradi.  Ekspert 
varaqlarini tarqatadi. 
Guruh a‘zolari o‘zaro topshiriqlarni bo‘lib 
olishadi. 
3. 
Topshiriqni  muvaffaqiyatli  bajarilishini  va 
muomala madaniyatini nazorat qiladi. 
3.1.  Hamma  topshiriqni  mustaqil  bajaradi, 
mavzular bo‘yicha mustaqil ishlaydi. 
3.2.  Guruh  a‘zolarining  mini-ma‘ruzalarini 
tinglaydi.  Umumiy  ma‘ruza  tayyorlanadi. 
Ma‘ruzani o‘qish uchun spiker tayinlanadi. 
4. 
Guruhlarda  ish  yakunlanishini,  va  ish 
natijasi taqdim etilishini e‘lon qiladi. 
Guruh-spikeri 
ma‘ruzaning 
taqdimotini 
o‘tkazadi. 
5.  
Natijalarni tahlil qiladi va baholaydi, g‘olib 
guruhlarni aniqlaydi. 
 
 
3-ilova 
Guruhlarning bilim va ko‟nikmalarini baholash mezonlari 
Topshiriqlar, baholash ko’rsatkichlari va mezonlari 
1-guruh 
2-guruh 
3-guruh 
1-topshiriq: (1 ball) 
 
 
 
- savol to‘g‘ri bajarilishi (0,5 ball) 
 
 
 
- guruhning faolligi (0,5 ball) 
 
 
 
2-topshiriq: (1 ball) 
 
 
 
- mavzuning to‘liq yoritilishi (0,5) 
 
 
 
- taqdimotning ko‘rgazmaliligi (0,3) 
 
 
 
- guruhning faolligi (0,2) 
 
 
 
 Jami: (2 ball) 
 
 
 
 
1,5 – 2 ball - «a‘lo» 
1,0 – 1,4 ball - «yaxshi»  
0,5 – 0,9 ball - «qoniqarli» 
0 - 0,4 ball - «qoniqarsiz» 
 
 

---

 
70 
4-ilova 
PINBORD TEXNIKASI 
 
Pinbord texnikasi 
(inglizchadan: pin – mahkamlash, board – doska) 
muammoni hal qilishga oid fikrlarni tizimlashtirish  
va guruhlashni amalga oshirishga, jamoa tarzda  
yagona yoki aksincha qarama-qarshi  
pozisiyani shakllantirishga imkon beradi 
 
 
 
 
O‘qituvchi taklif etilgan muammo bo‘yicha o‘z nuqtai nazarlarini  
bayon qilishni so‘raydi. To‘g‘ridan-to‘g‘ri yoki ommaviy aqliy  
hujumning boshlanishini tashkil qiladi (rag‘batlantiradi) 
 
 
 
 
Fikrlarni taklif qiladilar, muhokama qiladilar, baholaydilar 
va eng optimal (samarali) fikrni tanlaydilar. Ularni tayanch  
xulosaviy fikr (2 ta so‘zdan ko‘p bo‘lmagan) sifatida alohida  
qog‘ozlarga yozadilar va doskaga mahkamlaydilar 
 
 
 
Guruh namoyondalari doskaga chiqadilar va maslahatlashgan holda: 
1) yaqqol xato bo‘lgan yoki takrorlanayotgan fikrlarni olib tashlaydilar; 
2) bahsli bo‘lgan fikrlarni oydinlashtiradilar; 
3) fikrlarni tizimlashtirish mumkin bo‘lgan belgilarini aniqlaydilar; 
4) shu belgilar asosida doskadagi barcha fikrlarni (qog‘oz va raqlaridagi) guruhlarga ajratadilar; 
5) ularning o‘zaro munosabatlarini chiziqlar yoki boshqa belgilar yordamida ko‘rsatadilar: 
kollektivning yagona yoki qarama-qarshi pozisiyalari ishlab chiqiladi. 
 
 
 

---

 
71 
 
6-mavzu:  
DIQQAT  VA  KASB  TANLASH 
(ma‘ruza – 2 soat, seminar mashg‘uloti – 2 soat) 
 
9.1. Ma‟ruzada ta‟lim texnologiyasi 
O’quv soati: 2 soat 
Talabalar soni: 
O’quv mashg’ulotining shakli 
Muammoli ma‘ruza  
 
Mavzu rejasi 
1. Diqqаtning turlari va  ularning xususiyatlаri. 
2.Shaxs  diqqаtning rivojlanishi. 
3. Diqqаtning tuzilishi. 
4. Kasblarning shaxs diqqatiga qo`yadigan talablari. 
Mashg’ulotning  maqsadi  Talabalarga  diqqat,  uning  umumiy  xususiyatlari,  fiziologik  mexanizmlari,  tuzilishi 
haqida amaliy ko‟nikmalarni shakllantiris, diqqatni jalb etishning universal qoidalarini o‟zlashtirish. 
Pedagogik vazifalar: 

 
Bilish jarayonlari va professional 
faoliyat to‘g‘risida tushuncha berish; 

 
Diqqat tog‘risida qisqacha tasnifini 
tushuntirish; 

 
Diqqatning umumiy xususiyatlari 
haqida tushuncha berish; 

 
Kasblarning shaxs diqqatiga qo`yadigan 
talablari.haqida tushuntirish; 

 
Diqqatning tuzilishi haqida ma‘lumot 
berish. 
O’quv faoliyati natijalari: 

 
Professional  bilimdonlik.  Bilish  jarayonlari  va  ularning 
umumiy xususiyatlari to‘g‘risida tushuncha hosil bo‘ladi; 

 
Diqqat tog‘risida ma‘lumotga ega bo‘ladilar; 

 
Diqqatning  umumiy  xususiyatlari,  Diqqatni  jalb  etishning 
universal qoidalari (qonunlari) haqida bilimga ega bo‘ladilar; 

 
Kasblarning  shaxs  diqqatiga  qo`yadigan  talablari.  haqida 
to‘liq axborot oladilar; 

 
Diqqatning tuzilishi haqida ma‘lumot berish. 
Ta’lim metodlari 
Ma‘ruza,  savol-javob,  suhbat,  munozara,    ―Blits  so‘rov‖, 
―Klaster‖ usullari. 
Ta’lim vositalari 
Ma‘ruza  matni,  kompyuter  texnologiyalari  format  qog‘ozlari, 
markerlar, skotch,  
Ta’lim shakllari 
Frontal, guruhlarda ishlash. 
O’qitish shart-sharoiti 
Texnik  vositalardan  foydalanish  va  guruhlarda  ishlashga 
mo‘ljallangan auditoriya 
Monitoring va baholash 
Og‘zaki nazorat, savol-javob, reyting tizimi asosida baholash. 
Ma‟ruzaning texnologik xaritasi 
 
Faoliyat 
bosqichlari 
Faoliyat mazmuni 
O’qituvchining 
Talabaning 
I. Kirish 
bosqichi 
(10 daqiqa) 
Tayyorlov bosqichi 
Asosiy muammo va yakuniy xulosani ishlab chiqadi.  
Kichik  muammolar  va har bir kichik  muammo bo‘yicha 
oraliq xulosalar ishlab chiqadi.  
Talabalarning  faol  va  ongli  ishtirokini,  hamda  kichik  va 
asosiy 
muammolarning 
yechimini 
topishni 
ta‘minlaydigan yo‘naltiruvchi savollar ro‘yxatini tuzadi. 
Muammoga kirish usul va vositalarini aniqlaydi. 
1.1.  Mavzuning  nomi,  o‘quv  maqsadi,  kutilajak  o‘quv 
natijalarini  e‘lon  qiladi.  O‘quv  mashg‘uloti  muammoli 
shaklda o‘tkazilishini tushuntiradi.  
Mavzu 
bo‘yicha 
berilgan 
ma‘ruza  matnini  o‘qib,  o‘rganib 
chiqadi. 
Eshitadi, yozib oladi. 
II. Asosiy 
bosqich 
(60 daqiqa) 
2.1.  Suhbat  shaklida  talabalar  bilimlarini  faollashtiradi. 
Bunda ularga quyidagi savollarni beradi:  
- Bilish jarayonlari deganda psixologiyada aynan nimalar 
nazarda tutiladi? 
-  Bilish  jarayonlari  va  ularning  umumiy  xususiyatlari 
nima bilan izohlanadi? 
- Diqqat qanday turlarga bo‘linadi?  
- Diqqat deb nimaga aytiladi? 
 Bilimlarni  faollashtirish  jarayonida  talabalarning  o‘quv 
muammosi  yechimini  topish  faoliyatini  faollashtirishga 
yordam  beradigan  ma‘lumotlar  ko‘lami  darajasini 
aniqlaydi. 
2.2.  Muammoli  vaziyatlar  mavjud  obyektlarni  aniqlash 
Suhbatga kirishadi. 
 
Savollarga 
javob 
berishadi. 
Berilgan 
javoblarni 
o‘zaro 
to‘ldirishadi. 
 
Eshitadilar.  Muammoni  yozib 
oladilar. 
Muammoni 
dab-durustdan 
yechimini 
topish 
mumkin 
emasligini 
anglab 
yetadilar. 
Yuzaga  kelgan  qiyinchiliklarni 
hal  etish  bo‘yicha  fikrlarini 

---