O`zbekiston Res’ublikasi Oliy va O`rta mahsus ta`lim vazirligi
Yüklə 0,56 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Sotib olish qiymatiga
Debet 8310 «Oddiy aksiyalar», 8320 «Imtiyozli aksiyalar» Kredit 8610 « Sotib olingan xususiy oddiy aksiyalar» va 8620 «Sotib olingan xususiy imtiyozli aksiyalar» Sotib olish qiymatidan ortiq qismiga Debet 9690 «Moliyaviy faoliyat bo‘yicha harajatlar», 8410 «Emission daromad» Kredit 8610 « Sotib olingan xususiy oddiy aksiyalar» va 8620 «Sotib olingan xususiy imtiyozli aksiyalar». Sotib olish qiymatidan past qiymatga qayta sotib olingan aksiyalar bekor qilinganda quyidagi yozuvlar qilinadi: Sotib olish qiymatiga Debet 8310 «Oddiy aksiyalar», 8320 «Imtiyozli aksiyalar» Kredit 8610 « Sotib olingan xususiy oddiy aksiyalar» va 8620 «Sotib olingan xususiy imtiyozli aksiyalar» Sotib olish qiymatidan past qismiga 11 Debet 8310 «Oddiy aksiyalar», 8320 «Imtiyozli aksiyalar» Kredit 9590 «Moliyaviy faoliyatdan olingan boshqa daromadlar» Hususiy kapitalning tarkibiy elementi bo‘lgan qo‘shilgan kapital quyidagi ikkita holatda vujudga kelishi mumkin: Korxona aksiyalari nominal qiymatidan yuqori qiymatga sotilganda. Ushbu holatda sotish va nominal qiymatlar o‘rtasida vujudga kelgan farq emissiya daromadi deb ataladi. Ushbu daromad qo‘shilgan kapitalni tashkil etadi va maxsus 8410 “Emission daromad” schyotining kreditida pul mablag‘lari schyotlarining (5010, 5110 va boshqalar) debeti bilan korrespondensiyalangan holda aks ettiriladi. Emission daromad korxonalarning soliqga tortiladigan daromadiga kiritilmaydi. Kelgusida emission daromad aksiyalarni nominal qiymatidan past qiymatda sotishdan ko‘rilgan zararlarni, shuningdek sotib olingan xususiy aksiyalarini bekor qilishdan ko‘rilgan zararlarni qoplash uchun ishlatiladi. Ushbu operatsiyalar“ 8410 “Emission daromad” schyotining debetida, shuningdek 8610 “ Sotib olingan oddiy xususiy aksiyalar”, 8620 “ Sotib olingan imtiyozli xususiy aksiyalar” schyotlarining kreditida aks ettiriladi. Emission daromad sifatida to‘planib qolgan qo‘shilgan kapital faqatgina korxona tugatilishida taqsimlanmagan foydaga qo‘shiladi va ta’sischilar o‘rtasida taqsimlanadi. Ustav kapitalini shakllantirish davrida valyuta kursalari o‘rtasida farq vujudga kelganda. Bunday qo‘shilgan kapital, odatda, chet el investitsiyasi kiritilgan qo‘shma korxonalarda mavjud bo‘lishi mumkin. Ustav va ta’sis shartnomasiga muvofiq chet el investorining qo‘shma korxonaning ustav kapitaliga hissasi korxonaning davlat ro‘yxatidan o‘tgan sanasidagi rasmiy kurs bilan baholanadi. Shuning uchun chet el investori tomonidan hissani haqiqatda kiritilishi vaqtida vujudga kelgan valyuta kurslari o‘rtasidagi ijobiy va salbiy farqlar ustav kapitaliga tegishli bo‘lmaydi va ular qo‘shma korxonada alohida 8420 “ Ustav kapitalini shakllantirishda vujudga kelgan kurslar o‘rtasidagi farq” schyotida hisobga olinadi. Valyuta kurslari o‘rtasida vujudga kelgan ijobiy farq, bir tomondan, investorning hissasi sifatida kiritilgan uzoq va qisqa muddatli aktivlarning ( asosiy 12 vositalar, nomoddiy aktivlar, TMB, pul mablag‘lari) qiymatiga qo‘shiladi (ya’ni 0110-0190, 0410-0490, 1010-1090, 2810, 2910-2990, 5010, 5110, 5210, 5210 va boshqa schyotlar debetlanadi), ikkinchi tomondan, qo‘shilgan kapital sifatida tan olinadi va 8420 “Ustav kapitalini shakllantirishda vujudga kelgan kurslar o‘rtasidagi farq” schyotining kreditida aks ettiriladi. Xuddi emission daromadga o‘xshab, valyuta kurslari o‘rtasidagi ijobiy farqlar evaziga vujudga kelgan ushbu qo‘shilgan kapital ham soliqga tortiladigan daromadga kiritilmaydi, u faqatgina korxona tugatilishida taqsimlanmagan foydaga qo‘shiladi va ta’sischilar o‘rtasida taqsimlanadi. Agar yualyuta kurslari o‘rtasida salbiy farq vujudga kelsa, u holda ushbu farq 8420 “Ustav kapitalini shakllantirishda vujudga kelgan kurslar o‘rtasidagi farq” schyotining debetida va 4610 « Ta’sischilarning ustav kapitaliga hissalari bo‘yicha qarzi» schyotining kreditida aks ettiriladi. Kurslar o‘rtasidagi vujudga kelgan salbiy farq korxonaning zarariga olib boriladi va uning umumho‘jalik faoliyatidan olingan foydasidan qoplanadi. Ushbu zarar 8420 “Ustav kapitalini shakllantirishda vujudga kelgan kurslar o‘rtasidagi farq” schyotining kreditida va 9620 « Valyuta kurslari farqida ko‘rilgan zararlar» schyotining debetida aks ettiriladi. Yüklə 0,56 Mb. Dostları ilə paylaş:
|