99
hujum qilib, ularni tor-mor etadi. Bu Ja-
loliddinning dushman ustidan qozongan
dastlabki yirik g‘alabasi edi.
Chingizxon Jaloliddin Manguber-
diga qarshi
Shiki Xutuxu no‘yonni
45 minglik qo‘shin bilan jo‘natadi.
G‘azna yaqinidagi
Parvon dashtida-
gi jangda Jaloliddin g‘alaba qozondi.
Biroq g‘alabadan keyin qo‘lga kiritil-
gan o‘ljalarni taqsimlashda Jaloliddin-
ning lashkarboshilari o‘rtasida o‘zaro
kelishmovchilik boshlanadi. Oqibatda
lashkarboshilardan
Sayfuddin Ag‘roq,
A’zam Malik va
Muzaffar Maliklar
qo‘shindan ajralib ketadilar. Bu voqea-
Jaloliddin Manguberdi
dan so‘ng Jaloliddinning harbiy kuchi zaiflashib qoladi.
Fursatdan foydalangan Chingizxon G‘aznaga askar tortadi va
ajralib chiqqanlarni alohida-alohida tor-mor etadi. Jaloliddin teng-
siz janglar olib borib,
Sind (Hind) daryosi qirg‘oqlariga yaqin-
lashib boradi. Daryo bo‘yida
1221-yilning 25-noyabrida ikki
o‘rtada qattiq jang bo‘ladi. Jaloliddin Chingizxon qo‘shinining
ilg‘orini yengadi. Mo‘g‘ullarning pistirma larga qo‘yilgan 10 ming
nafar saralangan askari jangni yakunlaydi. Jaloliddin taslim
bo‘lishni xohlamay otda Sind daryosiga sakrab, narigi qirg‘oq-
qa suzib o‘tadi. U bilan birga uning to‘rt ming kishilik askari
ham daryodan o‘tib oladi. Hozirgi paytda ham bu daryoning bir
tomoni
«Ot sakrash», narigi tomoni
«Cho‘li Jaloliy» deb atala-
di. Jaloliddinning jasoratiga qoyil qolgan Chingizxon uni ta’qib
qilish fikridan qaytadi. Hatto, u o‘g‘illariga qarab:
«Ota o‘g‘il
mana shunday bo‘lishi lozim», – degan ekan.
Jaloliddin yana
o‘n bir yil davomida goh eron, goh Ozar-
bayjon hududlarida mo‘g‘ullarga qarshi kurashni davom etti-
radi.
Shunday qilib buyuk sarkarda Jaloliddin Manguberdini va
uning jangovar kuchini tashkil qilgan fidoyi safdoshlari dush-
manga qarshi yillar davomida qahramonona kurashsalar-da,
ammo ona yurt ozodli gini saqlab qolishning ilojini qilolmaydi-
lar. Xorazmshohning hukmdorligi
1231-yilda tugaydi. Sharqdagi