O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti sug’urta nazariyasi va amaliyoti

Riskni aniqlash
 
bosqichi obektning mavjud risklarini tavsifini, ya’ni 
ularning sifat jihatlari va ta’rifini nazarda tutadi. 

---

61 
2-rasm.
Riskni boshqarish jarayonining umumiy sxemasi
Baholash
 
– bu aniqlangan risklarning miqdoriy tavsiflarini aniqlash: 
ehtimolligi va ko‘rilishi mumkin bo‘lgan zararlar hajmi. Mazkur bosqichda 
noqulay holatlarning rivojlanish ssenariylari jamlamasi shakllanadi; zarar ko‘rish 
ehtimolligini taqsimlash funksiyalari quriladi. 
Aniqlash 
va 
baholash 
o‘zaro uzviy bog‘liq hisoblanadi va har doim ham 
ularni alohida mustaqil qismlarga ajratish imkoni bo‘lmaydi. Undan tashqari, 
riskni boshqarish jarayoni qarama-qarshi yo‘nalishda borishi ham mumkin: 
baholashdan aniqlashga, misol uchun, zarar ko‘rib bo‘lingadan keyin uning 
sabablarini aniqlashda. 
Riskka ta’sir etish usullarini tanlash 
bosqichida kelajakda ko‘rilishi 
mukin bo‘lgan zararlarni minimallashtirish rejalashtiriladi. Buning uchun uni 
kamaytirishning turli uslub va usullari qo‘llaniladi. Riskka ta’sir etish usullarini 
risk ob’yektining tahlili 
riskni aniqlash 
riskni baholash 
riskka ta’sir etish usullarini tanlash
qaror qabul qilish 
riskka ta’sir etish 
natijalarni nazorat qilish 
saqlash 
o‘tkazish
pasaytirish 

---

62 
tanlash ularning samaradorligini solishtirish orqali, shu jumladan turli usullarning 
kompleks kombinatsiyalarini hisobga olgan holda amalga oshirilishi lozim 
Riskka bevosita ta’sir etish 
bosqichi to‘rtta asosiy uslublardan tashkil 
topadi: istisno qilish, pasaytirish, saqlash va riskni o‘tkazish (3-rasm).