42
da başqa bir kapitalla istehsalat,
bəşəri və ya təbii kapita-
lın hər-hansı bir forması ilə əvəz olunmalıdır.
Sxem 1.
“Tarazlı inkişaf” konsepsiyasının sxematik təsviri
Əsas kapitalın saxlanması qaydası kapitalların bir-
birini əvəz etməsinə yol verir (bax: sxem 1 ). Vəziyyət,
şərait sabit hesab edilir o zaman ki, təbii kapitalın tükən-
məsi renta gəlirləri qoymasında insan tərəfindən yarı
azalmış kapitalın üzərinə kompensasiya şəklində artım
kimi qoyulsun (Xartvin qaydası).
Bu məhz zəif-ibtidai
tarazlı variantı səciyyələndirir. Güclü-yüksək tarazlıq tə-
rəfdarları hesab edirlər ki, inkişafın bütün mərhələlərin-
də təbii kapital tamamilə görünsün, yaxud insanın inki-
şafı üçün və bütöv ekosistemin mühafizəsi üçün təminat
yaradılsın.
Beləliklə, “tarazlı (davamlı) inkişaf” o vaxt olar ki,
43
təbii kapital tükəndikcə bərpa olunsun və ya süni surət-
də yaradılmış
kapital əvəz edilsin lakin, aşılanmasın.
Başqa sözlə, bəşəriyyət təbii kapitalın üzərinə gələn hər
hansı bir faizlə yaşamalıdır və gələcək nəsillər qarşısın-
da borclu qalmamalıdır. “Davamlı inkişaf” konsepsiyası
üç əsas məqsədin vahid bir sistemə birləşməsi sayəsində
meydana çıxmışdır. İqtisadi, sosial, ekoloji. Bu element-
lərin bir-biri ilə qarşılıqlı əlaqəsi tarazlı inkişafın vəzifə-
lərini müəyyənləşdirir.
Dostları ilə paylaş: