Plani Hapësinor për Parkun Kombëtar “Bjeshkët e Nemuna”
Instituti për Planifikim Hapësinor
62
Projektet me të cilat do të mund të arrihet ky objektiv janë:
a.
Marrëveshje e partneritet publiko-privat për investime;
b.
Harmonizimi i PZHK-ve: Istog, Pejë, Deçan, Junik dhe Gjakovë me
PH të Parkut Kombëtar "Bjeshkët e Nemuna";
c.
Ngritja e hyrjeve - daljeve në park me përmbajtjet përcjellëse:
o
Hyrja kryesore
o
: Pejë - Rugovë e cila do të ketë këtë përmbajtje:
simbolin e parkut, tabelat informuese, parkingun, ndërtesën e
administartës së parkut, në të cilën është edhe zyra e
informimit turistik, kioskën për shitjen e biletave për hyrje në
park afër së cilës është rampa për vetura, muzeun e natyrës,
shërbime tregtare furnizuese me prodhime të vendbanimeve
për rreth, shitjen e gjësendeve artizanale, WC publike, si dhe
sipas nevojës shërbime të tjera. Hapësira për shërbime
tregtare mund t’i ketë disa shitore dhe disa tezga të hapura, të
realizuara në formë të një një mini pazari të tipit tradicional.
Të gjitha këto duhet të rregullohen me një plan rregullues të
hollësishëm, i cili i përfshinë edhe hapësirat ku janë akumulimi
ujor për ujitje i njohur me emrin “Diga Italiane” pastaj burimi i
ujit të pijshëm “Uji i Zi” dhe i cili plan poashtu parasheh edhe
largimin e kiosqeve e tezgave të paautorizuara ekzistuese dhe
adreson çështjen e restoranit të paautorizuar, si dhe atë të
mbrojtjes së akumulimit dhe burimit ujor nga ndotja me ujrat
e zeza që dalin nga ndërtesat në afërsi.
Hyrjet sekondare
o
: Istog (Vrellë - Lugu i Butë), Deçan (Deçan –
Manstiri i Deçanit), Junik (Moronicë- Bjeshka) dhe Gjakovë
(Batushë - Koshare), që do të kenë këtë përmbajtje: pjesën
hyrëse me simbolin e PK, zyren e informimit, tabelat
informuese, WC publike dhe parkingun;
Ngritja e pikave kontrolluese
d.
Studimi i fizibilitetit dhe hartimi i projekteve të reja, si dhe
harmonizimi i projekteve ekzistuese duke mos qenë në
kundërshtim me dispozitat për zbatim të parapara në PHPK”BN”
si:
në rrugën magjistrale Pejë –
Rozhajë në hyrje të hapësirës së PK, që shërben për kontrollin
e lëvizjes së automjeteve të cilat hyjnë në park, sipas
rregullores së menaxhimit të parkut;
o
Projekti ”Teleferikut Pejë – Kopranik”;
o
Projekti i “Qendrës Turistike Kopranik”-Pejë;
o
Projekti “Qendra e skijimit në Bjeshkët e Belegut (Hartuar nga
Instituti për Urbanizëm i Kroacisë - vitet e tetëdhjeta);
o
Projekti për Qendrën Rekreative - Turistike Bogë;
o
Projekti për zhvillimin e “Qendrës kulturore rekreative në
Shkrel”;
o
Hartimi i projektit për “Qendrën Rezidenciale Qeveritare” -
Lokaliteti Boja e Kuqe te Lugu i Gatë (me sipërfaqe rrethë 40
ha);
o
Projekti për teleferikun që lidh Deçanin me Bjeshkët e Belegut;
o
Projekti për “Qendrën rekreative
-re habilituese” - Lokaliteti
Zharra;
o
Projekti për renovimin dhe revitalizimin e “Pushimores së
fëmijëve dhe rinisë” në Deçan;
o
Projekti për renovimin dhe riaktivizimin e kompleksit të
hoteleve të vjetra mbi pushimoren e Deçanit;
e.
Plane rregulluese të hollësishme mund të hartohen për vendbanimet
brenda parkut të cilat do të ofrojnë turizëm fshatar siq janë: Bogë,
Belle, Drelaj, Shtupeq, Reka e Allagës, Lipë, Malaj, Jasiq, Gjocaj;
f.
Përcaktimi i zonave dhe sipërfaqeve të kampeve në bashkëpunim me
përfaqësuesit e komunave përkatëse, Drejtorinë e Parkut dhe
ekspertët relevant;
o
Hartimi i projekteve për kampet sipas dispozitave për zbatim të
këtij plani hapësinor;
o
Kampi veror për fëmijë dhe rini në fshatin Haxhaj;
o
Harmonizimi i rregullimit të kampeve ekzistuese (Liqeni Kuqishtë,
Lutovë, Malaj, Tëbanet e Lumbardhit) sipas dispozitave për zbatim
të këtij plani;
g.
Përcaktimi i zonave të gjuetisë në bashkëpunim me Drejtorinë e
Parkut, përfaqësuesit e komunave pjesëmarrëse në park, ekspertët
përkatës nga MBPZHR si dhe nga Instituti i Natyrës (MMPH)
4.4.4.
Objektivi – Edukimi dhe trajnimi i burimeve njerëzore për
industrinë turistike dhe për mundësitë e përfitimit ekonomik për
banorët lokal – Qëllimi i objektivit është që të identifikojë dhe të
planifikojë zhvillimin e vlerave ekzistuese dhe mundësitë për rritjen
e të ardhurave të komunitetit duke ruajtur resurset natyrore dhe
traditën kulturore. Përfshirja e banorëve lokal në zhvillimin e
turizmit do të luajë rol kyç në ndërgjegjësimin dhe në gjenerimin e
mbështetjes së drejtpërdrejtë apo të tërthortë për ruajtjen e këtyre
vlerave dhe gjenerimin e begatisë ekonomike. Përfshirja e
popullatës në përgatitjen e kuadrove me kualifikime përkatëse për
sektorin e turizmit, ofron mundësi të shumta për punësim të
njerëzve të çdo moshe dhe aftësie.
Planet zhvillimore komunale duhet ta konsiderojnë turizmin si sektor
ekonomik kyç për ZHEL, duke promovuar vlerat dhe identitetin e zonës
për qëllime marketingu, me qëllim të krijimit të ardhurave nga ky sektor i
cili kontribuon në krijimin e vendeve të reja të punës.
Ky objektiv do të arrihet përmes këtyre masave/aktiviteteve dhe
projekteve:
a.
Mbështetje institucionale (subvencionimi) për banorët e
venbanimeve brenda dhe rreth parkut për turizëm rural;
b.
Identifikimi dhe adaptimi shtëpive individuale për turizëm rural;
c.
Programe për rritjen e ndërgjegjësimit ndaj turizmit rural dhe
kulturor;
d.
Ndërgjegjësimi publik përmes mediave elektronike dhe atyre të
shkruara (TV, radio, gazetat);
e.
Plotësimi i planprogrameve arsimore për industrinë e turizmit;
f.
Ngritje profesionale për ciceronët turistik – udhëheqësit e guidave
turistike
4.4.5. Objektivi – Krijimi i imazhit të parkut dhe promovimi i turizmit –
Me këtë objektiv tentohet të arrihet krijimi i imazhit të parkut duke
paraparë programe dhe ativitete për marketing, duke promovuar vlerat
unike të parkut dhe mënyrën e plasimit në treg, të produktit turistik të
parkut me të gjitha kapacitetet e ofertës turistike nga organi kompetent i
menaxhimit të parkut në bashkëpunim me komunat në të cilat shtrihet
parku. Funksionimi i parkut si kompleks modern duhet të publikohet
përmes mediave të shkruara dhe eletronike i cili do të ndikoj në zhvillimin
e ardhshëm të parkut.
Projektet me të cilat do të mund të arrihet ky objektiv janë:
a.
Organizimi i sinjalistikës turistike në akset kryesore dhe në vendet
kryesore;
b.
Hapja e zyrave turistike në qendrat lokale dhe pikat kufitare për
informacion turistik, si dhe hapja e zyrave përfaqësuese në tregjet
kryesore ndërkombëtare dhe bashkëpunimi me diasporën shqiptare;
c.
Sigurimi i lëvizjes së lirë dhe të sigurt për vizitorët;
d.
Hartimi i programit për grupe të ndryshme të vizitorëve,për vizitat në
park (rekreative, hulumtuese – shkencore, arsimore, etj);
e.
Përgatitje e hartave tematike turistike;
f.
Krijimi i një strukture të përhershme financiare që siguron një buxhet
të vazhdueshëm marketingu për:
o
Promovimin turistik përmes veprimtarive promovuese siç janë:
konferencat, panairet ndërkombëtare, spotet, reklamat turistike;
o
Fushata informuese në lidhje me ofertat turistike përmes
katalogjeve, broshurave, DVD-ve, programeve turistike specifike,
rrjeteve sociale si dhe organizmi i udhëtimeve familiarizuese për
gazetarë dhe agjensione turistike në park
g.
Investimet në kulturë për të rritur zhvillimin e turizmit
o
Krijimi i mekanizmave financiarë afatgjatë për ruajtjen e objekteve
të trashigimisë kulturore;
o
Promovimi i objekteve të trashegimisë kuturore, kullat në formë
bujtinash si njësi akomoduese;
o
Promovimi i objekteve të trashëgimisë së kultit: kisha, xhami, teqe,
etj.;
o
Mbështetja, rivlerësimi dhe publikimi i ngjarjeve kulturore dhe i
festivaleve folklorik.
4.5.
SYNIMI 5 – SIGURIMI I QASJES DHE SHËRBIMEVE PUBLIKE NË
PARK
Ky synim mund të arrihet duke i arritur objektivat si më poshtë:
4.5.1.
Objektivi – Sigurimi i infrastrukturës rrugore dhe transportit –
Njëra nga komponentat e infrastrukturës fizike që duhet të
sigurohet në park është infrastruktura rrugore. Me anë të rrugëve
lehtë të kalueshme për automjete dhe shtigjeve për këmbësorë
duhet të sigurohet qasja tek fshatrat brenda parkut dhe tek
përmbajtjet tjera që janë në funksion të pushimit, sportit,
rekreacionit dhe prodhimit. Sigurimi i një rrjeti të mirë rrugor e
mundëson pastaj zhvillimin e transportit publik që për turistët është
një mundësi më shumë për të shkuar në park, ndërkaq banorëve të
parkut ua lehtëson lëvizjen në relacionet fshat-fshat dhe fshat-qytet.
Objektivi i sigurimit të infrastrukturës rrugore dhe transportit do të
arrihej duke i kryer veprimet apo realizuar projektet si më poshtë:
a.
Zgjerimi dhe asfaltimi i rrugës regjionale R108 në relacionin
Deçan – kufiri me Malin e Zi me gjatësi 23 km;
b.
Ndërtimi i rrugës së Peklenes me gjerësi adekuate, me karakter
transporti, në pjesën veriore e cila e lidh qytetin e Pejës me
Majën e Zezë, Shtupeq, Lutovë e Malaj, Pepaj, Koshutan, Shkrel
dhe Bogë;
c.
Ndërtimi i rrugës së Milishevcit me gjërësi adekuate, me
karakter transporti të limituar në pjesën jugore e cila e lidh
qytetin e Pejës me Podin e Jezercit dhe Milishevcin dhe dalje në
Zllano Pojë;