86
komitəyə məlum edəsiniz. Ehtiramati-Faiqə ilə. (dərin
hörmətlə) Hizbi-Tudeyi- ranın Azərbaycan əyalət Komitəs
Qətnamə Cümə 16 şəhrivər 1324-cü il (7 sentyabr 1945-ci)
Hizbi-Tudeyi- ranın Azərbaycan təşkilatının geniş əyaləti
konfransında Azərbaycan Demokrat Firqəsinin 12 şəhrivər
haman il tarixli müraciətnaməsini oxuyub və onun ətrafında
bəhs və mütaliə etdikdən sonra konfrans bu qərara gəldi,
Azərbaycan
Demokrat
Firqəsi
Azərbaycan
xalqının
ehtiyaclarını doğru və düzgün düşünüb, ona yaxınlaşmışdır.
Azərbaycan xalqı qırx il əvvəldən məşrutiyyət və azadlıq,
qanuni-əsası və milli hökumət quruluşu üçün ran daxilində
yaşayan millətlərin hamısından artıq fədakarlıqlar edib,
qurbanlar verib və xəsarətə mütəhhəmil (təhəmmül) olmuşdur.
Buna qırx il tarix boyu yazılan bütün ruznamələr hətta mürtəce
ruznamələrin səhifələri də belə şahiddir. Bununla belə istər Rza
xan diktaturasından qabaq, istər Rza xan dövrü istər isə
şə
hrivər 1941-dən bu tərəfə Azərbaycan xalqı hər gün, hər saat
və hər dəqiqə iqtisadmaarif, səhiyyə və zindəganlıqda olan
bütün sahələrdə geri gedib və öz fəqr və fəlakətini artırmışdır.
Azərbaycan
kəndləri
və
şə
hərləri
gördüyümüz
kimi
xarabazarlığa dönmüşdür. Azərbaycan xalqı ona baxmayaraq
ki, ranın Mərkəzi Hökuməti üçün bütün əyalət xalqlarından
artıq ərzaq və maliyyat verir, bütün əyalət xalqlarından dalıda
qalmışdır. Mərkəzi Hökumət nəzərində təhqir və tohinə
məruzdur:
Azərbaycan xalqınıın üçdə bir hissəsini isteshal nəticəsində
Tehran və digər əyalət şəhərlərində səfil və sərgərdən (avara)
bir halda yaşayırlar. Azərbaycan və onun xalqı Mərkəzi
Hökumət
nəzərində
imperialist
məmləkətlərin
müstəmləkələrindən heç də fərqli deyildir. Təbiidir ki, hər hizb
millətin səadəti, azadlığı, öz məmləkətinin ümran (abadlıq) və
abadlığı onun əsas məqsədini təşkil edir. Azərbaycan xalqının
digər əyalətlərdə yaşayan xalqlar kimi olan ümum
ehtiyaclarından savay bir sıra xüsusi ehtiyacları da vardır ki,
287
bilməzlər”. Deyib öz rəylərini sandıqlara tökmüşlər. Kəndlinin
məntiqi tamamilə doğru və düşünülmüş bir məntiqdir. Millətə
rəhbərlik etmək iddiasında olan bir firqə belə də olmalıdır. Tək
kəndli deyildir. Şəhərdən və bitərəf camaat məxsusən kəsəbə və
tüccarda sadə bir surətdə kəndlilərin məntiqi üzrə rəftar edib,
firqənin göstərdiyi kandidlərə rəy vermişlər. Bu vaxta qədər
randa bu görülməmiş bir iş olduğu üçün biz millətin gələcəyi
üçün bunu fale nik (yaxşıya doğru) hesab edirik. Millət nə
qədər münəzzəm hərəkət edərsə, nə qədər öz firqəsinə və
başçılarına artıq inana bilərsə yüz o qədər tez bir surətdə öz
arzularına yetişməyə müvəffəq ola bilər. Milli Məclisimiz təzə
bir müəssisə olduğu üçün onda cürbəcür nöqsanlar ola bilər.
Bunu biz heç vaxt unuda bilmərik. Lakin bu məclis ümumxalqa
dayanıb, təzə bir dövlət yaratmaq və milli muxtariyyətimizin
binasını qoyduğu üçün ağır və mühüm vəzifə daşıdığına görə
olduqca calib-təvəccüh (diqqətə layiq), olduqca böyük bir
məclisdir. Orada danışılan sözlər və çıxarılan qərarların xalqa
yetirilməsində artıq dərəcədə əhəmiyyət vermək lazım gəlir.
Gərək roşənfikr və ziyalı cavanlarımız məxsusən yazı və
mətbuat ilə məşğul olanlar bu yolda böyük fədakarlıq
göstərsinlər. Biz gərək özümüzü millətimizə və bütün dünya
millətlərinə tanıtdırıb, ölkəmizi idarə etməyə layiq olduğumuzu
isbat edək. Bunu da milli məclisimizdən gözləyirik. Bu məqalə
ilə intixabat məsələsini qurtarmaq lazımdır. Bu işi daha yaxşı
öyrənmək üçün “Azərbaycan” ruznaməsinin azər (ay)
ş
umarələrini diqqətlə mütaliə etməyi tosiyə edirik. Fədai
dəstələrinin təşkili Hər kəs nə deyir desin mükərrər surətdə
gördüyüm acı təcrübələr mənə sabit etmişdir ki, sülh, səfa və
təbliğat yolu ilə bir millət və ya bir cəmiyyət öz istədiyini ələ
ala bilməz. Hakim təbəqə və ya hakim millət işi başlanğıcda
dözsə də ciddi və qəti mərhələyə gəldikdə ixtiyarında olan
bütün qüvvə və bütün vasitələrini işə salıb, azadlıq üçün qiyam
edən təbəqə və ya milləti əzib ortadan çıxarar. Bu ictimai
mübarizə və azadlıq məktəbinin sadə əlifbasıdır. ran xalqı
Dostları ilə paylaş: |