SHariatning huquqiy qadriyatlari ijtimoiy xarakterga ega va quyidagi tamoyillarga asoslangan odil jamiyatni ifodalaydi:
• jamiyatning barcha a’zolarini irqi, tili va diniy mansubligidan qat’iy nazar tengligi;
• jamiyat barcha a’zolarining teng mas’uliyatga egaliklari, chunki ular bitta manbadan kelib chiqishadi;
• Inson hayoti va erkinligi tengligi;
• Oila jamiyatning asosidir: jamiyat oilani o’z himoyasiga oladi va unga g’amxo’rlik qiladi;
• Boshqaruvchi va boshqariluvchilarining tengligi;
• YAgona Alloh barcha narsaning egasi va u tomonidan yaratilganlar uning barcha yaratishlariga hadyasidir. Har bir inson bu hadyadan o’z bo’lagini olishga haqli.
• Xalq va jamiyatga tegishli barcha siyosiy, ijtimoiy va boshqa masalalar xalq bilan maslahatlashib hal qilinishi lozim.
• O’zining dunyoviy ishlari uchun har kishi jamiyat oldida javob beradi. Inson va ma’naviy hayotga tegishli ishlari uchun esa-faqatgina Alloh oldida;
• Jamiyatning bir bo’lagi bo’lmish inson, ma’n e’tilganlarni sodir etayotgan shaxsga qarshi da’vo qilishi mumkin va sh.k.
Islom hadislarda bayon etilgan eng muhim inson huquqlari sifatida quyidagilarni kafolatlaydi.
Yashash huquqi, o’limdan so’ng esa janoza o’qilishiga “Agar birortangiz birodarini kafanlasa, uni hurmat va mehr bilan qiling”, “o’liklarni urishmang, ular o’tmishlarini tugatishdi”.
Erkinlik huquqi “siz qachon odamlarni qulga aylantirdingiz. Axir ular ozod tug’ilishgan edi-ku?”
Tenglik huquqi. “arab boshqalardan, boshqalar esa arabdan ustun emaslar, qora sariqdan, sariq esa qoradan ustun emas. Ustunlikka sazovor bo’lgan inson ustundur”
Adolat huquqi
Dostları ilə paylaş: |